Palec trzaskający – możliwe sposoby leczenia zachowawczego i operacyjnego

19.10.2022

Palec trzaskający charakteryzuje się występowaniem trudności ze zginaniem i prostowaniem palca, najczęściej kciuka, palca serdecznego i małego. Przyczyny występowania schorzenia nie są do końca znane. Może to być wada wrodzona, ograniczające poślizg guzowate zgrubienie ścięgien zginaczy. Leczenie palca trzaskającego zależy od stopnia zaawansowania zmian.

Palec trzaskający.jpg

Spis treści

Palec trzaskający – co to jest?
Palec trzaskający – jakie są objawy?
Do kogo się zgłosić?
Palec trzaskający – fizjoterapia i inne formy leczenia zachowawczego
Palec trzaskający – operacja

Palec trzaskający to stosunkowo często występująca przypadłość – proces zapalny, obejmujący pochewki włókniste oraz troczki mięśni zginaczy palców ręki, uniemożliwiający swobodne przesuwanie się ścięgien. Nierzadko dotyczy populacji dziecięcej. Sprawdź, na czym polega leczenie palca trzaskającego. Dowiedz się, jakie metody fizjoterapeutyczne znajdują zastosowanie w łagodzeniu objawów palca trzaskającego oraz kiedy przeprowadzany jest zabieg operacyjny.

Palec trzaskający – co to jest?

Palec trzaskający, nazywany także palcem strzelającym lub przeskakującym, to objaw choroby powodujący ból i charakterystyczny trzask przy prostowaniu oraz zginaniu palca. Wywołany jest przez zapalenie pochewek otaczających ścięgna (czyli kolagenowe włókna łączące mięsień z kością) zginacza palców. Może być spowodowany przez uraz, przeciążenie (np. wykonywanie jednostajnych ruchów ręką) lub występowanie innych chorób takich jak reumatoidalne zapalenie stawów czy cukrzyca.

Utrzymujący się stan zapalny powoduje zwężenie, zaciśnięcie pochewek oraz zgrubienie ścięgien zginaczy, co prowadzi do utrudnionego ślizgania się ich podczas ruchu palca i wywołuje ból, sztywność stawu oraz opisywane przez pacjentów uczucie przeskakiwania. Dolegliwość ta jest także nazywana zakleszczającym zapaleniem ścięgna. Najczęściej objaw palca trzaskającego dotyczy kciuka oraz 4 i 5 palca dłoni.

Palec trzaskający – jakie są objawy?

Do objawów palca trzaskającego należą przede wszystkim:

  • Ból i tkliwość palca, pojawiające się zwłaszcza w godzinach porannych;
  • Uczucie przeskakiwania, tzw. „trzaskania” palca podczas zginania i prostowania;
  • Wyczuwalny drobny guzek przy podstawie chorego palca;
  • Może towarzyszyć mu obrzęk, usztywnienie stawu.

Do kogo się zgłosić?

W przypadku bólu dłoni i palców należy zgłosić się do ortopedy. To specjalista zajmujący się diagnozowaniem i leczeniem chorób układu ruchu. Podczas wizyty przeprowadzi on wywiad z pacjentem, a także zbada fizykalnie objęte dolegliwościami palce. W zależności od wskazań może zlecić dodatkowe badania laboratoryjne z krwi lub badania obrazowe takie jak badanie ultrasonograficzne (USG) lub rezonans magnetyczny (RM) dłoni.

Palec trzaskający – fizjoterapia i inne formy leczenia zachowawczego

Na początku należy zaznaczyć, że stosowane na palec trzaskający leczenie domowe w postaci ogólnodostępnych maści czy okładów nie zapewni pozbycia się problemu, a odkładanie w czasie fachowej pomocy może tylko go nasilać. Nieleczony palec trzaskający prowadzi do zablokowania palca i trwałego usztywnienia stawu.

Na wczesnym etapie choroby prowadzone jest leczenie zachowawcze. W celu zmniejszenia dolegliwości niegdyś zalecane było noszenie odpowiedniej ortezy ustawiającej palec w wyproście. Już się jej nie stosuje z uwagi na ryzyko sztywności palca i złe wyniki. Ważnym elementem postępowania terapeutycznego jest farmakoterapia z wykorzystaniem środków przeciwzapalnych – głównie są to środki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), stosowane miejscowo maści, żele oraz ogólnoustrojowo tabletki. Wykazują one działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne i przeciwobrzękowe. Dobre efekty przynoszą iniekcje, w których substancje lecznicze podawane są bezpośrednio do objętego chorobą stawu. Może to być połączenie kortykosteroidu ze środkiem znieczulającym miejscowo, np. octanu metyloprednizolonu i lidokainy, lub bupiwakainy.

Zabiegi fizjoterapeutyczne w palcu trzaskającym zmniejszają stan zapalny i stymulują regenerację tkanek. Zalecane jest stosowanie miejscowej krioterapii, czyli zimnolecznictwa, ultradźwięków, laseroterapii, pola magnetycznego. Pomocna jest również kinezyterapia, czyli odpowiednio dobrane ćwiczenia na palec trzaskający. Wykonuje się głównie delikatne ćwiczenia bierne, ćwiczenia czynno-bierne, ćwiczenia ogólnousprawniające. Ich zadaniem jest przede wszystkim zwiększenie zakresu ruchu w dłoni, rozciągnięcie mięśni ręki i przedramienia, rozluźnienie całej kończyny górnej. Masaż i rozcieranie bolesnego ścięgna łagodzą dolegliwości bólowe poprzez przekrwienie i lepsze odżywienie tkanek.

Skonsultuj swoje problemy z ortopedą

Palec trzaskający – operacja

W sytuacji, gdy podjęte metody zachowawcze nie przyniosły oczekiwanych rezultatów, konieczne okazuje się leczenie zabiegowe. Postępowanie to wskazane jest wówczas, gdy procesem chorobowym zajętych zostało kilka palców, stan zapalny ma charakter przewlekły i utrzymuje się przez kilka miesięcy, pacjent zmaga się dodatkowo z innymi chorobami, w tym z reumatoidalnym zapaleniem stawów czy z dną moczanową. Operacji palca trzaskającego nie można jednak wykonać u wszystkich. Przeciwwskazaniami do zabiegu są m.in.: infekcje ogólnoustrojowe, zmiany skórne, zaburzenia rytmu serca, nieuregulowane nadciśnienie tętnicze, stany zapalne tkanek miękkich.

Obecnie stosowane są mało inwazyjne metody operacyjne palca trzaskającego, które są skuteczne i pozwalają szybko wrócić do pełnej sprawności. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym. Operacja palca trzaskającego polega na przecięciu, a w cięższych przypadkach na usunięciu pochewki włóknistej. Postępowanie to ma ułatwić poślizg pogrubiałego ścięgna. Istnieją dwie metody operacji – tradycyjna otwarta i zamknięta, w której wykonywane jest przezskórne przecięcie więzadła obrączkowego za pomocą grubej igły iniekcyjnej pod kontrolą USG. Chirurgiczne usunięcie schorzenia odbywa się w trybie chirurgii jednego dnia. Oznacza to, że pacjent tuż po operacji może opuścić placówkę medyczną.

Po zabiegu konieczna okazuje się rehabilitacja. Jej zadaniem jest przede wszystkim rozluźnienie napiętych tkanek, uelastycznienie blizny po cięciu, wzmocnienie mięśni. Przez pierwsze 4 dni należy unikać rozwierania rany, wykonuje się ostrożne ruchy ROM (ang. range of motion – ćwiczenia w zakresie ruchu danej części ciała). W przypadku zabiegu w obrębie palca to zakres, w jakim pracują staw śródręczno-paliczkowy, staw międzypaliczkowy bliższy, staw międzypaliczkowy dalszy. Pacjentowi zostaje zdjęty gruby opatrunek uciskowy. Na ranę zakłada się plaster opatrunkowy. Przez kolejne dni kontynuowane są ćwiczenia ROM. Po zdjęciu szwów, co ma miejsce między 7. a 9. dniem po zabiegu, rozpoczyna się czynne wspomagane ćwiczenia ROM i bierne ćwiczenia ROM. Wykonuje się je przez mniej więcej 3 tygodnie, po czym przechodzi się do agresywnych ćwiczeń ROM i ćwiczeń wzmacniających.

Dodatkowo wykonywane są zabiegi fizjoterapeutyczne. Przez pierwsze 2 tygodnie od zabiegu – wyciszające, tonujące, jak: pole magnetyczne, laseroterapia, miejscowa krioterapia. Przez następne tygodnie można stosować zabiegi o działaniu przeciwbólowym, przeciwzapalnym, wzmacniające osłabione mięśnie, m.in.: miejscową krioterapię, jonoforezę, fonoforezę, prądy interferencyjne, elektrostymulację mięśni.


Podobne usługi:

kinezyterapia.jpg
Kinezyterapia
nadgarstek.jpg
Leczenie zespołu cieśni nadgarstka
leczenie-barku.jpg
Leczenie chorób barku
fizjoterapeuta-fizjoterapia.jpg
Elektrostymulacja
reumatolog.png
Reumatolog
Ortopeda rozmawia z pacjentką w gabinecie
Ortopeda
chirurgia-ortopedyczna.jpg
Chirurgia ortopedyczna
Źródła
  1. T. Karpiński, Selected Medicines Used in Iontophoresis, „Pharmaceutics” 2018, t. 10, nr 4, s. 204.
  2. J. Wesołowska, I. Iwan-Ziętek, H. Mosiejczuk i wsp., Zastosowanie wybranych bodźców fizykalnych podczas profesjonalnych zabiegów kosmetologicznych. Część I. Prąd galwaniczny jako czynnik wspomagający przezskórny transport substancji aktywnych zawartych w profesjonalnych preparatach kosmetycznych, „Pomeranian J Life Sci” 2017, t. 63, nr 1, s. 50–53.

Zobacz także

Zespół Marfana – czym jest i jakie daje objawy? Diagnostyka i leczenie
KardiologiaOrtopediaRehabilitacja

Zespół Marfana – czym jest i jakie daje objawy? Diagnostyka i leczenie

Zespół Marfana to rzadka, niezwykle złożona choroba genetyczna, która dotyczy tkanki łącznej w organizmie człowieka. Charakteryzuje się różnorodnością objawów – od nieproporcjonalnej budowy ciała po poważne problemy z układem sercowo-naczyniowym i narządem wzroku. Ponieważ jest schorzeniem dziedzicznym, jego wczesne zdiagnozowanie oraz kompleksowe podejście do leczenia odgrywają kluczową rolę w poprawie jakości i długości życia pacjentów. Sprawdź, jak przebiega diagnostyka i na czym polega leczenie zespołu Marfana.

Rehabilitacja dzieci_small.jpeg
RehabilitacjaPierwsze objawyOpieka nad dzieckiem

Wady postawy – samoopieka

Wady postawy to wszelkie odstępstwa od prawidłowej postawy ciała. Mogą prowadzić do zmian przeciążeniowych, bólu czy dolegliwości o charakterze neurologicznym

Lekarka bada kręgosłup pacjenta w gabinecie
Zdrowie na co dzieńRehabilitacja

Skolioza – objawy, przyczyny i profilaktyka

Problemy z kręgosłupem są bardzo częste. Jedną z bardziej rozpowszechnionych nieprawidłowości jest skolioza. To trójpłaszczyznowe zniekształcenie kręgosłupa. Sprawdź, jakie objawy mu towarzyszą. W jaki sposób można zapobiec tej wadzie postawy?