Czego nie wolno po udarze mózgu?
Przebycie udaru zdecydowanie redefiniuje życie i wymaga zmian nawyków – przede wszystkim dlatego, że zagrożenie ponownym udarem wynosi od kilku do kilkunastu procent. Na szczęście możemy je obniżyć, minimalizując czynniki ryzyka. Dowiedz się, jak powinno wyglądać życie po udarze. Czego nie wolno po udarze mózgu? Czy po udarze można pracować fizycznie oraz pić alkohol? Opowiadamy na te i inne pytania.

Spis treści
Powrót do zdrowia po udarze. Kiedy rozpocząć rehabilitację?
Chcąc osiągnąć jak najlepszą jakość życia po udarze, rehabilitacja powinna się rozpocząć najszybciej jak to możliwe. Dzięki niej komórki nerwowe zdrowej części mózgowia przejmują funkcje tych uszkodzonych. Wczesne ćwiczenia pomogą odzyskać siłę mięśniową i koordynację ruchową oraz zapobiegają powikłaniom takim jak odleżyny czy zakrzepica żył głębokich.
Poza spotkaniami z profesjonalistą, który szczegółowo wyjaśni konkretne zalecenia, pacjenci mogą sami przyspieszać proces rehabilitacji, wykonując proste ćwiczenia po udarze: siedząc lub leżąc, zginaj i prostuj ręce oraz nogi. Przydatna może być też mała piłeczka z gąbki, którą możesz ściskać w dłoni, a następnie rozluźniać rękę. Skup się też na oddechu. Oddychaj głęboko i rytmicznie. To ćwiczenie może pomóc w relaksacji.
Czego nie wolno robić po udarze mózgu? Zalecenia dla pacjenta
Powrót do zdrowia po udarze mózgu to proces, który wymaga czasu, cierpliwości i przestrzegania zaleceń lekarza. Istnieje wiele czynników, które mogą wpłynąć na ten proces, zarówno pozytywnie, jak i negatywnie. W tym akapicie skupimy się na wskazówkach, jak wspomóc regenerację organizmu i zapobiec powikłaniom.
Aktywność fizyczna
Aktywność fizyczna jest niezbędna dla organizmu, pod warunkiem że jest adekwatna do stanu zdrowia. Czego nie można robić po udarze mózgu? Ogólnie powinno się dążyć do jak najszybszej mobilizacji, unikając przy tym forsownych ćwiczeń czy dźwigania ciężarów. Dużo lepiej sprawdzą się lekkie, regularne ćwiczenia, np. spacery, unoszenie rąk, nóg, ramion. Jeśli istnieje taka możliwość, można ćwiczyć na rowerku stacjonarnym, pamiętając o nieprzemęczaniu się. Dobrą opcją będą też proste ćwiczenia na rozciąganie.
Dieta po udarze mózgu
Dieta po udarze powinna dostarczać wszystkie niezbędne składniki pokarmowe i witaminy. Trzeba pamiętać o tym, że niektórzy pacjenci mogą doświadczać problemów z jedzeniem lub trawieniem, dlatego dieta dla chorego po udarze musi być dopasowana indywidualnie. Ogólne zasady są podobne dla wszystkich i wyglądają następująco:
Produkty zalecane:
- warzywa i owoce – powinny być podstawą diety,
- białko: nabiał, jajka, rośliny strączkowe,
- błonnik: warzywa, owoce, orzechy, płatki i otręby owsiane,
- ryby – źródło kwasów omega-3,
- produkty pełnoziarniste (chleby, makarony),
- kasze.
Produkty niewskazane:
- produkty wysokoprzetworzone,
- fast foody,
- tłuste pokarmy,
- sól,
- soki owocowe.
Zdrowa dieta po udarze mózgu umożliwia organizmowi regenerację i szybszy powrót do zdrowia, a także obniża ryzyko ponownego udaru. Niezmiernie ważne jest też odpowiednie nawodnienie – eksperci sugerują, by pić około 2 litry wody dziennie.
Styl życia
Jak żyć po udarze mózgu? Często konieczna będzie zmiana stylu życia. Żeby powrót do zdrowia po przebiegał sprawnie, staraj się unikać stresu i zapoznaj się z technikami zarządzania stresem. Przydatna może być medytacja, ćwiczenia oddechowe, wsparcie psychologiczne i przebywanie w otoczeniu bliskich.
Unikaj picia alkoholu i palenia papierosów. Zadbaj o odpowiednią ilość snu (około 8 godzin na dobę), aby umożliwić organizmowi regenerację. Konieczny może okazać się zakup ciśnieniomierza i codzienne zapisywanie w dzienniczku uzyskanych pomiarów. Pamiętaj też o regularnych wizytach u lekarza.
Nie odstawiaj samodzielnie leków
Czego jeszcze nie wolno robić po udarze mózgu? Absolutnie nie odstawiaj samodzielnie leków przepisanych przez lekarza ani nie zmieniaj ich dawkowania. Leki są ważną częścią profilaktyki przeciwudarowej. W razie jakichkolwiek wątpliwości nie działaj na własną rękę, tylko skonsultuj się ze specjalistą.
Zobacz także: Udar mózgu – objawy, przyczyny i leczenie
Wsparcie psychiczne po udarze
Udar mózgu to trudne doświadczenie, które może wpłynąć na samopoczucie psychiczne. Pojawienie się lęku, smutku, frustracji czy złości jest naturalną reakcją na zaistniałą sytuację. Ważne, aby rozmawiać o swoich emocjach z rodziną, przyjaciółmi lub specjalistą. Skorzystanie z pomocy psychologa lub udział w grupie wsparcia może pomóc uporać się z trudnościami i odzyskać równowagę psychiczną. Ważny jest też powrót do aktywności społecznej – nie unikaj spotkań z przyjaciółmi i rodziną.
Co można, a czego nie wolno po udarze mózgu?
Zebraliśmy kilka najczęściej zadawanych pytań na temat tego, jak wygląda życie po udarze:
Czy po udarze można pracować fizycznie?
Po udarze mózgu przez pierwsze kilka tygodni (a nawet miesięcy) praca fizyczna powinna być ograniczona do minimum, ponieważ obciąża organizm, który powinien się regenerować; może też podnosić ciśnienie krwi.
Czy po udarze można pić alkohol?
Nie – po udarze powinno się ograniczyć spożywanie alkoholu do minimum lub całkowicie zaprzestać jego konsumpcji. Alkohol wchodzi w interakcje z lekami i sam w sobie zwiększa ryzyko ponownego udaru lub innych powikłań.
Czy po udarze można latać samolotem?
Wiele osób zastanawia również, czy po udarze trzeba zrezygnować z dalekich podróży. Lot po udarze generuje pewne zagrożenia, gdyż wiąże się z długim siedzeniem w jednej pozycji i wahaniami ciśnienia atmosferycznego, co może predysponować do ponownego udaru. Skonsultuj tę kwestię ze swoim lekarzem, który oceni stan zdrowia i bezpieczeństwo takiej podróży lub zaleci profilaktykę w formie leków.
Czy po udarze można współżyć?
W większości przypadków nie ma do tego przeciwwskazań. Pamiętaj, że po udarze u mężczyzn mogą pojawić się problemy z erekcją, a u kobiet z lubrykacją. Warto wtedy zasięgnąć porady specjalisty, np. seksuologa. Spadek libido po udarze również jest normalny.
Czy po udarze można palić papierosy?
Nie – palacze są dwukrotnie bardziej narażeni na udar mózgu, a po pięciu latach od rzucenia palenia ryzyko udaru wynosi tyle samo, co u osób niepalących.
Czy po udarze można prowadzić samochód?
Zależy to od stanu pacjenta i najlepiej zostawić tę decyzję lekarzowi, który oceni stan neurologiczny i przeprowadzi m.in. badanie wzroku, w celu upewnienia się, że koordynacja ruchowa, zdolności motoryczne i pole widzenia są wystarczające.
Czy po udarze można dźwigać?
Po udarze lepiej ograniczać dźwiganie. Podnoszenie ciężkich przedmiotów może powodować wzrost ciśnienia tętniczego, a podwyższone ciśnienie jest jednym z ryzyka nawrotu udaru.
Czy po udarze można rodzić naturalnie?
Ciąża i poród wymagają specjalistycznej opieki, a poród siłami natury po udarze może nieść pewne ryzyko zdrowotne. Poród naturalny jest dużym wysiłkiem, może podnieść ciśnienie krwi i doprowadzić do ponownego udaru. Z drugiej strony, osoby po udarze często przyjmują leki przeciwkrzepliwe, a te mogą komplikować poród, zwiększając ryzyko krwawienia. Niezwykle ważna jest współpraca neurologa i ginekologa położnika, którzy wspólnie ocenią ryzyko i podejmą decyzję o sposobie porodu – w niektórych sytuacjach bezpieczniejsze będzie cesarskie cięcie.
Czy po udarze można jeść słodycze?
W ograniczonych ilościach tak – pamiętaj tylko, żeby zachować umiar, bo nadmiar cukru sprzyja rozwojowi otyłości i cukrzycy, które zwiększają prawdopodobieństwo ponownego udaru.
Czy po udarze można wrócić do pracy?
Nie jest to niemożliwe i w wielu przypadkach się udaje. Jest to kwestia indywidualna i najlepiej omówić ją ze swoim lekarzem. Specjalista przeprowadzi niezbędne badania w celu oceny sprawności poznawczej oraz fizycznej i na tej podstawie podejmie decyzję.
Czy po udarze można pić kawę?
Wiele osób nie wyobraża sobie bez niej dnia, ale czy po udarze można pić kawę? W umiarkowanych ilościach – owszem! Pamiętaj o tym, że kofeina zawarta w kawie spożywana w nadmiarze podnosi ciśnienie, a jak już wiesz, podwyższone ciśnienie to ryzyko nawrotu udaru.
Czy po udarze można się opalać?
Można – miej jednak na uwadze fakt, że opalanie się związane jest ze spędzaniem dużej ilości czasu na słońcu. Pamiętaj więc o piciu odpowiedniej ilości wody, żeby zapobiec odwodnieniu, które zwiększa ryzyko wystąpienia udaru.