Przepuklina udowa – przyczyny powstawania, objawy i sposoby leczenia
Udostępnij na:
Przepuklinę udową opisać można jako nieprawidłowe przemieszczenie tkanek i częściowo narządów jamy brzusznej przez kanał udowy poza przestrzeń, w której normalnie się znajdują. W populacji osób dorosłych stanowi ona około 4% wszystkich przepuklin. Leczona jest wyłącznie operacyjnie.
Spis treści
Szacuje się, że przepuklina udowa występuje nawet 4-5 razy częściej wśród kobiet niż mężczyzn. Zmiana ta wymaga podjęcia leczenia zabiegowego, które im wcześniej zostanie przeprowadzone, tym lepiej. Długotrwale trwające przepukliny są trudniejsze do usunięcia, a sam zabieg obarczony większą możliwością powikłań. Dowiedz się więcej na temat przepukliny udowej.
Przepuklina udowa – co to jest?
Mianem przepukliny określa się uwypuklenie zawartości jamy ciała przez jej osłabioną ścianę. Specjaliści wyróżniają różne rodzaje tego schorzenia, a jednym z nich jest przepuklina udowa. Do jej powstania dochodzi w wyniku uwypuklenia tkanek i narządów znajdujących się w jamie brzusznej przez kanał udowy. W przepuklinie udowej mogą się znajdować fragmenty jelita (jelito cienkie, kątnica lub jej uchyłek, okrężnica esowata, wyrostek robaczkowy), rzadziej jest to pęcherz moczowy lub inne narządy.
Przepuklina udowa stanowi niecałe 2% wszystkich przepuklin okolicy pachwinowej wśród dzieci. W tej grupie wiekowej nie stwierdza się przewagi płci żeńskiej. Możliwe jest również powstanie przepuklin obustronnych.
Kanał udowy – miejsce powstania przepukliny udowej
Kanał udowy występuje fizjologicznie u każdego człowieka i w warunkach prawidłowych ma charakter pozorny (nie posiada światła kanału). W jego wnętrzu znajdują się naczynia chłonne, tkanka łączna. Staje się kanałem rzeczywistym, wówczas, gdy dochodzi do uwypuklenia przez niego tkanek jamy brzusznej.
Kanał udowy jest niewielkich rozmiarów – ma 3-4 cm długości. Struktura ta sąsiaduje :
- od góry z więzadłem pachwinowym (łącznotkankowym pasmem biegnącym w pachwinie do kości łonowej),
- od dołu z mięśniem grzebieniowym i grzebieniem kości łonowej,
- od boku z pochewką naczyń udowych (żyłą i tętnicą udową),
- od strony przyśrodkowej z więzadłem rozstępowym.
Przyczyny powstania przepukliny udowej
Do końca nie wyjaśniono przyczyn powstania przepukliny udowej. Część badaczy sugeruje jej uwarunkowania genetyczne (m.in. zaburzenia budowy kolagenu – białka zwiększającego oporność na rozciąganie tkanek m.in. mięśni, ścięgien). Podkreślają rolę poszerzenia pierścienia udowego spowodowanego osłabioną wytrzymałością powłok brzusznych. Czynnikiem wyzwalającym uwypuklanie się tkanek jamy brzusznej do kanału udowego jest podwyższone ciśnienie wewnątrz jamy brzusznej, które może pojawić się przy przewlekłym kaszlu lub zaparciach. Przepuklina udowa ma głównie charakter nabyty. Czynnikami sprzyjającymi jej powstaniu są m.in.: nadmierna masa ciała, częste zaparcia, ciąże, noszenie ciężkich przedmiotów i inne stany zmniejszające odporność ściany jamy brzusznej – również palenie papierosów (poprzez niszczenie włókien kolagenowych). Badacze uważają, że przepuklina udowa może stanowić też skutek uboczny leczenia innych przepuklin pachwinowych.
Przepuklina udowa – objawy
Początkowo choroba nie daje dolegliwości. Pierwszym objawem przepukliny udowej jest uczucie pobolewania lub dyskomfortu w okolicy pachwiny. Dolegliwości te pojawiają się po wysiłku fizycznym, oddawaniu stolca czy uciążliwym kaszlu. Wraz z zaawansowaniem choroby odczuwane są częściej i mogą promieniować w stronę przyśrodkowej powierzchni uda. Wówczas też z reguły można zaobserwować uwypuklanie się zmiany. Jak wygląda przepuklina udowa? Ma ona postać dość elastycznego, odprowadzanego guzka, który znajduje się podskórnie w okolicy pachwiny. Zazwyczaj zlokalizowany jest wysoko na przednio-przyśrodkowej części uda.
Z uwagi na to, że kanał udowy ma małą średnicę, istnieje wysokie ryzyko uwięźnięcia przepuklin udowych, czyli zaklinowania się fragmentu jelita we wrotach przepukliny, co powoduje niedrożność przewodu pokarmowego. Stan ten wymaga natychmiastowej interwencji medycznej. Towarzyszą mu silny ból brzucha, wymioty, nudności, zaczerwienienie lub inna zmiana barwy skóry w okolicy przepukliny, brak możliwości odprowadzenia guzka, czasami z towarzyszącą przyspieszoną czynnością serca. Zdarzają się przypadki, że dopiero uwięźnięcie przepukliny jest pierwszym objawem przepukliny udowej.
Do jakiego lekarza się zgłosić?
Z podejrzeniem przepukliny udowej pacjent powinien się zgłosić do lekarza pierwszego kontaktu – internisty lub lekarza rodzinnego, który po przeprowadzeniu wstępnego rozpoznania skieruje go do chirurga. Szczególną sytuacją jest uwięźnięcie przepukliny, kiedy bezwzględnie należy wezwać pomoc medyczną, dzwoniąc pod nr 112 lub 999, ponieważ stan ten jest zagrożeniem życia i może prowadzić do martwicy fragmentu jelita.
Rozpoznanie przepukliny udowej
Rozpoznanie przepukliny udowej opiera się w dużej mierze na wywiadzie oraz na badaniu fizykalnym. W dużej przepuklinie worek przepuklinowy wyczuwalny jest przez powłoki skórne. Dla pewności w postawieniu diagnozy lekarz zalecić może badania obrazowe. Zazwyczaj jest to ultrasonografia (badanie USG), rzadziej bardziej specjalistyczne badania jak tomografia komputerowa (TK), rezonans magnetyczny (MR), herniografia. To ostatnie badanie jest obecnie rzadko wykonywane. Polega na wykonaniu serii zdjęć rentgenowskich po wprowadzeniu środka cieniującego do przewodu pokarmowego.
Na czym polega leczenie przepukliny udowej?
Operacja przepukliny udowej to jedyny sposób leczenia. Lekarz przeprowadzić może zabieg klasyczny, który coraz mocniej wypierany jest przez postępowanie laparoskopowe (zabieg polegający na wprowadzeniu przez małe nacięcia specjalnego wziernika z kamerką oraz precyzyjnych narzędzi chirurgicznych). Chirurg wykonuje kilka (3-4) małych nacięć (0,5-1,5 cm), przez które wprowadza narzędzia.
W czasie operacji zawartość worka przepuklinowego zostaje odprowadzona do wnętrza jamy brzusznej. Jeśli przepuklina spowodowała deformację okolicznych tkanek, dokonuje się wzmocnienia ściany brzucha przy użyciu specjalnej siatki. Siatka po pewnym czasie zrasta się z otaczającymi tkankami. Zapobiega to nawrotowi choroby. Czasami może być konieczne usunięcie uwięźniętej pętli jelita. Okres rekonwalescencji po zabiegu zamknięcia wrót przepukliny trwa od 2 do 6 tygodni. W tym czasie należy ograniczyć dźwiganie, wzmożoną aktywność fizyczną. Zalecana jest dieta lekkostrawna, by uniknąć wzdęć i zaparć, które mogłyby spowodować wzrost ciśnienia w jamie brzusznej i nasilenia dolegliwości bólowych po zabiegu.
Profilaktyka przepukliny udowej
Nie są znane sposoby zapobiegania przepuklinie udowej. Ryzyko rozwoju tej przypadłości można ograniczyć, zwalczając czynniki ryzyka np. zaparcia, przewlekły kaszel i palenie papierosów.
Udostępnij na:
Zobacz także
Zespół Ehlersa-Danlosa – jak go rozpoznać, diagnozować i leczyć?
Zespół Ehlersa-Danlosa (EDS) to złożona grupa dziedzicznych zaburzeń tkanki łącznej, które wynikają z defektów w strukturze i funkcjonowaniu kolagenu. Ta rzadka choroba – po raz pierwszy opisana w XIX wieku – charakteryzuje się szerokim spektrum objawów, od nadmiernej elastyczności skóry po komplikacje naczyniowe zagrażające życiu. Sprawdź, jak ją rozpoznać, diagnozować i leczyć!
Jakie są przyczyny suchości w nosie? Jak jej przeciwdziałać?
Niezależnie od pory roku uczucie suchości w nosie to uciążliwy problem, który nie tylko powoduje dyskomfort, lecz także może prowadzić do poważniejszych komplikacji zdrowotnych. Choć zazwyczaj sucha śluzówka nosa nie jest powodem do niepokoju, w niektórych przypadkach może być oznaką poważniejszej choroby. Sprawdź, jakie są potencjalne przyczyny „suchego nosa” i dowiedz się, jak przeciwdziałać temu kłopotliwemu symptomowi.
Co oznaczają przebarwienia na paznokciach?
Zadbane paznokcie to nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim cenna informacja o stanie zdrowia. Jednak wraz z wiekiem – a także pod wpływem różnorodnych czynników – ich wygląd może ulec niekorzystnym zmianom. Jednym z najczęstszych problemów są przebarwienia płytki paznokciowej. Sprawdź, o czym może świadczyć ten objaw i kiedy należy udać się do specjalisty.
