Fizjoterapia metodą NDT Bobath powstała stosunkowo niedawno, bo w latach czterdziestych ubiegłego wieku, a mimo to zyskała rzesze zwolenników na całym świecie. W czym tkwi sekret jej popularności? Dla kogo wspomniana koncepcja jest przeznaczona? Kto i kiedy powinien z niej skorzystać? Jak wyglądają ćwiczenia w tym nurcie? Sprawdź.
Metoda NDT Bobath – czym jest?
Metoda Bobath jest jednym ze sposobów rehabilitacji dzieci i osób dorosłych. Została wymyślona w latach czterdziestych ubiegłego wieku przez Bertę i Karela Bobath. Kobieta zajmowała się fizjoterapią, mężczyzna zaś był neurologiem. Para wspólnie stworzyła innowacyjne (jak na ówczesne czasy) techniki pracy z osobami zmagającymi się z porażeniem i spastycznością mięśni. Zaproponowane przez małżeństwo Bobath podejście rozwinęły Elsbeth Koeng i Mary Quinton. Nadały mu również nową nazwę – leczenie neurorozwojowe (z języka angielskiego neurodevelopmental treatment). Dlatego w opisach metody często pojawia się skrót NDT.
Do Polski metoda Bobatha trafiła w latach osiemdziesiątych XX wieku za sprawą Marii Borkowskiej, lekarki z Konstancina. Wykorzystuje się ją z resztą do dziś, zwłaszcza w rehabilitacji najmłodszych Pacjentów.
Na czym polega metoda NDT Bobath?
Metoda NDT Bobath opiera się na założeniu o plastyczności ludzkiego mózgu. Co ważne, opisywane podejście ma charakter kompleksowy. Oznacza to, że nie koncentruje się wyłącznie na jednym sposobie prowadzenia terapii. Łączy różne techniki i rodzaje oddziaływań, by dać Pacjentom szansę na jak największą niezależność w życiu codziennym. Praca z Pacjentem w tym nurcie wymaga zaangażowania nie tylko fizjoterapeuty, ale również logopedy, lekarza i psychologa. Bardzo ważną rolę w procesie terapeutycznym odgrywa również rodzina chorego. Jej głównym zadaniem jest stymulowanie chorego. Rehabilitacja nie powinna bowiem ograniczać się wyłącznie do sali gimnastycznej czy spotkań ze specjalistami. Musi mieć charakter ciągły. Tylko wtedy przyniesie najlepsze rezultaty.
W podejściu Bobath wartość terapeutyczną ma nie tylko wykonywanie zleconych ćwiczeń gimnastycznych, ale też realizowanie codziennych czynności związanych z pisaniem, czytaniem, graniem w gry, jedzeniem, zmywaniem naczyń czy sprzątaniem po sobie. Oczywiście dana aktywność musi być dostosowana do wieku, a także możliwości danej osoby. W opisywanej metodzie kładzie się nacisk na odkrywanie i wzmacnianie indywidualnego potencjału każdej jednostki.
Koncepcja NDT Bobath – wskazania
Rehabilitacja metodą NDT Bobath jest wykorzystywana głównie w przypadku najmłodszych. Wskazaniem do jej prowadzenia są między innymi choroby i zaburzenia, takie jak:
- obniżone lub wzmożone napięcie mięśniowe,
- przepuklina oponowo-rdzeniowa,
- mózgowe porażenie dziecięce,
- asymetria ułożeniowa,
- problemy z koordynacją psychoruchową.
Co ważne, metoda NDT Bobath może być również stosowana u osób dorosłych. Wykorzystuje się ją przede wszystkim w rehabilitacji po udarze mózgu lub różnych urazach neurologicznych. Może przynieść wiele korzyści także Pacjentom wybudzonym ze śpiączki, którzy na nowo uczą się wykonywania podstawowych czynności. Mowa tu przede wszystkim o chodzeniu, jedzeniu, piciu, ubieraniu się czy myciu.
Niekiedy pewne techniki tej metody znajdują zastosowanie nie tylko w neurorehabilitacji, ale również innych rodzajach fizjoterapii, na przykład rehabilitacji po wszczepieniu endoprotezy. Metody oddziaływań zawsze powinny być dobierane indywidualnie, w odniesieniu do stanu zdrowia i sytuacji konkretnego Pacjenta.
Metoda Bobath – ćwiczenia dla dzieci
Metoda Bobath dla dzieci bardzo często wykorzystuje ćwiczenia na piłce. Dzięki nim mały człowiek zyskuje większą świadomość swojego ciała, aby zaktywizować różne partie mięśni, co w konsekwencji ułatwia mu pokonywanie kolejnych etapów w rozwoju i pozwala na sprawniejsze wykonywanie różnych czynności, takich jak raczkowanie, siadanie czy przekręcenie z boku na bok.