Chrupanie w kolanie – o czym świadczy?
Chrupanie w kolanie, czyli różnego rodzaju odgłosy wydawane przez staw kolanowy, takie jak np. trzaskanie, strzykanie, to objaw towarzyszący wielu chorobom kolan. Przypadłość ta wymaga wizyty u ortopedy. Niekiedy chrupanie w kolanie jest wynikiem zjawiska kawitacji.
Spis treści
Chrupanie w kolanie to problem, jaki rozwinąć się może zarówno u osób w podeszłym wieku ze zmianami zwyrodnieniowymi w stawie kolanowym, jak i pacjentów młodych, którzy przeciążyli kolana, m.in. uprawiając intensywnie sport. Sprawdź, co jeszcze może oznaczać chrupanie w kolanie.
Chrupanie w kolanie – co to jest?
Staw kolanowy to jeden z bardziej eksploatowanych stawów w ludzkim ciele. Uruchamiany jest podczas m.in. kucania, biegania, chodzenia, klękania, siadania. Niekiedy podczas wykonywania ruchów w stawie kolanowym pojawiają się nietypowe dźwięki. Określa się je jako chrupanie, strzelanie, trzeszczenie. Mogą mieć zarówno charakter fizjologiczny, jak i (znacznie częściej) patologiczny.
Fizjologiczne chrupanie w kolanie
Od czasu do czasu chrupanie w kolanie pojawia się u ludzi zdrowych na skutek uwalniania dwutlenku węgla rozpuszczonego w mazi stawowej. Ta lepka substancja odpowiada za zmniejszenie tarcia w stawach poprzez smarowanie powierzchni chrząstek. Strzelanie w kolanach stanowi wówczas efekt zjawiska kawitacji. Na skutek zmian ciśnienia w kolanie tworzą się pęcherzyki wypełnione dwutlenkiem węgla, a ich uwolnieniu towarzyszy charakterystyczny dźwięk.
Zdarza się, że strzelanie w kolanach jest efektem uwarunkowań genetycznych – niektórzy mają nieco inaczej zbudowane stawy. Chrupaniu nie towarzyszą wówczas żadne dolegliwości.
Chrupanie w kolanie – możliwe przyczyny
Chrupanie w stawie kolanowym to możliwy objaw szeregu schorzeń. Ich powstanie związane jest z dużą pracą tego stawu podczas codziennej aktywności życiowej i zawodowej. Na choroby kolan narażeni są zarówno sportowcy, jak i osoby prowadzące siedzący tryb życia. W przypadku tych drugich niewystarczająca ilość ruchu sprawia, że błona maziowa nie produkuje substancji zmniejszającej tarcie chrząstek. Dodatkowo do chorób stawu kolanowego objawiających się chrupaniem predysponują urazy mechaniczne i zmiany zwyrodnieniowe.
Do grupy ryzyka należą osoby starsze. W wyniku procesu starzenia się organizmu w obrębie chrząstek stawowych dochodzi do zmniejszenia zawartości wody. Efektem jest ścieńczenie oraz usztywnienie tych struktur, a co za tym idzie – zwiększenie podatności na urazy mechaniczne. Na chrupanie w kolanie częściej narzekają osoby o nadmiernej masie ciała, podnoszące ciężkie przedmioty, palące papierosy (tytoń obniża ogólny poziom kolagenu w organizmie) oraz z historią urazów kolan.
Ból i chrupanie w kolanie – choroby je powodujące
Do najczęstszych chorób odpowiadających za ból i chrupanie należą:
- uszkodzenie łąkotki lub więzadeł;
- przeskok ścięgna na elemencie kostnym;
- dysfunkcja stawu rzepkowo-udowego;
- przerośnięty fałd błony maziowej wsuwający się między rzepkę a kość udową;
- uszkodzenie chrząstki stawowej – ból i chrupanie w kolanie dają o sobie znać głównie podczas chodzenia po schodach i wykonywania ćwiczeń fizycznych;
- zwyrodnienia stawów (nazywane także osteoartrozą), do których może dojść w wyniku urazu, przeciążenia, współwystępujących chorób przewlekłych czy zaburzeń gospodarki hormonalnej;
- chondromalacja rzepki – schorzenie tkanki chrzęstnej polegające na jej rozmiękaniu, na skutek czego elementy chrzęstne w czasie ruchu zaczynają o siebie trzeć, co objawia się właśnie charakterystycznym strzelaniem;
- nadmierne napięcie tkanek miękkich, które otaczają rzepkę, co zaburza jej płynne poruszanie w trakcie ruchu w kolanie.
Do jakiego lekarza należy się zgłosić?
W przypadku dolegliwości w obrębie stawu kolanowego należy zgłosić się do ortopedy. To specjalista zajmujący się diagnostyką i leczeniem chorób układu ruchu, m.in. chorób wywołanych przez przeciążenie lub zwyrodnienie stawów.
Chrupanie w kolanie – co robić?
Jeśli chrupaniu w kolanie towarzyszą niepokojące objawy, oznacza to, że staw kolanowy objęty został chorobą. Dolegliwościami, które mogą na to wskazywać, są przede wszystkim:
- ból,
- obrzęk,
- ucieplenie,
- ograniczony zakres ruchu w stawie kolanowym.
Chrupanie w kolanie należy wówczas skonsultować z lekarzem. Postępowanie lecznicze zależy od przyczyny zjawiska. Jedną z metod leczenia trzasków w kolanie jest wiskosuplementacja, czyli wstrzykiwanie kwasu hialuronowego do kolana. Nawilża on i odżywia chrząstkę stawową.
W przypadku dolegliwości bólowych zaleca się przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych takich jak ibuprofen lub diklofenak. Leki przeciwzapalne poprawiają metabolizm chrząstki stawowej. Wskazane są także zabiegi fizjoterapeutyczne, które rehabilitant dobiera indywidualnie do pacjenta – najczęstsze to krioterapia, ciepłolecznictwo, ultradźwięki oraz laseroterapia. Zadaniem rehabilitacji jest przede wszystkim poprawa stabilności stawu – tu nieoceniona jest również kinezyterapia (terapia ruchem), a jej uzupełnienie może stanowić terapia manualna, masaże i kinesiotaping.
Domowe sposoby na chrupanie w kolanie
Domowe sposoby na chrupanie w kolanie stanowią uzupełnienie specjalistycznego leczenia. Wymienia się wśród nich m.in.:
- odpowiednie nawodnienie organizmu – powinno się przyjmować 30 ml płynów na 1 kg m.c. dziennie;
- zbilansowaną i urozmaiconą dietę, która dostarcza cennych witamin i składników mineralnych; szczególnie ważne dla zdrowia kolan są: wapń, witamina D, witaminy z grupy B, kwasy omega-3 oraz białko;
- dostosowany do potrzeb i możliwości wysiłek fizyczny;
- dbałość o odpowiednią masę ciała;
- miejscowe schładzanie okolicy rzepki za pomocą woreczków z lodem;
- ograniczenie aktywności mogącej doprowadzać do zaostrzania objawów;
- przyjmowanie suplementów diety zawierających siarczan chondroityny lub glukozaminy, kwas hialuronowy, kolagen, witaminę C oraz wyciągi z roślin (np. z kurkumy, zielonej herbaty, awokado, imbir), które mogą wspomóc odżywienie stawu.
Udostępnij:
Zobacz także
Pielęgnacja cery trądzikowej krok po kroku
Trądzik, czyli jeden z najczęściej występujących problemów skórnych, może być powodem kompleksów i obniżonej samooceny. Podstawą do zminimalizowania zmian skórnych i poprawy kondycji cery jest diagnoza podłoża trądziku, zbalansowana dieta oraz odpowiedni dobór codziennej pielęgnacji do potrzeb problematycznej skóry. Jaką kolejność schematu pielęgnacji stosować? Jakie składniki kosmetyków są szczególnie polecane, a których lepiej unikać? Co z makijażem cery trądzikowej? Odpowiadamy.
Otyłość brzuszna (trzewna) – jak z nią walczyć?
Od 1990 roku odnotowano ponad dwukrotny wzrost występowania otyłości u dorosłych, a w 2022 roku 890 mln ludzi na całym świecie chorowało na otyłość. Te liczby przerażają? Nic dziwnego. Otyłość to nie tylko kwestia wyglądu, który rzecz jasna jest kwestią względną – to przede wszystkim choroba, która niesie za sobą mnóstwo zagrożeń zdrowotnych.
Szczególnie niebezpieczna jest otyłość brzuszna. Dlaczego i jak z nią walczyć? Wyjaśniamy.
Wskaźnik WHR i WHtR – co to jest, jak się mierzy, interpretacja wyników
Otyłość niesie za sobą wiele powikłań i obecnie jest uważana za chorobę cywilizacyjną stanowiącą globalny problem zdrowotny. Mówimy o niej, gdy BMI przekracza 30 kg/mkw, ale to nie jedyny wskaźnik zdrowia związany z masą ciała. Używa się jeszcze wskaźnika WHR, który przez wielu uznawany jest za cenniejszy, ponieważ dostarcza informacji o rozmieszczeniu tkanki tłuszczowej, co ma związek ryzykiem wystąpienia różnego rodzaju chorób. Czym właściwie jest WHR i WHtR? Jak je obliczyć? I wreszcie: czy naprawdę są lepsze niż BMI?
