Ból kości – możliwe przyczyny i leczenie

16.02.2023

Ból kości może mieć wiele przyczyn. Za jego powstanie odpowiadają m.in.: zmiany zwyrodnieniowe stawów, osteoporoza, kontuzje (stłuczenia, złamania) oraz nowotwory. Charakter bólu kości bywa różny w zależności od jego podłoża i lokalizacji.

Ból kości.jpg

Spis treści

 Ból kości z powodu urazu mechanicznego
Bóle kości – osteoporoza
Ból kości w chorobach reumatycznych
Bóle kości – choroby nowotworowe
Bóle kości – martwica jałowa kości
Bóle kości – torbiel kości
Do jakiego lekarza należy się zgłosić?
Diagnostyka i leczenie bólu kości

Bóle kości mogą dotyczyć konkretnych miejsc lub mieć postać uogólnioną. Przeważnie zgłaszany jest przez pacjentów ból kości biodrowej, piszczelowej i ogonowej. Sprawdź, co może powodować ból kości oraz na czym polega jego leczenie.

 Ból kości z powodu urazu mechanicznego

Jedną z częstszych przyczyn bólu kości jest uraz mechaniczny. W sposób szczególny na jego powstanie narażone są osoby uprawiające sport – zwłaszcza wyczynowy – i wykonujące pracę fizyczną. Do urazów dochodzi także podczas wypadków komunikacyjnych czy upadków.

Uderzenie może doprowadzić do silnego stłuczenia lub w ciężkich przypadkach do złamania elementów kostnych, co powoduje miejscowe odczuwanie silnego bólu. Najbardziej narażone na urazy są tzw. kości długie, czyli kość udowa, piszczelowa, strzałkowa, promieniowa, ramienna i łokciowa.

Bóle kości – osteoporoza

Kolejną potencjalną przyczyną bólu kości jest osteoporoza. To choroba, w której dochodzi do postępującego ubytku masy kostnej, a w konsekwencji do osłabienia struktury przestrzennej kości. Efektem tych procesów patologicznych jest zwiększona podatność kości na złamania.

Konsultacja internisty

Choroba przez długi czas może nie dawać objawów, a pierwszym jej symptomem jest złamanie. Jawnej postaci osteoporozy towarzyszyć mogą: zmiany postawy (tzw. garb starczy), obniżenie wzrostu (z powodu złamań kręgów) i złamania kości przy niewielkich urazach. Najczęściej dochodzi do złamań kości ramienia, szyjki kości udowej, kręgów.

Ból kości w chorobach reumatycznych

Ból kości to częsty objaw pojawiający się w przebiegu chorób reumatycznych, takich jak zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa czy reumatoidalne zapalenie stawów. Ich podłożem jest reakcja autoimmunologiczna organizmu. Z uwagi na przewlekły ich charakter dochodzi do powstawania deformacji kostnych i ubytków chrząstki, a to tylko nasila ból kości.

Bóle kości – choroby nowotworowe

Przyczyną bólu kości może być choroba nowotworowa. Nowotwory kości mogą być pierwotne i przerzutowe. Pierwotne nowotwory kości są rzadkie, a do częściej występujących należą kostniak kostninowy i kostniakomięsak. Pierwszy rozwija się przeważnie u młodzieży i młodych dorosłych. Towarzyszący mu ból kości odczuwalny jest najczęściej w czasie aktywności fizycznej oraz w godzinach porannych i nocnych. Występuje na ogół w trzonach kości długich i czaszki, spotykany jest w kościach miednicy, łopatki, ramion. Kostniakomięsaka rozpoznaje się głównie u młodych mężczyzn do 30. roku życia. Najczęściej lokalizuje się on w kościach długich. Objawia się: bólami, obrzękiem, zwiększoną ciepłotą w miejscu, w którym się rozwija, patologicznymi złamaniami.

Nowotwory przerzutowe do kości mogą pochodzić od każdego nowotworu pierwotnego, lecz najczęściej wywodzą się z raka żołądka, sutka, nerki, stercza, tarczycy, raka drobnokomórkowego płuca. Bóle kości odczuwane są również przez chorych na białaczkę i szpiczaka, czyli na nowotwory krwi. W konsekwencji patologicznych zmian w szpiku kostnym, gdzie produkowane są komórki krwi, dochodzi do niszczenia i rozpierania kości od wewnątrz, co powoduje silny, narastający ból kości.

Bóle kości – martwica jałowa kości

Kolejną przyczyną bólu kości jest martwica jałowa kości. To tzw. nekroza kości lub jej fragmentów, za której powstanie nie odpowiada zakażenie, a zaburzenie ukrwienia wywołane przez zator, uraz czy zakrzep. Jałowa martwica kości najczęściej lokalizuje się w nasadach rosnących kości.

Choroba dotyczy przede wszystkim dzieci, ponieważ w tym wieku naczynia krwionośne, które znajdują się w różnych obszarach rosnących kości, nie są ze sobą połączone.

Bóle kości są jednym z pierwszych objawów schorzenia. W obrębie zmienionej kończyny można zauważyć: miejscowe ocieplenie, zaczerwienienie skóry, obrzęk, zniekształcenie obrysów, ograniczoną ruchliwość.

Bóle kości – torbiel kości

Torbiele kostne to zmiany niszczące kość, które zastępują prawidłową tkankę kostną zbiornikiem płynowym. W konsekwencji dochodzi do osłabienia kości i podatności na złamanie patologiczne w miejscu torbieli. Najczęściej torbiel rozwija się przy nasadach kości długich.

Skonsultuj swoje problemy z ortopedą

Wyróżnia się dwa rodzaje torbieli – samotną i tętniakowatą. Pierwsza długo może nie dawać objawów, a sygnałem wskazującym na jej obecność bywa dopiero patologiczne złamanie kości. Drugiej towarzyszy rozdęcie i ból kości.

Do jakiego lekarza należy się zgłosić?

Gdy ból kości nie jest związany z urazem mechanicznym, w pierwszej kolejności należy się zgłosić do internisty lub lekarza rodzinnego. Lekarz oceni prawdopodobną przyczynę dolegliwości, a w razie wątpliwości skieruje pacjenta na dodatkowe badania lub konsultację do ortopedy – specjalisty zajmującego się diagnostyką i leczeniem chorób układu ruchu, lub reumatologa – lekarza zajmującego się chorobami zapalnymi tkanki łącznej i stawów. W przypadku bólu kości związanego z urazem mechanicznym pacjent powinien się zgłosić na konsultację ortopedyczną.

Diagnostyka i leczenie bólu kości

Postawienie diagnozy i opracowanie leczenia zapewnią takie badania jak: zdjęcie rentgenowskie (RTG), tomografia komputerowa (TK) czy rezonans magnetyczny (MR). W zależności od przyczyny bólu kości inaczej wygląda leczenie. Mogą być zastosowane farmakoterapia lub zabieg operacyjny. W łagodzeniu bólu pomagają metody doraźne, takie jak: leki przeciwbólowe (m.in. niesteroidowe leki przeciwzapalne, tzw. NLPZ takie jak ibuprofen lub diklofenak), zabiegi fizjoterapeutyczne, ograniczenie aktywności ruchowej, okłady i ortezy.


Źródła
  1. A. Szczeklik, P. Gajewski, Interna Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków 2020.
  2. M. Jabłoński, Osteoporoza. Współczesne podejście, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.

Zobacz także

Czym może być spowodowane drętwienie nóg i jakie są opcje leczenia?
Zdrowie na co dzieńNeurologiaOrtopedia

Czym może być spowodowane drętwienie nóg i jakie są opcje leczenia?

Uczucie drętwienia nóg jest dość powszechnym doświadczeniem, które może wynikać z różnych przyczyn – od tych prostych, jak długie siedzenie w jednej pozycji, po poważne, np. schorzenia neurologiczne lub dotyczące układu krążenia. Choć w wielu przypadkach jest to objaw przejściowy, powtarzające się lub długotrwałe drętwienie nóg może świadczyć o poważniejszych problemach zdrowotnych. Sprawdź, jakie są możliwe przyczyny drętwienia nóg, na czym polegają diagnostyka i leczenie.

O czym świadczy ból okolicy lędźwiowej? Jak przebiega leczenie?
OrtopediaNeurologia

O czym świadczy ból okolicy lędźwiowej? Jak przebiega leczenie?

Ból w okolicy lędźwiowej kręgosłupa to problem, który może znacznie utrudniać codzienne funkcjonowanie. Choć zwykle ma łagodny charakter i ustępuje samoistnie w ciągu kilku dni, bywa, że dolegliwości stają się przewlekłe i uciążliwe, prowadząc do poważnych ograniczeń ruchowych. Sprawdź, jakie mogą być przyczyny tego rodzaju bólu, jakie są najważniejsze metody diagnostyczne i jak wygląda leczenie.

Zespół Marfana – czym jest i jakie daje objawy? Diagnostyka i leczenie
KardiologiaOrtopediaRehabilitacja

Zespół Marfana – czym jest i jakie daje objawy? Diagnostyka i leczenie

Zespół Marfana to rzadka, niezwykle złożona choroba genetyczna, która dotyczy tkanki łącznej w organizmie człowieka. Charakteryzuje się różnorodnością objawów – od nieproporcjonalnej budowy ciała po poważne problemy z układem sercowo-naczyniowym i narządem wzroku. Ponieważ jest schorzeniem dziedzicznym, jego wczesne zdiagnozowanie oraz kompleksowe podejście do leczenia odgrywają kluczową rolę w poprawie jakości i długości życia pacjentów. Sprawdź, jak przebiega diagnostyka i na czym polega leczenie zespołu Marfana.