Wazektomia

Czym jest wazektomia i czy jest odwracalna?

Wazektomia to zabieg chirurgiczny mający na celu sterylizację mężczyzn. Polega on na przecięciu lub podwiązaniu nasieniowodów, które są kanałami, przez które plemniki przedostają się z jąder do nasienia. Zabieg ten jest uważany za jedną z najskuteczniejszych metod antykoncepcji. Wazektomia nie wpływa na produkcję plemników w jądrach, lecz uniemożliwia im dostanie się do nasienia, co zapobiega możliwości zapłodnienia.

W kontekście płodności wazektomia powinna być traktowana jako permanentna. Choć istnieje możliwość jej odwrócenia przez zabieg rekonstrukcji nasieniowodów, jednak to zabieg trudny i nie zawsze skuteczny. Szansa na przywrócenie płodności po odwróceniu wazektomii zmniejsza się z upływem czasu od pierwotnego zabiegu. Należy być pewnym decyzji o wazektomii, mając na uwadze, że może to być nieodwracalne.

Zobacz również: Żylaki powrózka nasiennego – przyczyny, objawy, sposoby leczenia

Wskazania do wazektomii

Głównym wskazaniem do wazektomii jest decyzja mężczyzny o trwałej antykoncepcji. Zabieg ten jest często wybierany przez panów, którzy mają już dzieci i nie planują kolejnych, lub przez tych, którzy z różnych powodów nie chcą mieć potomstwa. Wazektomia może być również rozważana w przypadkach, gdy ciąża partnerki mogłaby stanowić zagrożenie dla jej zdrowia czy życia lub gdy istnieje wysokie ryzyko dziedziczenia poważnych chorób genetycznych.

Przeciwwskazania do zabiegu

Przeciwwskazania do wazektomii obejmują aktywne infekcje, szczególnie w obszarze moszny, oraz istotne zaburzenia krzepnięcia krwi, które mogą zwiększać ryzyko powikłań po zabiegu. W tym również stałe przyjmowanie leków mogących mieć wpływ na krzepliwość krwi. Ważne jest również, aby mężczyzna był całkowicie pewny swojej decyzji, gdyż wazektomia jest zabiegiem trwałym i odwrócenie jej może być trudne lub niemożliwe. Wątpliwości co do przyszłych planów rodzicielskich są zatem istotnym przeciwwskazaniem.

W niektórych przypadkach lekarze mogą być ostrożni co do wykonywania podwiązania nasieniowodów u bardzo młodych mężczyzn, ze względu na możliwość zmiany decyzji w przyszłości.

Przebieg wazektomii

Wazektomia jest zazwyczaj przeprowadzana w warunkach ambulatoryjnych, co oznacza, że pacjent może wrócić do domu tego samego dnia. Zabieg trwa około 30 minut i jest robiony w znieczuleniu miejscowym. Chirurg wykonuje niewielkie nacięcia w mosznie, przez które uzyskuje dostęp do nasieniowodów, a następnie podwiązuje je lub przecina i zamyka. Nacięcia są na tyle małe, że często nie wymagają nawet szycia.

Jak się przygotować do wazektomii?

Przygotowanie do wazektomii obejmuje konsultację z urologiem i andrologiem, podczas której omawiane są wszystkie aspekty zabiegu, w tym potencjalne ryzyko i komplikacje. Lekarz może zalecić unikania aspiryny lub innych leków rozrzedzających krew na kilka dni przed zabiegiem, aby zmniejszyć ryzyko ewentualnego krwawienia. Zalecane jest również przeprowadzenie dokładnego golenia moszny i okolic przed zabiegiem.

Zalecenia po zabiegu

Po wazektomii ważne jest przestrzeganie kilku zasad, które pomagają w szybkim powrocie do zdrowia. Należy unikać ciężkiego wysiłku fizycznego i intensywnego treningu przez kilka dni. Może być konieczne stosowanie zimnych okładów, aby zmniejszyć obrzęk i dyskomfort w mosznie. Lekarz może również zalecić noszenie obcisłej bielizny, która przyspiesza gojenie i redukuje ból.

Czy po wazektomii dochodzi do wytrysku?

Wazektomia nie wpływa na mechanizm wytrysku (ejakulacji). Mężczyzna po wazektomii nadal go doświadcza, ale nasienie nie zawiera plemników. Z tego powodu zabieg ten jest efektywną metodą antykoncepcji. Trzeba jednak pamiętać, że plemniki mogą być obecne w nasieniu jeszcze kilka-kilkanaście tygodni po zabiegu. Konieczne jest więc wykonanie kontrolnego badania ejakulatu (zwykle po 8-12 tygodniach od zabiegu). Do czasu potwierdzenia braku plemników w nasieniu należy stosować barierowe środki antykoncepcyjne. Jednak warto pamiętać, że wazektomia nie chroni przed chorobami przenoszonymi drogą płciową.

Sprawdź ofertę i zakres usług gabinetów chirurgii urologicznej.

Jakie są skutki wazektomii?

Wazektomia jest uważana za bardzo bezpieczny zabieg, ale jak każda interwencja chirurgiczna, wiąże się z pewnym ryzykiem. Możliwe skutki uboczne to krwiaki, infekcje, ból w mosznie, a rzadziej chroniczny ból moszny. Większość mężczyzn nie doświadcza jednak poważnych powikłań i szybko wraca do zdrowia. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości po zabiegu lub dolegliwości ważne jest, aby jak najszybciej zgłosić się do lekarza.

Chociaż wazektomia jest ogólnie uważana za bezpieczny zabieg z minimalnym ryzykiem poważnych komplikacji, istnieją pewne potencjalne długoterminowe skutki, które należy wziąć pod uwagę. Należy do nich rzadkie zjawisko znane jako zespół bólu po wazektomii (PVPS, Post-Vasectomy Pain Syndrome), który charakteryzuje się przewlekłym bólem moszny. PVPS może być trudny w leczeniu i wymagać specjalistycznej interwencji medycznej.

Zobacz również: Rak jądra – przyczyny powstawania, objawy, sposoby leczenia

Czy po wazektomii bolą jądra?

Ból jąder po wazektomii jest możliwy, ale zazwyczaj jest łagodny i mija w ciągu kilku dni. W przypadku silnego bólu, obrzęku, zaczerwienienia, gorączki lub innych niepokojących objawów należy skontaktować się z lekarzem. Przeważnie takie objawy są łagodne i ustępują samoistnie.

Wazektomia a życie seksualne

Większość mężczyzn nie doświadcza zmian w libido, funkcji seksualnej ani w jakości orgazmu po wazektomii. Niektórzy pacjenci donoszą o wzroście satysfakcji z życia seksualnego z powodu eliminacji stresu związanego z ryzykiem niechcianej ciąży i brakiem konieczności stosowania antykoncepcji hormonalnej przez partnerkę.

Jednak decyzja o poddaniu się wazektomii jest często emocjonalna i może mieć wpływ psychologiczny na niektórych mężczyzn. W takich przypadkach jest wskazane skorzystanie ze wsparcia psychologicznego lub z konsultacji seksuologicznych.