Chirurgiczne leczenie otyłości – jakie są metody operacji?
Chirurgiczne leczenie otyłości to rozwiązanie skierowane do osób, którym dieta, aktywność fizyczna i farmakoterapia nie zapewniają należytej utraty masy ciała. Dowiedz się, jakie są metody operacyjnej walki z otyłością i kto może skorzystać z takich zabiegów.
Spis treści
Nadmierna masa ciała zaliczana jest do głównych czynników odpowiedzialnych za rozwój chorób cywilizacyjnych takich jak cukrzyca, miażdżyca, zawał serca oraz nowotwory. Utrzymanie prawidłowej masy ciała jest istotne nie tylko z uwagi na komfort funkcjonowania i posiadanie zgrabnej sylwetki, ale także ze względu na ryzyko możliwych problemów zdrowotnych. Leczenie chirurgiczne otyłości okazuje się niekiedy jedyną drogą powrotu do zdrowia.
Na czym polega chirurgiczne leczenie otyłości?
Chirurgiczne leczenie otyłości to inaczej chirurgia bariatryczna. To ostateczna forma walki z patologicznie nadmierną masą ciała. Do częściej stosowanych chirurgicznych metod leczenia otyłości należą:
- wkładanie balonu wewnątrzżołądkowego,
- zakładanie regulowanej opaski na żołądek,
- mankietowa resekcja żołądka.
W większości przypadków leczenie chirurgiczne otyłości przeprowadzane jest techniką laparoskopową, w której nie ma konieczności otwierania powłok brzusznych, co wiąże się z szybszym powrotem do zdrowia po zabiegu.
Operacyjne leczenie otyłości – dla kogo jest wskazane?
Wskazania do operacji bariatrycznej opierają się na wartości wskaźnika BMI (z ang. Body Mass Index) obliczanego na podstawie masy ciała i wzrostu pacjenta. Operacyjne leczenie otyłości skierowane jest zwłaszcza do osób zmagających się z:
- tzw. otyłością olbrzymią, o której mówi się, kiedy wartość wskaźnika BMI wynosi więcej niż 40 kg/m²,
- otyłością II stopnia z BMI wynoszącym ponad 35 kg/m2 i współistniejącymi schorzeniami, jak np.: cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze, zespół bezdechu sennego, niealkoholowe stłuszczenie wątroby, bezpłodność żeńska,
- BMI 30–35 kg/m2 – w tym wypadku wskazania do leczenia chirurgicznego określa się indywidualnie w zależności od rodzaju chorób współistniejących.
Operacyjne leczenie otyłości może się okazać jedynym skutecznym sposobem na osiągnięcie długotrwałej redukcji masy ciała. Leczenie metodami zachowawczymi, do których zalicza się zmianę nawyków żywieniowych, zwiększenie aktywności fizycznej, farmakoterapię u pacjentów z bardzo dużą otyłością jest niewystarczające z reguły dla osiągnięcia znaczącej poprawy stanu zdrowia tych chorych.
Jakie są przeciwwskazania do operacyjnego leczenia otyłości?
Nie każdy chory na otyłość może skorzystać z zabiegu operacyjnego. Wśród przeciwwskazań do leczenia chirurgicznego wymienia się m.in.:
- osoby poniżej 18 i powyżej 65 roku życia (operację można rozważyć w indywidualnych przypadkach),
- niepodejmowanie wcześniej leczenia zachowawczego
- prawdopodobny brak współpracy w opiece pooperacyjnej, która trwa wiele lat,
- niestabilne zaburzenia psychiczne, np. osobowościowe, ciężka depresja, uzależnienie m.in. od alkoholu, leków,
- choroby, które zagrażają życiu w krótkim okresie – istotne obciążenia ze strony układu krążenia i oddechowego, choroby zapalne przewodu pokarmowego, choroby nowotworowe,
- zły stan zdrowia ogólnego.
Do jakiego lekarza należy się zgłosić?
Operacyjne leczenie otyłości znajduje się w kompetencjach lekarza bariatry zajmującego się chirurgią bariatryczną. Jednocześnie konieczne są konsultacje u dietetyka, a niekiedy również u psychologa.
Zanim podjęte zostanie leczenie operacyjne otyłości…
Ważnym etapem leczenia operacyjnego otyłości jest przygotowanie do zabiegu. Kluczowymi elementami są zmiana sposobu odżywiania i ćwiczenia, które pomogą w spalaniu tłuszczu. Nie każdy pacjent od razu może zostać poddany zabiegowi z uwagi na ryzyko towarzyszące u osób skrajnie otyłych. Dieta określana jest na podstawie stanu zdrowia chorego. Jest indywidualnie określana w zależności od jego potrzeb. Pomocne w tym są badania laboratoryjne z krwi, określenie tempa przemiany materii i ocena składu ciała metodą bioimpedancji elektrycznej (wykorzystującą pomiar oporu elektrycznego tkanek organizmu). Dodatkowo umiejętność stosowania się do zaleceń w kwestii diety i ruchu przed zabiegiem może przełożyć się na ich większą realizację po operacji, co w bezpośredni sposób wpływa na uzyskanie i utrzymanie efektów. Niezbędna jest do tego edukacja z zakresu przed- i pooperacyjnych zmian w stylu życia, udzielanie pacjentowi wsparcia informacyjnego (poznawczego) i emocjonalnego.
Wkładanie balonu wewnątrzżołądkowego
Zakładanie balonu wewnątrzżołądkowego to metoda, która polega na wprowadzeniu do żołądka balonu, który napełnia się roztworem soli fizjologicznej. Balon wywiera ucisk na ściany żołądka i w ten sposób sprawia, że czuje się szybciej sytość. Jest to jednak etap pośredni – po spadku należytej masy ciała balon zostaje usunięty i przeprowadza się zabieg zasadniczy, który wcześniej nie był możliwy.
Zakładanie regulowanej opaski na żołądek
Założenie regulowanej opaski na żołądek (z ang. adjustable gastric band, AGB) polega na podzieleniu go na dwie części i wytworzeniu zbiornika mającego pojemność 20–30 ml, dzięki czemu szybko odczuwa się sytość. Adekwatnie do postępu spadku masy ciała jego wielkość jest regulowana. Do tego służy port (specjalny dostęp) pod skórą. Konieczne jest przestrzeganie specjalnej półpłynnej diety.
Mankietowa resekcja żołądka
Tzw. rękawowa resekcja żołądka (z ang. sleeve gastrectomy, SG) polega na usunięciu około 4/5 żołądka od strony krzywizny większej (wypukłej lewej strony żołądka). Podczas zabiegu kształtowany jest mankiet – kanał ciągnący się wzdłuż krzywizny mniejszej (znajdującej się po prawej stronie żołądka). W ten sposób zmniejsza się objętość żołądka – może on pomieścić 100–150 ml pokarmu, a także ogranicza się produkcję greliny, czyli tzw. hormonu głodu regulującego apetyt.
Profilaktyka otyłości
Aby nie dopuścić do konieczności stosowania leczenia chirurgicznego otyłości, bardzo ważne jest stosowanie się do zaleceń zdrowego stylu życia, w tym przede wszystkim odnoszących się do aktywności fizycznej i sposobu odżywiania. Osoby o nadmiernej masie ciała powinny, jeśli istnieje taka możliwość, skorzystać z pomocy dietetyka, trenera personalnego czy psychologa.
Udostępnij:
Zobacz także
Pielęgnacja cery trądzikowej krok po kroku
Trądzik, czyli jeden z najczęściej występujących problemów skórnych, może być powodem kompleksów i obniżonej samooceny. Podstawą do zminimalizowania zmian skórnych i poprawy kondycji cery jest diagnoza podłoża trądziku, zbalansowana dieta oraz odpowiedni dobór codziennej pielęgnacji do potrzeb problematycznej skóry. Jaką kolejność schematu pielęgnacji stosować? Jakie składniki kosmetyków są szczególnie polecane, a których lepiej unikać? Co z makijażem cery trądzikowej? Odpowiadamy.
Otyłość brzuszna (trzewna) – jak z nią walczyć?
Od 1990 roku odnotowano ponad dwukrotny wzrost występowania otyłości u dorosłych, a w 2022 roku 890 mln ludzi na całym świecie chorowało na otyłość. Te liczby przerażają? Nic dziwnego. Otyłość to nie tylko kwestia wyglądu, który rzecz jasna jest kwestią względną – to przede wszystkim choroba, która niesie za sobą mnóstwo zagrożeń zdrowotnych.
Szczególnie niebezpieczna jest otyłość brzuszna. Dlaczego i jak z nią walczyć? Wyjaśniamy.
Wskaźnik WHR i WHtR – co to jest, jak się mierzy, interpretacja wyników
Otyłość niesie za sobą wiele powikłań i obecnie jest uważana za chorobę cywilizacyjną stanowiącą globalny problem zdrowotny. Mówimy o niej, gdy BMI przekracza 30 kg/mkw, ale to nie jedyny wskaźnik zdrowia związany z masą ciała. Używa się jeszcze wskaźnika WHR, który przez wielu uznawany jest za cenniejszy, ponieważ dostarcza informacji o rozmieszczeniu tkanki tłuszczowej, co ma związek ryzykiem wystąpienia różnego rodzaju chorób. Czym właściwie jest WHR i WHtR? Jak je obliczyć? I wreszcie: czy naprawdę są lepsze niż BMI?
