Szacuje się, że niemal co czwarta osoba na świecie cierpi z powodu alergii. Sprawdź, jakie mogą być przyczyny alergii i kiedy warto udać się do alergologa. Dowiedz się, jak przebiega konsultacja alergologiczna.
Czym zajmuje się alergolog?
Alergolog to lekarz specjalizujący się w diagnozowaniu i leczeniu chorób alergicznych. Jego głównym zadaniem jest identyfikacja konkretnych alergenów oraz leczenie objawów alergicznych u Pacjentów. Na podstawie zebranych informacji i wyników badań alergolog opracowuje plan leczenia.
Dokładna przyczyna alergii nie jest znana, jednak specjaliści twierdzą, że powodować ją mogą m.in. czynniki genetyczne i środowiskowe. Przykładowo, jeśli rodzic cierpi na alergie, istnieje większe ryzyko, że dzieci również będą się z nimi zmagać.
Jakie są objawy alergii? Kiedy udać się na wizytę do alergologa?
Alergie powstają, gdy system odpornościowy reaguje na niektóre zwykłe substancje (alergeny) jak na zagrożenie dla organizmu. Głównym celem układu odpornościowego jest chronienie organizmu przed infekcjami, czyli powinien on być najbardziej aktywny w kontakcie z patogenami za nie odpowiedzialnymi. W przypadku alergii nasilona, nieprawidłowa reakcja dotyczy czynników potencjalnie nieszkodliwych.
Alergeny mogą być różne. Są to np.:
- pyłki roślinne;
- roztocza;
- pleśń;
- sierść zwierząt;
- jad owadów;
- pokarmy (np. orzeszki ziemne, mleko, jajka, ryby, gluten itp.);
- leki (np. penicylina);
- substancje chemiczne (np. lateks);
Kiedy alergen dostaje się do organizmu alergika, układ odpornościowy rozpoznaje go jako obcy i wytwarza przeciwko niemu przeciwciała IgE (immunoglobulina E). Wiążą się one z komórkami tucznymi zawierającymi histaminę, substancję odpowiedzialną za reakcje alergiczne. Gdy organizm ponownie narażony jest na ten sam alergen, przeciwciała IgE wyzwalają reakcję immunologiczną, która prowadzi do uwalniania histaminy. To właśnie histamina jest odpowiedzialna za typowe objawy alergii, takie jak swędzenie, wysypka, kichanie, kaszel, łzawienie oczu, obrzęk, trudności w oddychaniu czy ból brzucha.
Jeśli zauważysz u siebie bądź bliskich podobne objawy, udaj się do alergologa. Przeprowadzi on odpowiednie testy w celu ustalenia, na jaką substancję jesteś uczulony. To bardzo ważne, ponieważ nieleczona alergia może doprowadzić do poważnych powikłań, takich jak astma, przewlekłe zapalenie zatok, egzema alergiczna, pokrzywka.
Jak zdiagnozować alergię?
Diagnostyka alergii składa się zazwyczaj z wywiadu medycznego, badania fizykalnego i testów. Testy alergiczne mogą być skórne lub z krwi. Lekarz może zastosować także badanie eliminacyjne, które polega na wyeliminowaniu podejrzanej substancji z diety lub środowiska Pacjenta, aby sprawdzić, czy objawy alergiczne ustąpią.
Najczęściej wykonuje się testy alergiczne skórne. Polegają one na zaaplikowaniu alergenów na skórę Pacjenta i obserwacji reakcji. Jeśli w miejscu podania alergenu pojawi się rumień, oznacza to, że występuje alergia na daną substancję. Testy skórne są stosunkowo bezpieczne, ale mogą powodować niewielki dyskomfort związany z miejscową reakcją alergiczną.
Podczas testu z krwi lekarz pobiera próbkę od Pacjenta. Następnie jest ona badana pod kątem obecności odpowiedzialnych za reakcje alergiczne swoistych przeciwciał IgE. Podczas badania mierzony jest poziom specyficznych dla danych alergenów przeciwciał klasy IgE. U osób zdrowych powinny być one niewykrywalne.
Jak wygląda pierwsza wizyta u alergologa?
Na pierwszej wizycie u alergologa lekarz przeprowadza wywiad medyczny, podczas którego zadaje Pacjentowi pytania dotyczące objawów, przypadków alergii w rodzinie, przyjmowanych leków oraz chorób towarzyszących. Następnie przeprowadza badania – m.in. oceni stan skóry, nosa, gardła i płuc oraz zleci przeprowadzenie testów alergicznych. W przypadku dzieci do 4. roku życia bądź osób niewspółpracujących ze względu na wiek lub niepełnosprawność wykonuje się testy alergiczne z krwi.
Na wyniki testów skórnych czeka się ok. 15–20 minut, natomiast wyniki testów z krwi otrzymasz po kilku dniach. Z tymi wynikami należy udać się po raz kolejny do alergologa, który na ich podstawie postawi diagnozę i zaproponuje odpowiednią terapię.
Jak przygotować się do wizyty u alergologa?
Do pierwszej wizyty u alergologa nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Warto natomiast mieć ze sobą wcześniejsze wyniki badań i listę przyjmowanych leków. Pamiętaj też o wygodnym, luźnym stroju, aby lekarz mógł sprawniej wykonać niezbędne badania.
Jak leczyć alergię?
Alergii nie da się całkowicie wyleczyć, można jednak zminimalizować jej objawy i związany z tym dyskomfort. Najlepszą metodą walki jest unikanie alergenów, które wywołują objawy. Jednak w niektórych przypadkach konieczne jest leczenie za pomocą leków przeciwhistaminowych, kortykosteroidów lub odczulanie alergologiczne (tzw. immunoterapia), które polega na stopniowym wprowadzaniu alergenu do organizmu w celu zmniejszenia nadwrażliwości układu odpornościowego na ten alergen.
Pamiętaj, że na rozwój alergii może mieć też wpływ twój styl życia. Aby zminimalizować ryzyko reakcji alergicznych, stosuj się do zaleceń alergologa, unikaj palenia papierosów, spożywania alkoholu i wysoko przetworzonej żywności, a także stresu. Zadbaj, aby w twoim jadłospisie znalazły się produkty bogate w witaminy i minerały. Nie zapominaj również o codziennej dawce ruchu.