Jak objawia się niedobór magnezu? Jakie ma skutki? Kiedy wdrożyć suplementację?

Jaka jest rola magnezu w organizmie człowieka?

Magnez jest niezbędny do produkcji energii, syntezy białek oraz regulacji funkcjonowania mięśni i układu nerwowego. Uczestniczy w ponad 300 reakcjach enzymatycznych, co czyni go jednym z najważniejszych mikroelementów w metabolizmie węglowodanów, tłuszczów i białek. Buduje także kości jako niezbędny składnik do ich mineralizacji.

Omawiany pierwiastek odgrywa ważną rolę w regulacji ciśnienia krwi. Pomaga w rozkurczaniu się naczyń krwionośnych, przez co przyczynia się do obniżenia ryzyka nadciśnienia tętniczego. Dodatkowo wpływa na równowagę elektrolitową, co jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania serca i układu nerwowego. Odpowiedni poziom magnezu w organizmie jest również istotny dla utrzymania zdrowia psychicznego, ponieważ wspiera on produkcję serotoniny, czyli hormonu odpowiadającego za dobry nastrój.

Ten cenny pierwiastek jest dostarczany do organizmu wraz z pożywieniem. Do jego najlepszych źródeł należą:

• orzechy i nasiona, takie jak migdały, orzechy nerkowca czy pestki dyni;
• zielone warzywa liściaste, w tym szpinak, jarmuż i brokuły;
• produkty zbożowe, takie jak pełnoziarnisty chleb, brązowy ryż i owsianka;
• rośliny strączkowe, np. soczewica, ciecierzyca, fasola;
• czekolada gorzka i kakao;
• niektóre rodzaje wody mineralnej.

Przeczytaj także: Witamina D – normy, źródła i oddziaływanie na organizm.

Jakie są przyczyny niedoboru magnezu?

Najczęstszą przyczyną niedoboru magnezu jest źle zbilansowana dieta – uboga w witaminy i minerały, a bogata w przetworzoną żywność. Powodem może być także przewlekły stres, który często prowadzi do zwiększonego zapotrzebowania na magnez, a jego niedobór z kolei nasila uczucie stresu – w taki sposób tworzy się błędne koło.

Choroby jelit, takie jak celiakia czy zespół jelita drażliwego, mogą ograniczać wchłanianie magnezu i w konsekwencji powodować jego niedobory. Osoby, które przyjmują leki moczopędne, inhibitory pompy protonowej czy antybiotyki, również mogą mieć niższy poziom magnezu.

Jak objawia się niedobór magnezu?

Objawy niedoboru magnezu nie są charakterystyczne, dlatego łatwo pomylić je z innymi schorzeniami. Wśród najczęstszych symptomów wymienia się: ogólne zmęczenie, osłabienie, drażliwość oraz problemy ze snem, skurcze mięśni, drżenie kończyn oraz zaburzenia rytmu serca. Przewlekły niedobór może wiązać się z poważniejszymi objawami, takimi jak napady drgawek, zaburzenia świadomości, a nawet depresja.

Aby ocenić poziom magnezu w organizmie, konieczne jest wykonanie badań laboratoryjnych. Stężenie tego pierwiastka w surowicy krwi powinno wynosić od 0,65 do 1,2 mmol/l [4]. Wyniki poniżej tego zakresu świadczą o niedoborze. Oprócz tego lekarze zwracają uwagę na inne parametry, takie jak poziom potasu, wapnia i fosforu, które mogą wpływać na równowagę elektrolitową.

Jakie mogą być skutki niedoboru magnezu?

Długotrwały niedobór magnezu, którego konsekwencją jest też niedobór wapnia, może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Jednym z najpoważniejszych jest tężyczka, czyli stan charakteryzujący się nadpobudliwością nerwowo-mięśniową. Osoby dotknięte tym schorzeniem mogą doświadczać skurczów mięśni, drętwienia oraz zaburzeń czucia.

Niedobór magnezu może zwiększać ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, takich jak nadciśnienie tętnicze czy choroba wieńcowa. Osoby z obniżonym poziomem magnezu są też bardziej narażone na problemy z metabolizmem glukozy, co może prowadzić do insulinooporności i cukrzycy typu 2.

Kiedy i jak suplementować magnez?

Suplementację magnezu warto rozważyć w sytuacjach, gdy dieta nie dostarcza wystarczającej ilości tego minerału. Osoby narażone na niedobory – sportowcy, kobiety w ciąży, seniorzy czy osoby żyjące w przewlekłym stresie – mogą potrzebować dodatkowej porcji tego minerału. Przyjmowanie preparatów wspomagających jest wskazane także w okresach intensywnego wysiłku fizycznego lub psychicznego.

Zaleca się przyjmowanie magnezu po posiłku, bo wtedy jego przyswajalność jest większa. Niektóre badania sugerują, że suplementacja wieczorem może poprawić jakość snu, co jest korzystne dla osób borykających się z bezsennością. Najważniejsze, by suplementacja była dostosowana do indywidualnych potrzeb organizmu.

Magnez jako suplement diety jest dostępny pod różnymi postaciami. Najlepiej przyswajalne formy to cytrynian magnezu, mleczan magnezu oraz glukonian magnezu. Są to organiczne związki, które łatwiej wchłaniają się w organizmie. W przypadku przewlekłych niedoborów i poważnych objawów konieczna może być interwencja medyczna i dożylna suplementacja magnezu.

Przyjmowanie suplementów powinno odbywać się zgodnie z zaleceniami lekarza. Preparaty z witaminami i minerałami są uzupełnieniem, a nie zamiennikiem diety bogatej w produkty zawierające magnez.