Elastografia wątroby

Czym jest elastografia wątroby?

Badanie elastograficzne to metoda służąca do oceny stopnia zwłóknienia wątroby. Twardość tego narządu może wzrastać w miarę postępu różnych chorób, takich jak marskość czy stłuszczenie wątroby. Wątroba może ulegać uszkodzeniu pod wpływem czynników takich jak wirusy, toksyny (np. alkohol) i leki. Dzieje się tak, ponieważ komórki gwiaździste  w wątrobie zaczynają intensywniej produkować kolagen, który odkłada się w podścielisku , co prowadzi do wzrostu sztywności tego organu, wskutek włóknienia.

Na czym polega elastografia wątroby?

Elastografia polega na pomiarze elastyczności tkanki wątroby przy pomocy fal ultradźwiękowych. Podczas badania lekarz przeprowadza ultrasonografię, w trakcie której wprowadzane są impulsy fal, powodujące mikroskalowe drgania tkanki. Fale poruszają się szybciej w obszarach o większej gęstości niż w tych o mniejszej, dzięki czemu można rozpoznać nieprawidłowości w sztywności  organu. Wyniki elastografii wyrażane są w kilopaskalach (kPa), a wyższe wartości wskazują na bardziej zaawansowane zwłóknienie wątroby. Normalna twardość zdrowej wątroby wynosi zazwyczaj od 4 do 5,5 kPa, w zależności od zastosowanej metody badania.

Do oceny stopnia zwłóknienia wątroby stosuje się również pięciopunktową skalę METAVIR, gdzie F0 oznacza brak zwłóknienia, a F4  świadczy już o marskości.

Ważne jest, aby wyniki elastografii były interpretowane przez lekarza specjalizującego się w chorobach wątroby. Hepatolog, stawiając diagnozę, uwzględnia nie tylko wyniki elastografii, ale także inne istotne badania oraz dokumentację dotyczącą chorób współistniejących.

Dzięki tej metodzie i kompleksowemu podejściu do pacjenta lekarz jest w stanie ocenić stan wątroby i podjąć odpowiednie decyzje dotyczące dalszej diagnostyki i leczenia.

Zobacz też: O czym świadczy powiększona wątroba

Jakie są wskazania do wykonania badania elastograficznego?

Badanie elastografii wątroby zalecane jest przede wszystkim w diagnostyce przewlekłych chorób wątroby takich jak:

• zwłóknienia wątroby,
• marskość wątroby,
• przewlekłe wirusowe zapalenia wątroby typu B i C,
• autoimmunologiczne zapalnie wątroby,
• stłuszczenie wątroby.

Badanie elastograficzne może być również przeprowadzane u osób, które wcześniej nie miały zdiagnozowanych problemów z wątrobą. Ponieważ niektóre choroby początkowo nie dają objawów, wczesna diagnostyka ma kluczowe znaczenie dla wykrycia potencjalnych schorzeń i rozpoczęcia leczenia. Badanie elastografii wątroby może być wykonywane wielokrotnie u tego samego pacjenta, co umożliwia monitorowanie postępu choroby i szybką reakcję na wszelkie nieprawidłowości.

Stłuszczenie wątroby staje się coraz częstszym problemem, często związanym z niezdrowym stylem życia i dietą. Osoby z otyłością, nadwagą, cukrzycą typu II, nadciśnieniem tętniczym oraz wysokim poziomem cholesterolu są w grupie zwiększonego ryzyka.

Warto podkreślić, że niewielkie, wcześnie wykryte oznaki stłuszczenia wątroby, mogą być odwracalne, dlatego tak istotna jest szybka interwencja, regularne badania i podjęcie odpowiedniego leczenia.

Jak przebiega badanie elastografii wątroby?

Podczas badania pacjent leży na plecach, z prawą ręką założoną za głowę i wstrzymuje oddech na kilka sekund na polecenie lekarza, w celu uzyskania precyzyjnego wyniku. Lekarz przykłada głowicę aparatu ultrasonograficznego do prawej strony brzucha,  w miejscu anatomicznego położenia  wątroby. W przypadku trudności w przeprowadzeniu badania, specjalista może zastosować odpowiednią głowicę: mniejszą dla dzieci lub większą dla dorosłych z otyłością brzuszną. W trakcie badania wykonuje się od 5 do 10 pomiarów, z których obliczana jest średnia wartość wyników. Elastografia wątroby jest badaniem bezbolesnym i nieinwazyjnym — pacjent może odczuwać jedynie niewielkie wibracje w miejscach kontaktu z głowicą urządzenia. Dzięki temu po zakończeniu wizyty pacjent może od razu wrócić do swoich codziennych obowiązków.

Ile trwa badanie elastograficzne?

Elastografia to stosunkowo szybkie badanie, które może być powtarzane wielokrotnie, nie ma też określonych ram czasowych, które muszą upłynąć przed kolejnym badaniem.. Zazwyczaj badanie trwa ok. 10-15 minut, a po jego zakończeniu, pacjent otrzymuje dokumentację z wynikami.

Jak się umówić na elastografię ultrasonograficzną?

Aby umówić się na badanie elastografii wątroby, można skorzystać z kilku opcji. Usługę można zarezerwować przez Portal Pacjenta, zgłosić się osobiście w recepcji placówki LUX MED lub zadzwonić pod numer Centrum Obsługi Klienta: 22 33 22 844.

Elastografia wątroby — jak się przygotować się do badania?

Przed badaniem należy być na czczo i zachować co najmniej 6-godzinną przerwę od spożycia jakiegokolwiek posiłku, nie należy również palić papierosów Dzień przed badaniem warto zadbać, aby przygotowywane posiłki były ubogie w tłuszcze, a także unikać intensywnego wysiłku fizycznego.

Na badanie warto zabrać ze sobą dokumenty medyczne, dotyczące chorób wątroby oraz innych dolegliwości, szczególnie wyniki badań, takie jak aktywność ALAT i inne badania laboratoryjne na wątrobę.

Jakie są przeciwskazania do wykonania elastografii wątroby?

W przypadku badania elastografii wątroby nie ma bezwzględnych przeciwwskazań do jego wykonania, co oznacza, że może być przeprowadzane praktycznie u każdego pacjenta. Niemniej jednak istnieją okoliczności, które mogą utrudnić właściwą diagnostykę.

Uzyskanie wyników badania może być nieco ograniczone u osób z otyłością brzuszną i wodobrzuszem, ze względu na warunki anatomiczne.

Problemy mogą wystąpić także u osób, które nie mogą leżeć na plecach.

Przeciwwskazaniem do wykonania badania elastografii wątroby, mogą być także dolegliwości takie jak ostre stany zapalne wątroby, cholestaza zewnątrzwątrobowa czy nacieki występujące w przebiegu choroby nowotworowej wątroby - o możliwości i zasadności badania decyduje lekarz.