Łojotokowe zapalenie skóry – przyczyny, objawy i sposoby leczenia
Udostępnij na:
Łojotokowe zapalenie skóry to przewlekła choroba zapalna. Istnieje szereg czynników predysponujących, a głównym z nich jest nadmierna aktywność gruczołów łojowych, przyspieszone rogowacenie naskórka, obniżenie odporności. Rozpoznanie stawia się głównie na podstawie charakterystycznego obrazu klinicznego.
Spis treści
Łojotokowe zapalenie skóry to jedna z częściej występujących chorób skóry, czyli dermatoz. Świadczy o niej obecność żółtych i białych tłustych łusek na zmianach rumieniowych. Częściej cierpią na nią mężczyźni niż kobiety. Dowiedz się, kto jeszcze należy do grupy ryzyka. Sprawdź, na czym polega leczenie łojotokowego zapalenia skóry.
Łojotokowe zapalenie skóry – co to za choroba?
Łojotokowe zapalenie skóry jest też określane jako wyprysk łojotokowy. To nawracająca (z okresami zaostrzeń i remisji) przewlekła choroba skóry. Dotyczyć może ludzi w różnym wieku, lecz najczęściej rozwija się u osób młodych w wieku 18-40 lat. Łojotokowe zapalenie skóry to również częsty problem u niemowląt, który obserwowany jest szczególnie w pierwszych 3 miesiącach życia.
Łojotokowe zapalenie skóry – przyczyny
Nie do końca wiadomo, co jest przyczyną powstawania łojotokowego zapalenia skóry. Do jej rozwoju dochodzi na skutek wzajemnego oddziaływania na siebie skóry, jej mikroflory i układu odpornościowego. Za główne przyczyny choroby uważa się nadaktywność skórnych gruczołów łojowych (zbyt intensywną produkcję sebum) i nieprawidłowy proces odnawiania komórek naskórka (przyspieszone rogowacenie). Sprzyja to rozwijaniu się infekcji grzybiczej na powierzchni skóry — drożdżaka z rodzaju Malassezia.
Wśród czynników predysponujących do powstania łojotokowego zapalenia skóry wymienia się:
- trądzik zwyczajny;
- łuszczycę;
- nadmierną masę ciała;
- nieprawidłowy sposób odżywiania się (w tym nadużywanie alkoholu, niedobór cynku, selenu i witamin z grupy B);
- zaburzenia odżywiania (np. anoreksja, bulimia);
- stosowanie niektórych leków (takich jak np. sole złota, haloperidol, psolareny, lit, buspiron);
- nieprawidłową higienę;
- używanie kosmetyków zawierających alkohol.
Łojotokowe zapalenie skóry jest częściej rozpoznawane u osób zmagających się ze schorzeniami neurologicznymi, w tym chorobą Parkinsona, padaczką, pacjentów po udarze lub z wirusem HIV, a także z zaburzeniami hormonalnymi. Obserwuje się również częstsze występowanie choroby u osób z obciążonym wywiadem rodzinnym.
Łojotokowe zapalenie skóry – objawy
Zmiany u osób z łojotokowym zapaleniem skóry skupiają się na obszarach łojotokowych, do których należy skóra głowy, brwi, rzęs, twarzy, okolica małżowin usznych, mostka i przestrzeń między łopatkami. Choroba charakteryzuje się obecnością zmian rumieniowo-złuszczających, na których występują żółte lub białe tłuste łuski. Łojotokowemu zapaleniu skóry towarzyszyć mogą również zaczerwienienie i świąd, który nasila się pod wpływem potu. Oprócz tego na owłosionej skórze głowy obserwuje się płatki skóry (łupież). Przy nasilonym stanie zapalnym dochodzi nawet do utraty włosów głowy, brwi i rzęs. Łojotokowe zapalenie skóry to problem kosmetyczny, ale i psychospołeczny, który w znaczący sposób może obniżać jakość życia. Objawy mają skłonność do samoograniczania w porze letniej i zaostrzania w okresie jesienno-zimowym. Do nasilenia dolegliwości często przyczynia się przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach, stres, silne emocje, a także układowe infekcje przebiegające z gorączką.
Do jakiego lekarza się zgłosić?
W przypadku wystąpienia zmian skórnych należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu – internisty lub lekarza rodzinnego. Jeśli objawy występują u dziecka, należy skonsultować się z pediatrą. Lekarz po zbadaniu pacjenta wykluczy inne przyczyny zmian skórnych i może skierować go na dodatkowe badania np. z krwi lub zalecić konsultację dermatologa.
Rozpoznanie łojotokowego zapalenia skóry
Diagnozowaniem oraz leczeniem łojotokowego zapalenia skóry zajmuje się dermatolog. Rozpoznanie choroby opiera się zwłaszcza na stwierdzeniu typowych klinicznych objawów. W diagnostyce czasem może być pomocne badanie histopatologiczne, które wykazuje cechy wyprysku. W ocenie postępów leczenia przydatne jest badanie ilości łusek za pomocą zjawiska odblaskowego odbicia lustrzanego. Z uwagi na zbliżone objawy konieczna może być diagnostyka różnicowa uwzględniająca łuszczycę (przewlekłą autoimmunologiczną chorobę skóry), atopowe zapalenie skóry, wyprzenie (powierzchowny stan zapalny) bakteryjne lub drożdżakowe, łupież pstry, przyłuszczycę (chorobę skóry przebiegającą ze świądem), łupież różowy Giberta (zmiany skórne w postaci łusek), alergiczne kontaktowe zapalenie skóry, okołoustne zapalenie skóry, jak również grzybicę powierzchowną.
Jak wyleczyć łojotokowe zapalenie skóry?
Leczenie łojotokowego zapalenia skóry opiera się na farmakoterapii z wykorzystaniem leków przeciwzapalnych, takich jak glikokortykosteroidy (miejscowo, nie na skórę twarzy), inhibitory kalcyneuryny (pimekrolimus, takrolimus). Wykorzystane mogą być leki przeciwgrzybicze stosowane miejscowo (np. klotrimazol, izokonazol, ekonazol, mikonazol). Na owłosioną skórę głowy stosuje się szampony o działaniu przeciwgrzybiczym i przeciwzapalnym z cyklopiroksolaminą, ketokonazolem, ekonazolem, pirytionianem cynku, dziegciem, ichtiolem i siarką. W cięższych przypadkach prowadzi się leczenie skojarzone – leki doustne i stosowane miejscowo.
Przy łojotokowym zapaleniu skóry zaleca się kosmetyki dermatologiczne, m.in. emolienty, oleje mineralne, których zadaniem będzie regeneracja i natłuszczanie bariery ochronnej naskórka. Ich niewątpliwą zaletą jest brak sztucznych barwników i substancji takich jak np. aromaty, które mogą podrażniać skórę.
Ważnym elementem leczenia łojotokowego zapalenia skóry jest dieta. W jadłospisie powinny się pojawić produkty bogate w witaminy z grupy B, cynk i nisko nasycone kwasy tłuszczowe. Witaminy na łojotokowe zapalenie skóry, w razie potrzeby, mogą być również dostarczane w formie suplementów diety. Chorzy powinni unikać pokarmów wzmagających wydzielanie łoju, zwłaszcza słodyczy, potraw smażonych i tłustych.
Profilaktyka łojotokowego zapalenia skóry
Ponieważ przyczyny powstawania łojotokowego zapalenia skóry nie są do końca poznane, nie istnieje specyficzna profilaktyka tej choroby. Ważna jest prawidłowa dieta oraz masa ciała, a także higiena i pielęgnacja skóry przy użyciu odpowiednich kosmetyków. Aby zmniejszyć ryzyko nawrotów wcześniej rozpoznanego łojotokowego zapalenia skóry, zaleca się stosowanie szamponów przeciwgrzybiczych i przepisanych przez dermatologa leków.
Udostępnij na:
Zobacz także
Zespół Ehlersa-Danlosa – jak go rozpoznać, diagnozować i leczyć?
Zespół Ehlersa-Danlosa (EDS) to złożona grupa dziedzicznych zaburzeń tkanki łącznej, które wynikają z defektów w strukturze i funkcjonowaniu kolagenu. Ta rzadka choroba – po raz pierwszy opisana w XIX wieku – charakteryzuje się szerokim spektrum objawów, od nadmiernej elastyczności skóry po komplikacje naczyniowe zagrażające życiu. Sprawdź, jak ją rozpoznać, diagnozować i leczyć!
Jakie są przyczyny suchości w nosie? Jak jej przeciwdziałać?
Niezależnie od pory roku uczucie suchości w nosie to uciążliwy problem, który nie tylko powoduje dyskomfort, lecz także może prowadzić do poważniejszych komplikacji zdrowotnych. Choć zazwyczaj sucha śluzówka nosa nie jest powodem do niepokoju, w niektórych przypadkach może być oznaką poważniejszej choroby. Sprawdź, jakie są potencjalne przyczyny „suchego nosa” i dowiedz się, jak przeciwdziałać temu kłopotliwemu symptomowi.
Co oznaczają przebarwienia na paznokciach?
Zadbane paznokcie to nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim cenna informacja o stanie zdrowia. Jednak wraz z wiekiem – a także pod wpływem różnorodnych czynników – ich wygląd może ulec niekorzystnym zmianom. Jednym z najczęstszych problemów są przebarwienia płytki paznokciowej. Sprawdź, o czym może świadczyć ten objaw i kiedy należy udać się do specjalisty.
