Fizykoterapia pomaga przywrócić sprawność ruchową obniżoną po urazie, operacji lub na skutek choroby. Można ją łączyć z różnymi rodzajami fizjoterapii lub stosować samodzielnie. Do zabiegów kwalifikuje lekarz lub fizjoterapeuta, biorąc pod uwagę rodzaj schorzenia i przeciwwskazania. Specjalista stosuje czynniki fizyczne, aby poprawić komfort życia Pacjenta. Sprawdź, kiedy stosuje się fizykoterapię!
Na czym polega fizykoterapia?
Fizykoterapia jest jedną z gałęzi fizjoterapii, podczas której wykorzystuje się zjawiska fizyczne, aby złagodzić ból i stan zapalny. Zabiegi mają również na celu zwiększenie ruchomości stawów, rozluźnienie mięśni, zmniejszenie obrzęków bądź przyspieszenie regeneracji tkanek. Fizykoterapeuta stosuje ultradźwięki, światło, wysoką i niską temperaturę, prąd elektryczny czy pole magnetyczne. Oddziałują one na układ odpornościowy, tym samym wspierają organizm w walce ze stanem zapalnym, obrzękami i wysiękami po urazach.
Wskazania do fizykoterapii
Zabiegi fizykoterapeutyczne wspierają leczenie chorób ortopedycznych, reumatologicznych, ginekologicznych czy neurologicznych. Mogą również przyspieszyć rekonwalescencję po zabiegach chirurgicznych. Zazwyczaj stosuje się je przy urazach, nerwobólach, stanach zapalnych, reumatyzmie. Zaleca się je w przypadku obrzęków, osłabienia mięśniowego, uszkodzenia nerwów, blizn i ostróg.
Przeciwwskazania do fizykoterapii
Zabiegów fizykoterapeutycznych nie można wykonywać w przypadku:
- choroby nowotworowej,
- gorączki,
- niewydolności krążenia,
- chorób jelit z owrzodzeniem i krwawieniem,
- gruźlicy,
- tętniaków,
- miesiączki,
- obrzęków o nieznanej przyczynie,
- kamicy wątrobowej i nerkowej,
- choroby zakaźnej,
- skazy krwotocznej,
- krwawienia z wrzodu żołądka,
- aktywnej infekcji,
- ciąży,
- świeżych ran,
- wady serca,
- choroby bakteryjnej lub wirusowej.
Fizykoterapia – zabiegi, rodzaje
Magnetoterapia wzmacnia odporność organizmu, pobudza krążenie, a także przyspiesza gojenie ran i regenerację tkanek. Ponadto uśmierza ból, zmniejsza obrzęki i łagodzi stan zapalny. Stosuje się ją u Pacjentów z reumatyzmem, osteoporozą, chorobą Crohna, wrzodami żołądka w fazie przewlekłej. Terapia polem magnetycznym wskazana jest również w przypadku migreny, niepłodności, rozrostu prostaty, zapalenia zatok, neuralgii nerwu trójdzielnego, zaników mięśni, zapalenia narządów jamy brzusznej. Można ją również stosować po zwichnięciu, skręceniu, złamaniu i innych urazach. Pole magnetyczne oddziałuje na większy obszar, a nie na jeden punkt. Dawka dostosowana jest do stanu zdrowia Pacjenta. Zabieg trwa 10–30 minut, w tym czasie Pacjent może odczuwać przyjemne ciepło lub mrowienie w miejscu aplikacji.
Krioterapia (terapia zimnem) wykorzystuje reakcję organizmu na niską temperaturę (nawet – 176°C). Dochodzi wówczas do obkurczenia naczyń krwionośnych i tymczasowego spowolnienia przepływu krwi. W ten sposób można zmniejszyć napięcie mięśniowe i stan zapalny, jednocześnie pobudzić produkcję endorfin, zwanych „hormonami szczęścia”. Zabieg trwa maksymalnie 3 minuty, do jego przeprowadzenia stosuje się ciekły azot, dwutlenek węgla lub oziębione powietrze Krioterapię wykorzystuje się w przypadku chorób zwyrodnieniowych, urazów i rehabilitacji pooperacyjnej. Wskazana jest również dla osób z niedowładami i przykurczami spastycznymi, spowodowanymi schorzeniami ortopedycznymi lub neurologicznymi.
Do termoterapii zaliczamy też:
- saunę,
- kąpiel w wodach termalnych,
- ciepłe lub zimne okłady,
- łaźnię suchą (rzymską lub szafkową),
- zabiegi z użyciem płynnej parafiny.
Ultradźwięki działają przeciwzapalnie i przeciwbólowo, dodatkowo rozluźniają napięcie mięśniowe i pobudzają tkanki do regeneracji. Znajdują one zastosowanie w leczeniu ostrogi piętowej, chorób reumatycznych, nerwobóli, rwy kulszowej, choroby Raynauda czy zwyrodnienia kręgosłupa. W trakcie zabiegu wykorzystuje się drgania mechaniczne o częstotliwości 800–24000 kHZ. Fizjoterapeuta powoli przesuwa głowicę po ciele Pacjenta. Zabieg jest bezbolesny, zwykle trwa do 10 minut.
Laseroterapia wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwobrzękowe i przeciwbólowe, dlatego wykorzystuje się ją w trakcie rehabilitacji po złamaniu, skręceniach, naciągnięciu, naderwaniu czy stłuczeniu. Pozwala również uśmierzyć ból, spowodowany chorobą reumatyczną, ostrogą piętową, przeciążeniem stawów lub zwyrodnieniem kręgosłupa. Naświetlanie laserem wzmacnia odporność, pobudza mikrokrążenie, a także przyspiesza proces gojenia tkanek i zrastania się kości. Zabieg trwa około 10 minut, nie można go jednak wykonywać u osób z epilepsją, chorobą nowotworową, ostrym zespołem wieńcowym ani u kobiet w ciąży.
Elektrostymulacja wykorzystuje prąd impulsowy lub stały, aby pobudzić układ nerwowo-mięśniowy. W zalężności od rodzaju zastosowanego prądu Pacjent może w tym czasie wykonywać ćwiczenia. Zabieg zmniejsza obrzęki, wspiera regenerację tkanek i działa przeciwbólowo. Można go również stosować przy niedowładach i zanikach mięśni, a także w celu pobudzenia mikrokrążenia.
Terapia falą uderzeniową wspiera leczenie między innymi: zapalenia powięzi podeszwowej stopy, ostrogi piętowej, bólu ścięgna Achillesa, zespółu mięśnia piszczelowego przedniego, kolana skoczka (ból ścięgien rzepki), bólu w przyczepach ścięgna udowego, zespółu tarcia pasma biodrowo-piszczelowego, zapalenia kaletek maziowych, zapalenia przyczepu ścięgna do krętarza, zmian drobnych stawów rąk na tle choroby zwyrodnieniowej, wapniejącego zapalenie ścięgien stawu barkowego, łokcia tenisisty i łokcia golfisty. Poprawia metabolizm komórkowy, pobudza krążenie krwi i chłonki. Wykorzystuje się tutaj falę akustyczną, a zabieg trwa około 5-10 minut.
Przygotowanie do zabiegów fizykoterapeutycznych
Na wizytę Pacjent powinien przyjść w wygodnym stroju umożliwiającym ekspozycję obszaru ciała, na którym ma być wykonany zabieg. W przypadku jonoforezy lub fonoferezy potrzebne będą też żel, maść lub inny lek przepisany przez lekarza. W pierwszym przypadku preparat wprowadza się za pomocą prądu stałego, natomiast druga metoda wykorzystuje ultradźwięki. Przed zabiegiem należy oczyścić i odtłuścić miejsce zabiegowe. Nie można też stosować kremów, balsamów i maści na obszar poddawany leczeniu.
Zabiegi wykonywane są zawsze na podstawie skierowania wystawionego przez lekarza lub fizjoterapeutę. Na pierwszą wizytę warto wziąć ze sobą dotychczasową dokumentację medyczną. Przed przystąpieniem do zabiegu fizjoterapeuta upewni się, czy nie ma przeciwwskazań do jego wykonania.