Leczenie dyskopatii - usunięcie przepukliny odcinka szyjnego

Czym jest przepuklina odcinka szyjnego?

Przepuklina odcinka szyjnego to choroba krążka międzykręgowego rozwijająca się na wysokości kręgów szyjnych, czyli C1–C7. Krążek międzykręgowy stanowi element budujący kręgosłupa, który znajduje się między trzonami kręgów i tworzy go pierścień włóknisty wypełniony jądrem miażdżystym. W przebiegu przepukliny w odcinku szyjnym dochodzi do pęknięcia pierścienia włóknistego. W efekcie jądro miażdżyste wydostaje się na zewnątrz i naciska na przebiegające nerwy lub oponę rdzenia kręgowego (tkanka otaczająca rdzeń).

Do powstania przepukliny odcinka szyjnego kręgosłupa predysponują zwłaszcza:

• zmniejszenie elastyczności krążka międzykręgowego podczas starzenia się organizmu;
• czynniki dynamiczne, które przerywają pierścień włóknisty – urazy, powtarzające się mikrourazy, przeciążenia;
• wady postawy i przyjmowanie wymuszonej pozycji ciała, która uwypukla krążek;
• zaburzenia równowagi mięśniowo-szkieletowej;
• zmiany zwyrodnieniowe, zapalne, reumatyczne struktur odcinka szyjnego kręgosłupa.

Wskazania do zabiegu usunięcia przepukliny odcinka szyjnego

Sposób leczenia przepukliny odcinka szyjnego zależy od stopnia zaawansowania choroby. Kiedy skutki kompresji na nerwy i oponę rdzenia kręgowego są uciążliwe, specjalista podejmuje decyzję o zabiegu chirurgicznym. Wskazanie do usunięcia przepukliny w odcinku szyjnym kręgosłupa stanowią m.in.:

• niezadowalające efekty leczenia zachowawczego;
• intensywny ból w odcinku szyjnym kręgosłupa, karku i barkach, który może promieniować do głowy (zwłaszcza potylicy), górnej części pleców (między łopatkami), kończyn górnych;
• deficyty neurologiczne w postaci drętwienia, mrowienia, zaburzenia czucia w kończynach górnych;
• osłabienie siły mięśniowej i związane z tym problemy z utrzymaniem przedmiotów w ręku;
• zawroty głowy, sztywność karku, zmniejszenie zakresu ruchomości głowy, szumy uszne, nudności i wymioty.

Niepodjęcie leczenia przepukliny w odcinku szyjnym kręgosłupa wiąże się z ryzykiem uszkodzenia nerwów, gdy są one narażone na długotrwały ucisk. Konsekwencją tego mogą być trwałe deficyty neurologiczne.

Sprawdź, kiedy zgłosić się do ortopedy i czym zajmuje się chirurgia ortopedyczna.

Przeciwwskazania do zabiegu usunięcia przepukliny odcinka szyjnego

Operacja usunięcia przepukliny odcinka szyjnego kręgosłupa nie zawsze może być przeprowadzona. Wśród przeciwwskazań do zabiegu znajdują się m.in.:

• zmiany mało zaawansowane, które można skutecznie leczyć zachowawczo;
• niestabilność segmentu kręgosłupa;
• infekcja lub zmiany zapalne skóry w miejscu planowanej operacji;
• ciężki stan ogólny pacjenta;
• zapalenie kręgów;
• choroba zwyrodnieniowa znacznego stopnia;
• zaburzenia krzepnięcia krwi, małopłytkowość;
• objaw próżniowy (skupiska gazów, które powodują zwapnienie i zaburzają zrost tkanek).

Pacjent kwalifikowany jest do zabiegu na podstawie wielu badań. W ten sposób lekarz wyklucza ewentualne przeciwwskazania, które nie pozwalają na przeprowadzenie zabiegu.

Przygotowanie do zabiegu usunięcia przepukliny odcinka szyjnego

Zabieg usunięcia przepukliny kręgosłupa odcinka szyjnego wymaga odpowiedniego przygotowania. Lekarz przeprowadza szereg badań – wywiad medyczny, badanie fizykalne, badania obrazowe (RTG, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny) i w razie potrzeby inne badania, aby dokładnie określić stan pacjenta i skrupulatnie opracować plan zabiegu.

Pacjent otrzymuje skierowanie na pakiet badań w związku z zabiegiem chirurgicznym, w tym m.in. na EKG, RTG klatki piersiowej, oznaczenie grupy krwi, morfologię krwi, glukozę, kreatyninę, elektrolity – sód i potas, układ krzepnięcia – czas kaolinowo-kefalinowy (APTT), czas protrombinowy (PT+INR), miano przeciwciał w kierunku wirusa zapalenia wątroby typu B i C.

Pacjent zabiera ze sobą na zabieg dokumentację medyczną dotyczącą przepukliny odcinka szyjnego. Jeśli przyjmuje na stałe leki, omawia z lekarzem sposób ich przyjmowania.

Przebieg zabiegu usunięcia przepukliny odcinka szyjnego

Zabieg usunięcia przepukliny w odcinku szyjnym kręgosłupa przeprowadzany jest w znieczuleniu ogólnym. Procedura ma na celu stabilizację kręgów i usunięcie zmian zwyrodnieniowych. W określonych przypadkach konieczna jest implantacja stabilizatora (sztuczny stabilizator międzykręgowy), dzięki któremu zachowuje się prawidłową biomechanikę kręgosłupa.

W dniu zabiegu pacjent pozostaje na czczo. Po umyciu się i założeniu jednorazowego ubioru kierowany jest na salę operacyjną. Tam po podaniu znieczulenia odkaża się pole zabiegowe i wyznacza miejsca cięcia na skórze. Operacja wykonywana jest u pacjenta ułożonego na plecach. Nacięcie skóry przeprowadza się na przednio-bocznej powierzchni szyi, na wysokości zmienionego chorobowo krążka międzykręgowego. Z pomocą systemu rozwieraczy chirurg dociera do przedniej powierzchni kręgosłupa i usuwa przepuklinę uciskającą korzenie nerwowe oraz rdzeń kręgowy. Na koniec rana jest zszywana i zaopatrywana. W zależności od sytuacji w ranie może zostać umieszczony sączek lub dren, który ma odprowadzić krew z głębi rany na zewnątrz. Sączek lub dren usuwa się po 1–2 dniach. Na szyję pacjenta zakłada się kołnierz ortopedyczny. Decyzja o zastosowaniu kołnierza i okres jego noszenia są ustalane indywidualnie.

Zalecenia pozabiegowe

W pierwszej dobie pooperacyjnej pacjent jest pionizowany, a na kolejny dzień zazwyczaj wypisuje się go do domu. Po 7–10 dniach odbywa się wizyta kontrolna i zdjęcie szwów. Przez ten czas należy regularnie zmieniać opatrunek i prowadzić oszczędzający tryb życia. Przez kilka tygodni pacjent powinien unikać siedzenia, wystrzegać się schylania i podnoszenia przedmiotów. Lekarz na kolejnej wizycie kontrolnej omówi z nim plan rehabilitacji, która przyspieszy powrót do zdrowia.