Chirurgia ortopedyczna zajmuje się leczeniem operacyjnym narządów ruchu w obszarze aparatu kostno-stawowego. Najczęstszym powodem podejmowania leczenia w tym zakresie są zmiany o charakterze urazowym lub zwyrodnieniowym. W ostatnich latach coraz częściej wykonywane są również zabiegi wstawienia endoprotezy stawów, które przywracają pełną sprawność pacjentom cierpiącym z powodu silnego uszkodzenia lub zwyrodnienia stawów.
Kiedy zgłosić się do ortopedy?
Do wizyty u ortopedy powinien nas skłonić ból nasilający się podczas chodzenia. Wskazuje on na uszkodzenie narządów ruchu. Niepokój powinny wzbudzić również:
- mrowienie, drętwienie i sztywność palców,
- ograniczona ruchomość stawów,
- problem z zaciśnięciem dłoni i utrzymaniem przedmiotów,
Należy pamiętać, że wczesna diagnoza zwiększa szanse na wyleczenie. Skierowanie do ortopedy może wystawić lekarz rodzinny, nie jest ono jednak potrzebne w nagłych przypadkach, takich jak złamanie czy zwichnięcie. Nie musimy go również mieć, gdy umawiamy się na wizytę prywatną.
Przeczytaj także: Chrupanie w kolanie – o czym świadczy?
Chirurgia ortopedyczna – dostępne zabiegi
Ortopedia zajmuje się chorobami układu ruchu, który składa się z mięśni, kości, ścięgien i więzadeł. Oprócz tego świadczy pomoc w przypadku złamania, zwichnięcia czy skręcenia. W jej ramach przeprowadza się zabiegi takie jak:
- zabieg chirurgiczny (haluksy, palce młotkowate, paluch koślawy, palce szponiaste, łokieć tenisisty);
- operację zespołu cieśni nadgarstka;
- operację zespołu rowka nerwu łokciowego;
- endoprotezoplastykę – wszczepienie endoprotezy stawu barkowego, biodrowego, kolanowego, łokciowego, skokowego;
- usunięcie kaletki przedrzepkowej lub łąkotki;
- rekonstrukcje ścięgien.
Jak wygląda konsultacja do leczenia chirurgicznego?
Podczas pierwszej wizyty ortopeda przeprowadza szczegółowy wywiad, dzięki któremu ustala rodzaj, nasilenie i czas trwania objawów. Następnie specjalista wykonuje badanie przedmiotowe, podczas którego ocenia chód Pacjenta. Może również poprosić go o zrobienie przysiadów, wypadów czy skłonów. W ten sposób sprawdza czynny zakres ruchu. Oprócz tego ortopeda porusza kończynami chorego i prosi go, żeby stawiał opór. Dzięki temu lekarz ocenia położenie i ruchomość stawów, a także siłę mięśniową. Na tej podstawie ortopeda stawia diagnozę i ustala plan leczenia.
W przychodni chirurgii urazowo-ortopedycznej można wykonać następujące badania diagnostyczne:
- tomografię komputerową,
- rezonans magnetyczny,
- USG,
- RTG.
Jednym z podstawowych badań jest USG ortopedyczne. Pozwala ocenić stan więzadeł, ścięgien, mięśni i chrząstek tworzących stawy, a także okolicznych nerwów. Badanie bezpieczne i bezinwazyjne, dlatego można je wykonać u osób w każdym wieku.
Metody leczenia chirurgicznego w ortopedii
Dobrze przeprowadzony zabieg zdecydowanie poprawia jakość życia Pacjenta. Obecnie chirurgia ortopedyczna często korzysta z metod małoinwazyjnych, które wiążą się z mniejszym ryzykiem powikłań i krótszą rekonwalescencją.
Artroskopia
Jedną z nich jest artroskopia, która polega na wzierniku stawów, czyli oglądaniu ich wnętrza. Specjalista wykonuje niewielkie nacięcia na skórze, przez które wprowadza mikrokamerę, aby zbadać błonę maziową, mięśnie, więzadła i chrząstki stawowe. W razie potrzeby lekarz wprowadza niezbędne narzędzia, aby usunąć ciało obce, naddatek kości, torbiel lub zmianę nowotworową. Podczas zabiegu można też naprawić uszkodzone struktury, zszyć więzadła lub wyciąć przerośniętą maziówkę. Na koniec ortopeda wyciąga narzędzia i artroskop, zszywa nacięcia i bandażuje miejsce zabiegowe. Procedurę wykonuje się w znieczuleniu ogólnym lub regionalnym (np. podpajęczynówkowym). Zazwyczaj przeprowadza się artroskopową rekonstrukcję więzadła krzyżowego przedniego. Można również wykonać artroskopię kolana, barku, biodra, nadgarstka, stawu łokciowego lub skokowego.
Endoprotezoplastyka
Z kolei endoprotezoplastyka polega na wycięciu chorobowo zmienionej części lub całości stawu, a następnie zastąpieniu jej sztuczną powierzchnią. Operację zwykle przeprowadza się u pacjentów z deformacją stawów, spowodowaną urazem, martwicą, reumatologicznym zwyrodnieniem stawów lub wadą rozwojową. W ten sposób można zniwelować dolegliwości bólowe, a także przywrócić prawidłową stabilność i ruchomość stawów.
Zabieg ortopedyczny – przygotowanie i przebieg
Przygotowanie do zabiegu może zająć nawet kilka miesięcy. Najpierw trzeba wyleczyć lub wyregulować choroby pulmonologiczne, czy kardiologiczne. Wskazana jest również rehabilitacja przedoperacyjna, która pomoże szybciej wrócić do sprawności.
Podczas zabiegu ortopedycznego lekarz ingeruje w strukturę kości i tkanki miękkie, dlatego należy wcześniej zabezpieczyć odpowiednią ilość krwi. W razie potrzeby można ją przetoczyć. Operacja trwa od jednej do kilku godzin, po czym Pacjent pozostaje pod obserwacją personelu.
Sprawdź też: Jak wygląda leczenie zapalenia ścięgna Achillesa?