Glista ludzka – jakie badania warto wykonać?
Zakażenie glistą ludzką jest jedną z najczęstszych infestacji pasożytniczych. Jaja tego pasożyta przenoszone są poprzez spożywanie zanieczyszczonej żywności lub wody, często w miejscach, gdzie są niedostateczne warunki sanitarne. Dowiedz się, w jaki jeszcze sposób można się zarazić glistą ludzką.
Spis treści
Czym jest glista ludzka? Jak można się zarazić?
Glista ludzka (łac. Ascaris lumbricoides), to pasożyt jelitowy, który jest jednym z najczęstszych infekujących ludzi na całym świecie. Zarażenie glistą ludzką następuje głównie poprzez połknięcie jaj pasożyta. Jaja glisty mogą znaleźć się na owocach, warzywach lub innych produktach spożywczych, które nie zostały odpowiednio umyte, zwłaszcza jeśli rośliny były nawożone nieczystościami lub miały kontakt z zanieczyszczoną glebą. Picie wody, która nie została odpowiednio przefiltrowana lub przegotowana, również jest potencjalnym źródłem zakażenia. Niewystarczająca higiena osobista – niewłaściwe mycie rąk po kontakcie z zanieczyszczoną glebą lub przed jedzeniem – może prowadzić do przeniesienia jaj na jedzenie bądź bezpośrednio do ust.
Jakie są objawy glisty ludzkiej?
Zakażenie glistą ludzką (glistnica) może wywoływać różnorodne objawy, które zależą od stadium infekcji oraz liczby pasożytów w organizmie. Zazwyczaj przebiega bezobjawowo, szczególnie gdy liczba robaków jest mała. Mogą pojawić się jednak także objawy żołądkowo-jelitowe takie jak ból brzucha (od umiarkowanego do silnego), nudności i wymioty, wzdęcia i gazy, utrata apetytu. W przypadku dużych infestacji czasami dochodzi do niedrożności jelit spowodowanej przez skupisko robaków, co może prowadzić do silnego bólu brzucha i wymiotów. Możliwe są też powikłania takie jak perforacja jelita.
Ponadto mogą wystąpić gorączka, kaszel i dyskomfort w klatce piersiowej, w rzadkich przypadkach silne reakcje alergiczne, takie jak pokrzywka.
Wśród ogólnych objawów obserwuje się utratę wagi i ogólne osłabienie, opóźnienie wzrostu i problemy rozwojowe u dzieci.
Jeśli podejrzewa się infestację glistą ludzką, należy skonsultować się z lekarzem, który zaleci badania diagnostyczne w celu identyfikacji jaj pasożytów oraz wdroży odpowiednie leczenie.
Badania na glistę ludzką
Diagnostyka glistnicy opiera się głównie na wykrywaniu jaj lub dorosłych robaków w kale pacjenta. Zaleca się zbadanie kilku próbek w różnych odstępach czasu. Ponadto wykonuje się badanie krwi oznaczenie – poziomu eozynofili w morfologii krwi i testy serologiczne, które bywają pomocne w wykrywaniu przeciwciał lub antygenów pasożyta, ale nie są rutynowo stosowane w diagnostyce glistnicy z powodu ograniczonej dostępności i specyficzności.
W rzadkich przypadkach, gdy zakażeniu towarzyszą ciężkie dolegliwości, korzysta się z badań obrazowych takich jak RTG jamy brzusznej, USG jamy brzusznej, rezonans magnetyczny jamy brzusznej czy tomografia komputerowa, aby zróżnicować glistnicę z innymi chorobami i ewentualnie uwidocznić obecność mas robaków. W razie konieczności lekarz zlecić może podanie środka kontrastowego.
Na czym polega leczenie infestacji glistą ludzką?
Leczenie glistnicy polega głównie na zastosowaniu leków przeciwpasożytniczych, które są skuteczne w eliminacji dorosłych pasożytów z organizmu. Wśród stosowanych leków można wymienić:
- Albendazol – zakłóca metabolizm energetyczny robaków, co prowadzi do ich śmierci.
- Mebendazol – podobnie jak albendazol, zakłóca wchłanianie glukozy przez pasożyty, co skutkuje ich śmiercią.
- Pyrantel – paraliżuje glisty, co umożliwia ich naturalne wydalanie z organizmu w trakcie ruchów jelit.
- Iwermektyna – może być zalecana dodatkowo w przypadku mieszanych infestacji pasożytniczych.
Poza farmakoterapią istotne jest również wsparcie ogólnego stanu zdrowia pacjenta, w tym odpowiednia hydratacja i – jeśli to konieczne – suplementacja składników odżywczych. W przypadku komplikacji, takich jak niedrożność jelit, może być wymagana interwencja chirurgiczna.
Zapobieganie zakażeniu glistą ludzką
Zapobieganie infekcji glistą ludzką skupia się na utrzymaniu odpowiedniej higieny osobistej i żywnościowej, stosowaniu bezpiecznych metod usuwania odpadów oraz zapewnieniu dostępu do czystej wody pitnej.
Dowiedz się także, na czym polega RTG klatki piersiowej