Higiena jamy ustnej w ciąży
Zęby i dziąsła wymagają szczególnej opieki w okresie ciąży. Najważniejszym zabiegiem higienicznym jest szczotkowanie zębów. Prawidłowe mycie zębów jest podstawą dla utrzymania ich w dobrym stanie. Zaleca się szczotkowanie zębów i dziąseł miękką szczotką po każdym posiłku, nie rzadziej niż 2 razy dziennie (rano i wieczorem) przez około trzy minuty.
Częstym problemem kobiet ciężarnych, zwłaszcza w pierwszym trymestrze, są nudności oraz wymioty. W takim przypadku mimo dyskomfortu należy w pierwszej kolejności dokładnie wypłukać jamę ustną wodą, a dopiero potem przystąpić do mycia zębów.
Kobietom ciężarnym polecane są szczoteczki elektryczne z technologią rotacyjno-oscylacyjną, gdyż usuwają nawet do dwóch razy więcej płytki nazębnej niż mycie manualną szczoteczką, poza tym masują także dziąsła.
Niezwykle istotne jest stosowanie past do zębów oraz specjalnych płynów do płukania jamy ustnej o działaniu przeciwzapalnym i antybakteryjnym. Nie wolno stosować płukanek na bazie alkoholu lub innych substancji bakteriobójczych, przeciwwskazanych w ciąży.
Wskazane jest także korzystanie z nici lub taśm dentystycznych, które umożliwiają prawidłowe oczyszczanie przestrzeni międzyzębowych. Przy braku wprawy lub gdy stosowana jest źle dobrana nitka (np. cienka i ostra taśma zamiast delikatnej i łagodnej nici) występuje wysokie ryzyko mechanicznych urazów brodawek zębowych, co wtórnie zaostrza już istniejący stan zapalny.
W indywidualnym doborze odpowiednich preparatów, w zależności od jakości higieny jamy ustnej lub stanu dziąseł, może pomóc stomatolog.
Oprócz higieny zębów i dziąseł ważne jest również mycie języka. Na jego górnej, tylnej części szczególnie łatwo gromadzą się bakterie, które są odpowiedzialne za próchnicę zębów, stany zapalne dziąseł oraz przykry zapach z ust. Dobre rezultaty przynosi żucie gumy bez cukru po każdym posiłku, która zmienia pH w ustach oraz pomaga oczyszczać zęby.
Najczęstsze problemy stomatologiczne u kobiet w ciąży
Podczas ciąży problemy ze stanem zębów i dziąseł spowodowane są rozszerzeniem się naczyń krwionośnych i zwiększoną kruchością zębów, pod wpływem zmienionej gospodarki hormonalnej. Dodatkowo, obniża się jakość szkliwa, w związku ze zmianą pH w jamie ustnej. Szkodliwe jest także podjadanie przez ciężarne węglowodanowych przekąsek oraz niedostateczna higiena.
Do najczęściej występujących problemów stomatologicznych zalicza się:
• nasilenie próchnicy – niedostosowania poziomu higieny do zmieniających się warunków w jamie ustnej zwiększa ryzyko wystąpienia zmian próchnicowych;
• ciążowe zapalenie dziąseł – objawia się rozpulchnieniem, zaczerwienieniem, zmianą konturów dziąsła, krwawieniem przy dotyku lub szczotkowaniu; pojawia się między 14 a 30 tygodniem ciąży; dolegliwości ustępują po porodzie;
• zapalenie przyzębia – zazwyczaj jest wynikiem nieleczonego zapalenia dziąseł; może być istotnym czynnikiem ryzyka porodów przedwczesnych oraz niskiej masy urodzeniowej dziecka;
• zwiększona ruchomość zębów – spowodowana głównie rozpulchnieniem dziąseł.
Dzięki systematycznym kontrolom u dentysty - co najmniej raz w każdym trymestrze – oraz regularnym zabiegom higienicznym, możesz uniknąć problemów z zębami oraz dziąsłami.
Zakres stomatologicznych zabiegów profilaktyczno – leczniczych dla kobiet ciężarnych powinien obejmować:
• profesjonalne usuwanie złogów nazębnych,
• przeprowadzenie niezbędnych ekstrakcji,
• leczenie ubytków próchnicowych.
Stosowanie znieczulenia miejscowego u kobiet w ciąży jest bezpieczne. Optymalnym czasem na wdrożenie planowego leczenia stomatologicznego ciąży jest II trymestr. W I trymestrze, ze względu na ryzyko niekorzystnego wpływu niektórych leków na płód, zabiegi stomatologiczne i środki farmakologiczne należy stosować tylko, gdy są konieczne. Ze względu na brak jednoznacznych opinii dotyczących stosowania stomatologicznej diagnostyki rentgenowskiej u kobiet w ciąży, należy wykonywać ją tylko, gdy jest to niezbędne.