Wada postawy – co to jest? Sposoby leczenia i zapobiegania wadom postawy
Udostępnij na:
Wady postawy to jeden z częstszych problemów rozwojowych u dzieci i efekt nieprawidłowego stylu życia u dorosłych. Wady postawy mogą powodować zaburzenia w budowie i czynnościach wielu narządów oraz układów organizmu człowieka. Najczęściej występujące wady postawy to płaskostopie, kolana koślawe, nadmierne wygięcie kręgosłupa w stronę grzbietową, tzw. kifoza lub w stronę brzuszną, tzw. lordoza.
Spis treści
Wady postawy znajdują się na szczycie listy chorób cywilizacyjnych. Głównej przyczyny tego stanu rzeczy należy upatrywać w zmianie trybu życia z aktywnego na siedzący. Dowiedz się, jak powinna wyglądać prawidłowa postawa ciała. Sprawdź, na czym polega leczenie wad postawy oraz w jaki sposób ograniczyć ryzyko ich powstania.
Wada postawy – co to jest?
Wadą postawy określa się wszelkie odstępstwa od prawidłowej postawy, która ulega zmianie na poszczególnych etapach życia. Prowadzi to do zaburzeń w układzie poszczególnych odcinków ciała, a w efekcie utrudnia optymalne zrównoważenie i stabilność oraz odpowiednie ułożenie i działanie narządów wewnętrznych. Oto jak charakteryzuje się prawidłowa postawa ciała:
- u małego dziecka – wypukły brzuch, lekkie zgięcie stawów biodrowych i kolanowych, niewystawianie barków do przodu, niewielka lordoza lędźwiowa, pochylenie do przodu całym tułowiem, ustawienie tyłu głowy i pleców w jednej linii, płaskostopie do 4.–5. roku życia, szpotawość kolan (wygięcie kolan w łuk) do 3. roku życia;
- u dziecka w wieku szkolnym – zaniki płaskostopia, wyraźniejsza lordoza lędźwiowa, nieco mniejsze zgięcie stawów biodrowych i kolanowych, nieco spłaszczona klatka piersiowa, zaokrąglenie barków, nieco mniej wypukły brzuch, proste kończyny dolne;
- w wieku dorastania – zmniejszenie wystawania brzucha, wyprostowana postawa ciała, zanik zgięcia stawów biodrowych i kolanowych;
- u osoby dorosłej – płaski i cofnięty w stosunku do klatki piersiowej brzuch, nieznacznie wysunięta do przodu głowa, wygięcie kręgosłupa w kształcie litery S w płaszczyźnie strzałkowej – fizjologicznie występuje lordoza szyjna, kifoza piersiowa oraz lordoza lędźwiowa
Najczęstsze wady postawy u dzieci
Wady postawy to szeroka grupa chorób. Wśród jednych z częściej występujących wymienia się:
- plecy okrągłe (kifoza czynnościowa);
- plecy wklęsłe (lordoza czynnościowa);
- plecy wklęsło-okrągłe;
- plecy płaskie;
- boczne skrzywienie kręgosłupa;
- płaskostopie;
- kolana szpotawe;
- kolana koślawe.
Za główne przyczyny powstania wad postawy u dzieci uważa się wady wrodzone kości i mięśni, zespoły przeciążeniowe, przewlekłe infekcje dróg oddechowych, schorzenia układu ruchu (w tym m.in. młodzieńcze zapalenie stawów, złamania kości kończyn dolnych, dysplazję stawu biodrowego), nadmierną masę ciała, nieprawidłowe nawyki.
Do jakiego lekarza należy się zgłosić?
Rozpoznawaniem wad postawy zajmuje się ortopeda. To specjalista z zakresu chorób ruchu. Leczenie wad postawy odbywa się z udziałem rehabilitanta, który razem z ortopedą określa indywidualny plan postępowania.
Wady postawy – leczenie
Leczenie wad postawy opiera się w dużej mierze na rehabilitacji, która w zależności od potrzeb może obejmować:
- terapię manualną – stosowane są przez terapeutę oklepywania, chwyty, uciski i inne ruchy redukujące nadmierne i wzmacniające mięśnie;
- ćwiczenia korekcyjne – stosuje się różne ćwiczenia czynne i bierne nastawione na zapobieganie pogłębianiu się zmian, przywracanie prawidłowej postawy ciała, wypracowanie prawidłowego wzorca ruchowego;
- zabiegi fizjoterapeutyczne i masaże lecznicze – stosowane pomocniczo w łagodzeniu dolegliwości bólowych, które mogą pojawić się przy wadach postawy.
Odpowiednio szybko rozpoczęta, dopasowana do potrzeb pacjenta i systematycznie podejmowana rehabilitacja pozwala znacznie zredukować, a nawet całkowicie zlikwidować wadę postawy. Należy jednak zaznaczyć, że aby uzyskać rezultaty, konieczne jest duże zaangażowanie ze strony pacjenta i konsekwencja w stosowaniu się do zaleceń specjalistów.
W procesie leczenia wad postawy u dzieci, jak i dorosłych ważny element stanowi usunięcie przyczyny ich powstania, by w ten sposób nie dopuścić do utrwalenia się wady. Konieczne jest wprowadzenie zdrowego stylu życia, zwłaszcza aktywności ruchowej i wyrabianie nawyków prawidłowej postawy. W skrajnych przypadkach, gdy rehabilitacja nie przynosi zadowalających efektów, konieczne może się okazać leczenie operacyjne, uzupełnione o oddziaływania rehabilitacyjne w okresie rekonwalescencji.
Wady postawy – profilaktyka
Aby zmniejszyć ryzyko wad postawy u dzieci i młodzieży należy:
- kontrolować sylwetkę dziecka w domu – oglądać plecy, sprawdzać symetrię tułowia, łopatek, bioder;
- zgłaszać się z dzieckiem na kontrolę lekarską – postawa ciała powinna być sprawdzana podczas badań przesiewowych (bilansów zdrowia dziecka), warto też uzupełniać je o dodatkowe badania;
- podejmować aktywność fizyczną – zalecany przez Światową Organizację Zdrowia zakres ruchu, jaki powinny podejmować dzieci, to co najmniej 60 minut dziennie ćwiczeń o umiarkowanej lub dużej intensywności; w przypadku osób w wieku 18–65 lat zaleca się co najmniej 150–300 minut aktywności o umiarkowanej intensywności lub co najmniej 75–150 minut aktywności o dużej intensywności;
- zadbać o właściwy ubiór – źle wyprofilowane lub za małe buty, obcisłe spodnie i plecak bez usztywnionych pleców ograniczają swobodę ruchów i sprzyjają powstawaniu wad postawy;
- zadbać o prawidłową masę ciała;
- wyrabiać nawyk przyjmowania prawidłowej postawy ciała, a likwidować złe nawyki (m.in. noszenie plecaka na jednym ramieniu).
Udostępnij na:
Zobacz także
Krzywica. Przyczyny i leczenie
Krzywica to choroba metaboliczna związana z zaburzeniami procesu mineralizacji kości. Niepodjęcie jej leczenia lub terapia prowadzona w nieprawidłowy sposób wiąże się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Poznaj objawy krzywicy i sprawdź, co może doprowadzić do tej choroby.
Wady postawy – samoopieka
Wady postawy to wszelkie odstępstwa od prawidłowej postawy ciała. Mogą prowadzić do zmian przeciążeniowych, bólu czy dolegliwości o charakterze neurologicznym
Czym jest zespół Edwardsa? Jaki ma wpływ na dziecko?
Trisomia 18 chromosomu jest drugim pod względem częstości (po zespole Downa) zespołem wad genetycznych uwarunkowanym obecnością dodatkowego chromosomu. Sprawdź, jakie objawy towarzyszą zespołowi Edwardsa i na podstawie jakich badań lekarz stawia rozpoznanie.
