Wizyta u ginekologa – jak wygląda i jak się do niej przygotować? Wszystko, co warto wiedzieć.
Konsultacja ginekologiczna to ważna wizyta w życiu kobiety, która powinna się odbywać rutynowo raz w roku. Aby wizyta przebiegła komfortowo, należy się do niej odpowiednio przygotować.
Spis treści
Kiedy należy zgłosić się do ginekologa? W jakim wieku powinno się odbyć pierwszą wizytę?
Ginekolog to specjalista zajmujący się diagnostyką i leczeniem chorób kobiecych narządów płciowych, planowaniem oraz prowadzeniem ciąży, a także prowadzeniem porodu. Do ginekologa należy się zgłosić po rozpoczęciu aktywności seksualnej, jednak nie później niż w 25 roku życia. Każda dziewczyna i kobieta powinna odbywać kontrolną konsultację ginekologiczną raz w roku.
Dodatkowo, w odpowiednich grupach wiekowych należy wykonywać profilaktyczne badania przesiewowe:
- Kobiety w wieku 25-59 lat (profilaktyka raka szyjki macicy) – badanie cytologiczne raz na 3 lata;
- Kobiety w wieku 45-74 lat (profilaktyka raka piersi) – badanie mammograficzne raz na 2 lata.
Do dolegliwości, z którymi należy zgłosić się do ginekologa, należą:
- Nieregularne, skąpe lub przedłużające się miesiączki;
- Krwawienia między miesiączkami;
- Ból podbrzusza niezwiązany z miesiączką;
- Świąd, upławy z dróg rodnych;
- Zmiany skórne w obrębie pochwy;
- Choroby ginekologiczne wymagające regularnych kontroli takie jak endometrioza, zespół policystycznych jajników.
Jeżeli problem ginekologiczny (m.in. zaburzenia dojrzewania płciowego, nieregularne miesiączki) dotyczy dziewczynki poniżej 18 roku życia, należy zgłosić się wraz z rodzicem lub opiekunem do ginekologa dziewczęcego.
Kiedy najlepiej przyjść na wizytę do ginekologa - w którym dniu cyklu?
Najlepszy termin na wizytę kontrolną u ginekologa jest między 3, a 5 dniem po zakończeniu miesiączki (do 10-12 dni od pierwszego dnia miesiączki). Jeśli sytuacja jest pilna, np. występuje przedłużające się krwawienie miesiączkowe, należy się zgłosić do specjalisty niezależnie od fazy cyklu miesiączkowego.
Jak przygotować się do wizyty u ginekologa?
Dla wielu kobiet wizyta u ginekologa może wiązać się ze stresem i uczuciem dyskomfortu. Dlatego też warto przygotować się wcześniej. Na badanie warto ubrać wygodne ubranie – tunikę lub spódnicę, którą łatwo zdjąć oraz bieliznę, w której Pacjentka będzie czuła się komfortowo. Wizyta u ginekologa nie wymaga specjalnej higieny intymnej. Intensywne podmywanie się usuwa naturalną florę bakteryjną pochwy, co może zaburzyć wyniki pobranego wymazu z pochwy. Dodatkowo warto pamiętać o tym, że:
- Przed badaniem ginekologicznym należy powstrzymać się od aktywności seksualnej i irygacji pochwy przez co najmniej 2 dni;
- W przypadku stosowania globulek dopochwowych wizyta powinna się odbyć ok. 5-7 dni po ostatniej dawce (wyjątkiem są kobiety w ciąży przyjmujące luteinę dopochwowo i kobiety po menopauzie stosujące leki hormonalne);
- Przed wizytą Pacjentka powinna stosować codzienną higienę intymną – może przyjść na popołudniową wizytę po umyciu się rano.
- Przed badaniem ginekologicznym warto skorzystać z toalety, by opróżnić pęcherz moczowy. To ułatwi lekarzowi przeprowadzenie badania USG.
- Nie ma konieczności wcześniejszego mycia się przed wizytą, depilacji pochwy ani stosowania antyperspirantów lub dodatkowych kosmetyków.
- Jeśli Pacjentka chce mieć większy komfort, w kabinie może delikatnie podmyć wargi sromowe.
Co wziąć ze sobą na wizytę?
- Wyniki badań, do których lekarz nie ma dostępu w systemie (m.in. badania USG, wyniki badań hormonalnych, cytologię, inne konsultacje ginekologiczne, karty wypisowe ze szpitala – po zabiegach ginekologicznych, porodach, konsultacje innych specjalistów takich jak endokrynolog, chirurg);
- Jeśli Pacjentka jest w ciąży, powinna wziąć ze sobą także kartę ciąży, aktualne badania krwi (m.in. wirusologiczne, morfologię, glukozę, grupę krwi) oraz wyniki wymazu z pochwy i kanału szyjki macicy (jeśli takie posiada);
- Przygotować informację o dacie ostatniej miesiączki, długości cyklów miesiączkowych, liczbie dni krwawień, krwawieniach międzymiesiączkowych;
- Przygotować listę leków oraz dawki, jakie się stosuje;
- Przygotować swoje pytania i wątpliwości, które warto omówić ze specjalistą.
Odpowiednie przygotowanie dokumentów i informacji sprawi, że wizyta u ginekologa przebiegnie sprawniej, a lekarz otrzyma wszystkie konieczne informacje, które pomogą mu w postawieniu diagnozy i wdrożeniu leczenia.
Jak wygląda wizyta u ginekologa? Przebieg wizyty krok po kroku
Do gabinetu ginekologicznego zaprasza specjalista. Po zaproszeniu do gabinetu ginekologicznego lekarz przeprowadza wywiad lekarski – należy podać przyczynę wizyty (czy jest to wizyta kontrolna, czy pojawiły się jakieś dolegliwości), opisać objawy (jak długo trwają, kiedy się nasiliły), podać datę ostatniej miesiączki oraz jakie leki przyjmuje się na stałe. Mogą się pojawić również pytania o życie intymne – m.in. o aktywność seksualną, sposoby zabezpieczania się, ryzykowne kontakty seksualne. To ważne tematy, które pomogą lekarzowi wykluczyć m.in. choroby przenoszone drogą płciową. Pacjentka powinna przygotować się na taką rozmowę, również dotyczącą m.in. problemów z nietrzymaniem moczu czy bólu podczas stosunku seksualnego.
Po zebraniu wszystkich koniecznych informacji lekarz zaprasza Pacjentkę do przebieralni i prosi o rozebranie się od pasa w dół. To czas, kiedy Pacjentka może komfortowo zdjąć spodnie/spódnicę oraz bieliznę (majtki, rajstopy). Nie ma konieczności całkowitego rozbierania się. W przebieralni są zazwyczaj dostępne flizelinowe spódniczki, które można założyć przed wyjściem z kabiny i ochraniacze na stopy/buty. Jeśli Pacjentka tego potrzebuje, może przed badaniem delikatnie się podmyć – w kabinie dostępne są często mokre chusteczki, ręczniki papierowe i wkładki higieniczne. Można wyjść w butach lub specjalnych ochraniaczach – w zależności od preferencji Pacjentki.
Gdy Pacjentka jest gotowa, ginekolog prosi by usiadła na specjalnym fotelu ginekologicznym wyposażonym w podnóżek. Po zajęciu miejsca należy położyć nogi w rozkroku na odpowiednich podpórkach. Pośladki należy zsunąć na sam brzeg fotela i położyć się wygodnie na plecach. Ważne, aby nie podnosić głowy, ponieważ napina to mięśnie brzucha i może powodować dyskomfort podczas badania. Pośladki i uda powinny być rozluźnione. Następnie lekarz przystępuje do badania ginekologicznego - rozchyla wargi sromowe, wprowadza wziernik (najczęściej plastikowy) i ogląda szyjkę macicy. Jeśli są wskazania, może w tym czasie pobrać materiał do badania cytologicznego lub wymaz do posiewu (w przypadku podejrzenia infekcji dróg rodnych). Po badaniu wziernikiem bada palpacyjnie za pomocą dwóch palców. Ogląda wargi sromowe i okolicę odbytu. Po badaniu może pojawić się ślad plamienia lub drobne krwawienie, które ustępuje w ciągu 1-2 dni. Badanie ginekologiczne przez pochwę nie jest przeprowadzane u Pacjentek, które jeszcze nigdy nie współżyły. Wówczas lekarz może zbadać brzuch oraz wykonać badanie przez odbyt tzw. per rectum.
Dodatkowe badania podczas wizyty u ginekologa
W zależności od wskazań, podczas wizyty specjalista może pobrać dodatkowe materiały do badań. Pobranie wykonuje się wziernikiem za pomocą specjalnej szczoteczki lub patyczka. Należą do nich cytologia oraz wymaz z kanału rodnego. Podczas wizyty ginekolog może zbadać także piersi. W takiej sytuacji poprosi Pacjentkę o zdjęcie bluzki i biustonosza. Do badań obrazowych, które mogą być dodatkowo wykonane w gabinecie ginekologicznym należą:
- USG przez powłoki brzuszne – badanie ultrasonograficzne przez jamę brzuszną, które wykonuje się u Pacjentek, które wcześniej nigdy nie współżyły oraz u kobiet w ciąży.
- USG transwaginalne – badanie ultrasonograficzne za pomocą specjalnej podłużnej głowicy wprowadzanej do pochwy.
Przy odpowiednim przygotowaniu wizyta u ginekologa nie jest bolesna. Specjalista zadba o komfort i poczucie bezpieczeństwa Pacjentki w gabinecie. Jakiekolwiek wątpliwości podczas badania warto wyjaśnić od razu z lekarzem.
Jeśli Pacjentka potrzebuje konsultacji w sprawie profilaktyki chorób kobiecych, może również umówić się na wizytę do położnej, która omówi wskazania i przygotowanie do cytologii szyjki macicy jak również może pobrać wymaz z szyjki macicy. Do Położnej można zwrócić się również w innych sytuacjach tj.:
- Wypisanie recepty w ramach kontynuacji leku np. antykoncepcji;
- Porady w sprawach planowania ciąży, opieki w połogu, laktacji;
- Pomoc w zaplanowaniu porodu, wyprawki do szpitala;
- Porady w zakresie profilaktyki chorób kobiecych takich jak rak szyjki macicy lub rak piersi;
- Pielęgnacja ran po zabiegach ginekologicznych i położniczych;
- Edukacja kobiet w zakresie higieny intymnej, planowania rodziny, prowadzenia ciąży i porodu oraz opieki nad noworodkiem i postępowania w trakcie połogu.
Przeczytaj także:
W jaki sposób i jak często przeprowadzać samobadanie piersi
Przygotowanie dziecka do pierwszej wizyty u ginekologa
Nieregularna miesiączka - przyczyny i sposoby leczenia