Chrupanie w kolanie – o czym świadczy?

17.05.2023

Chrupanie w kolanie, czyli różnego rodzaju odgłosy wydawane przez staw kolanowy, takie jak np. trzaskanie, strzykanie, to objaw towarzyszący wielu chorobom kolan. Przypadłość ta wymaga wizyty u ortopedy. Niekiedy chrupanie w kolanie jest wynikiem zjawiska kawitacji.

Chrupanie w kolanie.jpg

Spis treści

Chrupanie w kolanie – co to jest?
Fizjologiczne chrupanie w kolanie
Chrupanie w kolanie – możliwe przyczyny
Ból i chrupanie w kolanie – choroby je powodujące
Do jakiego lekarza należy się zgłosić?
Chrupanie w kolanie – co robić?
Domowe sposoby na chrupanie w kolanie

Chrupanie w kolanie to problem, jaki rozwinąć się może zarówno u osób w podeszłym wieku ze zmianami zwyrodnieniowymi w stawie kolanowym, jak i pacjentów młodych, którzy przeciążyli kolana, m.in. uprawiając intensywnie sport. Sprawdź, co jeszcze może oznaczać chrupanie w kolanie.

Chrupanie w kolanie – co to jest?

Staw kolanowy to jeden z bardziej eksploatowanych stawów w ludzkim ciele. Uruchamiany jest podczas m.in. kucania, biegania, chodzenia, klękania, siadania. Niekiedy podczas wykonywania ruchów w stawie kolanowym pojawiają się nietypowe dźwięki. Określa się je jako chrupanie, strzelanie, trzeszczenie. Mogą mieć zarówno charakter fizjologiczny, jak i (znacznie częściej) patologiczny.

Fizjologiczne chrupanie w kolanie

Od czasu do czasu chrupanie w kolanie pojawia się u ludzi zdrowych na skutek uwalniania dwutlenku węgla rozpuszczonego w mazi stawowej. Ta lepka substancja odpowiada za zmniejszenie tarcia w stawach poprzez smarowanie powierzchni chrząstek. Strzelanie w kolanach stanowi wówczas efekt zjawiska kawitacji. Na skutek zmian ciśnienia w kolanie tworzą się pęcherzyki wypełnione dwutlenkiem węgla, a ich uwolnieniu towarzyszy charakterystyczny dźwięk.

Zdarza się, że strzelanie w kolanach jest efektem uwarunkowań genetycznych – niektórzy mają nieco inaczej zbudowane stawy. Chrupaniu nie towarzyszą wówczas żadne dolegliwości.

Chrupanie w kolanie – możliwe przyczyny

Chrupanie w stawie kolanowym to możliwy objaw szeregu schorzeń. Ich powstanie związane jest z dużą pracą tego stawu podczas codziennej aktywności życiowej i zawodowej. Na choroby kolan narażeni są zarówno sportowcy, jak i osoby prowadzące siedzący tryb życia. W przypadku tych drugich niewystarczająca ilość ruchu sprawia, że błona maziowa nie produkuje substancji zmniejszającej tarcie chrząstek. Dodatkowo do chorób stawu kolanowego objawiających się chrupaniem predysponują urazy mechaniczne i zmiany zwyrodnieniowe.

Do grupy ryzyka należą osoby starsze. W wyniku procesu starzenia się organizmu w obrębie chrząstek stawowych dochodzi do zmniejszenia zawartości wody. Efektem jest ścieńczenie oraz usztywnienie tych struktur, a co za tym idzie – zwiększenie podatności na urazy mechaniczne. Na chrupanie w kolanie częściej narzekają osoby o nadmiernej masie ciała, podnoszące ciężkie przedmioty, palące papierosy (tytoń obniża ogólny poziom kolagenu w organizmie) oraz z historią urazów kolan.

Ból i chrupanie w kolanie – choroby je powodujące

Do najczęstszych chorób odpowiadających za ból i chrupanie należą:

  • uszkodzenie łąkotki lub więzadeł;
  • przeskok ścięgna na elemencie kostnym;
  • dysfunkcja stawu rzepkowo-udowego;
  • przerośnięty fałd błony maziowej wsuwający się między rzepkę a kość udową;
  • uszkodzenie chrząstki stawowej – ból i chrupanie w kolanie dają o sobie znać głównie podczas chodzenia po schodach i wykonywania ćwiczeń fizycznych;
  • zwyrodnienia stawów (nazywane także osteoartrozą), do których może dojść w wyniku urazu, przeciążenia, współwystępujących chorób przewlekłych czy zaburzeń gospodarki hormonalnej;
  • chondromalacja rzepki – schorzenie tkanki chrzęstnej polegające na jej rozmiękaniu, na skutek czego elementy chrzęstne w czasie ruchu zaczynają o siebie trzeć, co objawia się właśnie charakterystycznym strzelaniem;
  • nadmierne napięcie tkanek miękkich, które otaczają rzepkę, co zaburza jej płynne poruszanie w trakcie ruchu w kolanie.

Do jakiego lekarza należy się zgłosić?

W przypadku dolegliwości w obrębie stawu kolanowego należy zgłosić się do ortopedy. To specjalista zajmujący się diagnostyką i leczeniem chorób układu ruchu, m.in. chorób wywołanych przez przeciążenie lub zwyrodnienie stawów. 

Chrupanie w kolanie – co robić?

Jeśli chrupaniu w kolanie towarzyszą niepokojące objawy, oznacza to, że staw kolanowy objęty został chorobą. Dolegliwościami, które mogą na to wskazywać, są przede wszystkim:

  • ból,
  • obrzęk,
  • ucieplenie,
  • ograniczony zakres ruchu w stawie kolanowym.

Chrupanie w kolanie należy wówczas skonsultować z lekarzem. Postępowanie lecznicze zależy od przyczyny zjawiska. Jedną z metod leczenia trzasków w kolanie jest wiskosuplementacja, czyli wstrzykiwanie kwasu hialuronowego do kolana. Nawilża on i odżywia chrząstkę stawową.

W przypadku dolegliwości bólowych zaleca się przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych takich jak ibuprofen lub diklofenak. Leki przeciwzapalne poprawiają metabolizm chrząstki stawowej. Wskazane są także zabiegi fizjoterapeutyczne, które rehabilitant dobiera indywidualnie do pacjenta – najczęstsze to krioterapia, ciepłolecznictwo, ultradźwięki oraz laseroterapia. Zadaniem rehabilitacji jest przede wszystkim poprawa stabilności stawu – tu nieoceniona jest również kinezyterapia (terapia ruchem), a jej uzupełnienie może stanowić terapia manualna, masaże i kinesiotaping.

Domowe sposoby na chrupanie w kolanie

Domowe sposoby na chrupanie w kolanie stanowią uzupełnienie specjalistycznego leczenia. Wymienia się wśród nich m.in.:

  • odpowiednie nawodnienie organizmu – powinno się przyjmować 30 ml płynów na 1 kg m.c. dziennie;
  • zbilansowaną i urozmaiconą dietę, która dostarcza cennych witamin i składników mineralnych; szczególnie ważne dla zdrowia kolan są: wapń, witamina D, witaminy z grupy B, kwasy omega-3 oraz białko;
  • dostosowany do potrzeb i możliwości wysiłek fizyczny;
  • dbałość o odpowiednią masę ciała;
  • miejscowe schładzanie okolicy rzepki za pomocą woreczków z lodem;
  • ograniczenie aktywności mogącej doprowadzać do zaostrzania objawów;
  • przyjmowanie suplementów diety zawierających siarczan chondroityny lub glukozaminy, kwas hialuronowy, kolagen, witaminę C oraz wyciągi z roślin (np. z kurkumy, zielonej herbaty, awokado, imbir), które mogą wspomóc odżywienie stawu.

Podobne usługi:

Kinesiotaping_small.jpg
Kinesiotaping
closeup-person-with-latex-glove-holding-needle-syringe-isolated-white-background.png
Terapia kwasem hialuronowym
kinezyterapia.jpg
Kinezyterapia
leczenie-barku.jpg
Leczenie chorób barku
artroskopia.jpg
Zabieg usunięcia ganglionu
reumatolog.png
Reumatolog
Ortopeda rozmawia z pacjentką w gabinecie
Ortopeda
rehabilitacja_small.jpg
Fizjoterapeuta
artroskopia.jpg
Artroskopia
chirurgia-ortopedyczna.jpg
Chirurgia ortopedyczna
Kinesiotaping_small.jpg
Kinesiotaping
Źródła
  1. R. Aleksandrowicz, R. Ciszek, K. Krasucki, Anatomia człowieka. Repetytorium na podstawie Anatomii człowieka A. Bochenka i M. Reichera, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
  2. A. Bochenek, M. Reicher, Anatomia człowieka Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.
  3. D. Witoński, Chondromalacja – rozpoznanie czy nihilizm diagnostyczny, „Ortopedia. Traumatologia. Rehabilitacja” 2016, nr 5, s. 508–510.

Zobacz także

Zespół Ehlersa-Danlosa – jak go rozpoznać, diagnozować i leczyć?
Zdrowie na co dzień

Zespół Ehlersa-Danlosa – jak go rozpoznać, diagnozować i leczyć?

Zespół Ehlersa-Danlosa (EDS) to złożona grupa dziedzicznych zaburzeń tkanki łącznej, które wynikają z defektów w strukturze i funkcjonowaniu kolagenu. Ta rzadka choroba – po raz pierwszy opisana w XIX wieku – charakteryzuje się szerokim spektrum objawów, od nadmiernej elastyczności skóry po komplikacje naczyniowe zagrażające życiu. Sprawdź, jak ją rozpoznać, diagnozować i leczyć!

Jakie są przyczyny suchości w nosie? Jak jej przeciwdziałać?
LaryngologiaZdrowie na co dzień

Jakie są przyczyny suchości w nosie? Jak jej przeciwdziałać?

Niezależnie od pory roku uczucie suchości w nosie to uciążliwy problem, który nie tylko powoduje dyskomfort, lecz także może prowadzić do poważniejszych komplikacji zdrowotnych. Choć zazwyczaj sucha śluzówka nosa nie jest powodem do niepokoju, w niektórych przypadkach może być oznaką poważniejszej choroby. Sprawdź, jakie są potencjalne przyczyny „suchego nosa” i dowiedz się, jak przeciwdziałać temu kłopotliwemu symptomowi.

Co oznaczają przebarwienia na paznokciach?
Zdrowie na co dzieńDermatologia

Co oznaczają przebarwienia na paznokciach?

Zadbane paznokcie to nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim cenna informacja o stanie zdrowia. Jednak wraz z wiekiem – a także pod wpływem różnorodnych czynników – ich wygląd może ulec niekorzystnym zmianom. Jednym z najczęstszych problemów są przebarwienia płytki paznokciowej. Sprawdź, o czym może świadczyć ten objaw i kiedy należy udać się do specjalisty.