Zabieg usunięcia ganglionu

Ganglion – przyczyny i objawy

Ganglion, nazywany również torbielą galaretowatą, można zdefiniować jako guzek wypełniony płynem. Nie jest duży – ma zwykle od 2 do 5 centymetrów. Torbiel galaretowatą widać gołym okiem, chociaż znajduje się pod skórą, przyczepiona do torebki stawowej lub pochewki ścięgna. Zdarza się, że ganglion w pewnym momencie przestaje rosnąć lub też jego wzrost zatrzymuje się na kilka lat. W sporadycznych przypadkach dolegliwość sama ustępuje i zanika. W jaki sposób powstaje ganglion? Do najczęstszych przyczyn pojawienia się tej zmiany należą:

• podrażnienie stawu, związane np. z mechaniczną i rutynową pracą wykonywaną przez długi czas, taką jak poruszanie myszką, granie na pianinie, praca na produkcji;
• osłabienie błony stawowej;
• choroby zapalne występujące u danej osoby;
• nadmierna aktywność fizyczna, np. sport wyczynowy, a także kontuzje.

W tym miejscu należy jednak zauważyć, że ganglion jest wciąż słabo zbadaną przypadłością i nie można jednoznacznie stwierdzić, która z przyczyn powoduje go najczęściej.

Wystąpienie podskórnej grudki jest zwykle niepokojącym objawem dla wielu pacjentów. Niektóre gangliony mają miększą konsystencję, a inne są twarde. Najczęściej jednak zmiany występują w okolicach stawów kończyn górnych i dolnych, a w zdecydowanej większości na nadgarstkach. W większości przypadków sam ganglion nie powoduje bólu, chyba że są uciskane blisko zlokalizowane nerwy. Czasami pojawia się również upośledzenie nieruchomości danego stawu.

Sprawdź także: Ganglion – leczenie

Diagnoza ganglionu – badania

Diagnozą ganglionu zajmuje się zwykle ortopeda lub reumatolog. Do badań, które można wykonać w trakcie diagnostyki, należy:

• badanie USG – jedno z najpopularniejszych badań w świecie medycyny, które pomaga również w diagnozie ganglionu; może być wykonywane praktycznie u wszystkich pacjentów i nie ma do niego przeciwwskazań;
• rezonans magnetyczny – nieinwazyjne badanie, umożliwiające uzyskanie pełnego widoku różnych części ciała;
• RTG – technika obrazowania, która w prosty i szybki sposób pozwala na diagnostykę różnicową.

W diagnozie różnicowej chodzi o sprawdzenie, czy dana zmiana może być scharakteryzowana jako ganglion czy tłuszczak. Ogólnie jednak diagnoza uznawana jest za dosyć prostą i bezproblemową, zwłaszcza że ganglion jest charakterystyczną zmianą o specyficznej lokalizacji i budowie.

Jak wygląda zabieg usunięcia ganglionu?

Początkowo lekarz może zalecić metody zachowawcze – odciążanie okolicy ganglionu, unieruchomienie w ortezie, masaż czy inne sposoby leczenia przeciwzapalnego. Niestety te metody rzadko przynoszą trwały efekt. Lekarz może też rozważyć nakłucie ganglionu pod kontrolą badania USG celem opróżnienia go i miejscowego podania leku przeciwzapalnego. Krótkotrwale jest to bardzo skuteczna metoda, jednak nie daje gwarancji zapobiegnięcia nawrotowi ganglionu. Dlatego też najczęściej proponowanym zabiegiem jest usunięcie ganglionu, a więc metoda chirurgiczna polegająca na wycięciu zmiany wraz z torebką.

Zabieg ten przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym i w większości przypadków nie powoduje bólu ani dyskomfortu. Zwykle tego typu operacja zajmuje do 30 minut, a czas gojenia to okres od 10 do 15 dni. Współcześnie zamiast skalpela w trakcie zabiegu można użyć wiązki laserowej, co zmniejsza rozległość blizn, a czas operacji staje się krótszy. Po usunięciu zmiany konieczne jest zszycie rany oraz unieruchomienie stawu na kilkanaście dni.

Przeciwwskazania do zabiegu

Zabieg usunięcia ganglionu nie wiąże się z pewnymi przeciwwskazaniami. Można tutaj wyróżnić np. rozsiany proces nowotworowy, niewyrównane choroby układu krążeniowego i oddechowego.

Ile trwa zabieg usunięcia ganglionu?

W większości przypadków usunięcie ganglionu trwa ok. 15 minut, chociaż w niektórych sytuacjach czas ten wydłuża się do 30 minut. Sam zabieg nie jest rozległy, więc pacjenci nie muszą się go obawiać.

Czy usunięcie ganglionu boli?

Usunięcie ganglionu może wiązać się ze stresem oraz pewnym dyskomfortem, zwłaszcza u pacjentów bardziej wrażliwych. Niemal od razu po zabiegu można wrócić do codziennych czynności, a pełną sprawność odzyskuje się zwykle po 2 tygodniach. Nie ma konieczności zażywania dodatkowych leków. Zazwyczaj po zabiegu dobre rozwiązanie stanowi chodzenie na rehabilitację, która przyspiesza sprawność i wzmacnia staw. W wielu przypadkach możliwe jest wykonywanie ćwiczeń w domu, po konsultacji z fizjoterapeutą.

Wskazania po zabiegu

Po zabiegu należy stosować się do rad lekarza, a także wykonywać odpowiednie ćwiczenia zlecone w trakcie rehabilitacji. Zwykle pacjent otrzymuje ok. 2 tygodni zwolnienia lekarskiego, więc przez ten czas teoretycznie jest niezdolny do pracy zawodowej. Czasami okres ten wydłużany jest do miesiąca. Istnieje bardzo niewielkie ryzyko, że schorzenie wróci i znowu pojawi się guzek.

Właściwie po zabiegu usunięcia ganglionu nie dochodzi do powikłań ani skutków ubocznych – pozostaje jedynie niewielka blizna na skórze. Po samym zabiegu nie należy nadmiernie obciążać stawów ani decydować się na aktywność fizyczną, jednak nie oznacza to, że trzeba cały czas leżeć. Pacjenci zwykle szybko wracają do dawnego trybu życia.