Co to jest łupież pstry? Objawy i sposoby leczenia
Łupież pstry to choroba skóry o podłożu grzybiczym. Typowym objawem są żółtobrunatne plamy umiejscowione przeważnie na karku i klatce piersiowej. Zmiany mają tendencję do nawrotów. Leczenie opiera się głównie na farmakoterapii z wykorzystaniem leków przeciwgrzybiczych.
Spis treści
Łupież pstry nie jest chorobą zakaźną, zalicza się do tzw. infekcji oportunistycznych, które wywoływane są przez florę fizjologicznie występującą w organizmie, najczęściej w sytuacji obniżonej odporności. Występuje na całym świecie, przy czym najwięcej przypadków notowane jest w krajach tropikalnych, co ma związek z panującymi tam warunkami (ciepło i wysoka wilgotność) sprzyjającymi rozwojowi grzybów. Sprawdź, jakie objawy towarzyszą tej przypadłości i gdzie najczęściej lokalizują się zmiany chorobowe. Dowiedz się, na czym polega leczenie łupieżu pstrego.
Co to jest łupież pstry? Przyczyny choroby
Łupież pstry to powierzchowne zakażenie naskórka, za którego powstanie odpowiadają grzyby drożdżopodobne należące do rodzaju Malassezia (najczęściej M. globosa, M. sympodialis, M. furfur). Występują one w fizjologicznej florze skóry. Miejsca, w których spotyka się je najczęściej, to te bogate w gruczoły łojowe, np. okolica międzyłopatkowa (tzw. rynny łojotokowe przednia i tylna), okolica mostkowa, skóra owłosiona głowy.
Łupież pstry u dzieci należy do rzadkości. Choroba rozwija się przeważnie po okresie dojrzewania płciowego. Z jednakową częstotliwością występuje u obu płci. Pojawieniu się zmian mogą sprzyjać czynniki osobnicze, takie jak nieprawidłowy skład sebum (czyli łoju skórnego) oraz noszenie ciasnej, nieoddychającej odzieży.
Łupież pstry nie jest groźną chorobą, chyba że dotyczy osób z zaburzeniami odporności, (np. w trakcie leczenia onkologicznego lub z infekcją HIV) lub po przeszczepieniu narządów. W takim przypadku może prowadzić nawet do posocznicy, czyli tzw. sepsy.
Jak wygląda łupież pstry?
Objawami łupieżu pstrego są przede wszystkim plamy w kolorze żółtobrunatnym lub różowym, o nieregularnym kształcie i wielkości przeważnie 3–4 mm. Zmiany chorobowe są dobrze odgraniczone od zdrowej skóry. Wykazują tendencję do zlewania ze sobą i obwodowego szerzenia się. Zajęta przez chorobę skórę ma skłonność do otrębiastego, drobnego złuszczania się. Chorobie może towarzyszyć świąd.
Charakterystyczną cechą łupieżu pstrego jest brak zmiany koloru (opalenia się) w wyniku działania promieni słonecznych. Ma to związek z wytwarzaniem przez grzyby inhibitora melanogenezy, czyli substancji spowalniających proces wytwarzania melaniny (barwnika skóry). Zmiany chorobowe w łupieżu pstrym umiejscawiają się przeważnie na skórze klatki piersiowej, tułowia oraz owłosionej skórze głowy.
Łupież pstry – do jakiego lekarza się zgłosić?
Z podejrzeniem łupieżu pstrego pacjent powinien się zgłosić do dermatologa. To specjalista z zakresu chorób skóry.
Łupież pstry – diagnostyka
W diagnostyce łupieżu pstrego badania podmiotowe i przedmiotowe nie pozwalają na jednoznaczne rozpoznanie, dlatego wykonuje się badanie w specjalnej lampie wykorzystującej zjawisko fluorescencji zmian skórnych, tzw. lampie Wooda. Zmiany skórne uwidaczniają się po posmarowaniu ich nalewką jodową. W wyniku działania długofalowego promieniowania nadfioletowego, jakie wytwarzane jest dzięki czarnemu filtrowi lampy Wooda, zmiany wykazują charakterystyczne żółtawe lub ceglaste świecenie.
Kolejny element diagnostyki stanowi wykorzystanie preparatu bezpośrednio z brzegu aktywnego ogniska. Do zeskrobin zmian skórnych dodaje się wodorotlenek potasu (KOH). Celem tego jest potwierdzenie obecności grzyba i ukazanie jego charakterystycznej struktury – obraz „klopsików z makaronem”. Odpowiedzialny za łupież pstry grzyb ma formę krótkich, podłużnych strzępek, pomiędzy którymi obecne są przegrody. Zarodniki zbierają się w okrągłe skupiska. Z reguły nie przeprowadza się biopsji skóry.
Z uwagi na zbliżony obraz kliniczny łupież pstry wymaga diagnostyki różnicowej z takimi jednostkami chorobowymi jak:
- wyprysk łojotokowy;
- bielactwo nabyte;
- łupież biały;
- łupież różowy Giberta;
- bielactwo kiłowe.
Czy łupież pstry można wyleczyć?
Leczenie łupieżu pstrego opiera się głównie na farmakoterapii. Z reguły wystarczające są środki przeciwgrzybicze o działaniu miejscowym. Jedne z częściej stosowanych to maści z klotrimazolem, ketokonazolem, mikonazolem, ketokonazol w formie szamponu lub płynu nakładanego na kilka minut w obrębie zmienionej chorobowo skóry. Zastosowanie mają również preparaty łączone, które działają wielokierunkowo, takie jak siarczek selenu, octopiroks lub ichtiol jasny w formie szamponu albo płynu do mycia ciała.
W przypadku ciężkich postaci łupieżu pstrego wprowadzane są doustne leki przeciwgrzybicze, np. ketokonazol, flukonazol, itrakonazol. W zmniejszeniu ryzyka nawrotu niepożądanych zmian wskazane są mydła i szampony zawierające kwas salicylowy. To dermokosmetyki pozbawione chemicznych składników takich jak parabeny, SLS (powszechnie stosowany detergent) czy silikony oraz sztucznych barwników i substancji zapachowych.
Odpowiednie zabezpieczenie skóry przed promieniami słonecznymi gwarantuje lepsze efekty leczenia. Przed wyjściem na świeże powietrze należy stosować produkty ochronne ze wskaźnikiem ochrony przeciwsłonecznej (SPF) wynoszącym przynajmniej 30, nosić ubrania chroniące przed słońcem i unikać wizyt w solarium.
Udostępnij:
Zobacz także
Pielęgnacja cery trądzikowej krok po kroku
Trądzik, czyli jeden z najczęściej występujących problemów skórnych, może być powodem kompleksów i obniżonej samooceny. Podstawą do zminimalizowania zmian skórnych i poprawy kondycji cery jest diagnoza podłoża trądziku, zbalansowana dieta oraz odpowiedni dobór codziennej pielęgnacji do potrzeb problematycznej skóry. Jaką kolejność schematu pielęgnacji stosować? Jakie składniki kosmetyków są szczególnie polecane, a których lepiej unikać? Co z makijażem cery trądzikowej? Odpowiadamy.
Łojotokowe zapalenie skóry głowy – jak sobie z nim radzić?
Łojotokowe zapalenie skóry głowy dotyka około 5% populacji i może znacząco obniżać komfort życia. Nadmierna produkcja sebum, żółte, tłuste łuski na skórze głowy – z tym kojarzy się najczęściej. Ale czy to jedyne objawy? Jak wygląda łojotokowe zapalenie skóry głowy i co je powoduje? Czy istnieje skuteczny lek na łojotokowe zapalenie skóry głowy? Odpowiadamy na te i inne pytania – omówimy przyczyny i objawy wspomnianej dolegliwości, metody leczenia, a także to, czy łojotokowe zapalenie skóry głowy jest zaraźliwe oraz jaki może być przebieg u dziecka.
Choroby zakaźne paznokci – skąd się biorą? Jak je leczyć?
Paznokcie u dłoni i stóp – podobnie jak inne części ciała – są narażone na choroby zakaźne, wywołane przez bakterie, wirusy lub grzyby. Najłatwiej zarazić się nimi poprzez nieodpowiednią higienę i brak obuwia ochronnego w publicznych toaletach czy na basenach. Sprawdź, jak rozpoznać takie zakażenia i właściwie je leczyć!
