Podejrzewasz u siebie nietolerancję pokarmową? Często boli cię brzuch bądź masz zaparcia i wzdęcia? To oznacza, że wskazane byłoby wykonanie wodorowego testu oddechowego. Wydychany z powietrzem wodór świadczy o fermentacji w jelitach. Zobacz, na czym polega test wodorowy i jak się do niego przygotować.
Czym jest test wodorowy?
Testy wodorowe są podstawowym elementem diagnostyki chorób układu pokarmowego – zwłaszcza schorzeń gastroenterologicznych, w tym zaburzeń wchłaniania czy też przerostu flory bakteryjnej jelita cienkiego. Wykrywają wodór w organizmie, który stanowi efekt fermentacji w jelitach. W wydychanym powietrzu zdrowej osoby ilość wodoru jest znikoma, natomiast u chorej na określone choroby wartości te są podwyższone.
W zależności od rodzaju dolegliwości istnieją następujące testy wodorowe:
- test tolerancji fruktozy (FTT);
- test tolerancji laktozy (LTT);
- laktulozowy test oddechowy (LT);
FTT wykonuje się przy podejrzeniu nietolerancji fruktozy, miodu, słodyczy, owoców oraz w przypadku uporczywych i nawracających wzdęć, biegunek, celiakii lub przewlekłego zapalenia jelit.
Test tolerancji laktozy należy wykonać przy schorzeniach takich jak celiakia, zespół Whipple'a, zespół rakowiaka, gastropatia cukrzycowa czy zapalenia popromienne. LTT jest również elementem diagnostyki IBS, czyli zespołu jelita drażliwego.
Laktulozowy test oddechowy stosuje się w celu określenia czasu pasażu ustno-kątniczego oraz diagnostyki zaparć. Pozwala także wykryć SIBO. To przerost flory bakteryjnej w jelicie cienkim, objawiający się m.in. bólami brzucha, wzdęciami, zgagą, refluksem oraz zaburzeniem rytmu wypróżnień.
Ksylitolowy test oddechowy przyda się przy zespole złego wchłaniania, zespole jelita drażliwego oraz nietolerancji pokarmowej.
Wodorowy test oddechowy – wskazania i przeciwwskazania
Wskazaniem do wykonania wodorowego testu oddechowego (WTO) są dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, takie jak:
- biegunki;
- zaparcia;
- bóle brzucha;
- wzdęcia;
- nadmierna ilość gazów;
- zaburzony rytm wypróżnień;
- nieprawidłowe stolce (np. „tłuszczowe”).
Testów wodorowych bezwzględnie nie można wykonywać u osób ze zdiagnozowaną dziedziczną nietolerancją fruktozy lub hipoglikemią poposiłkową. Należy także zachować ostrożność przez pierwsze tygodnie po antybiotykoterapii, kolonoskopii oraz ileostomii, czyli operacyjnym wytworzeniu stomii jelita cienkiego.
Co wykrywa test wodorowy?
Podczas konsultacji lekarskiej specjalista zleca wykonanie odpowiedniego badania. Dzięki temu będzie mógł postawić diagnozę i zaproponować skuteczne leczenie. Testy wodorowe są bardzo precyzyjne i z dużą dokładnością wykrywają istotę dolegliwości. Są pomocne w diagnozowaniu takich chorób jak:
- celiakia;
- SIBO;
- IBS;
- nietolerancje pokarmowe;
- zapalenie jelit;
- zespoły Whipple`a i rakowiaka;
- zapalenia popromienne jelit.
Stosowane są także do kontrolowania stanu zdrowia osób z mukowiscydozą oraz zdiagnozowaną wcześniej celiakią.
Jak przebiega wodorowy test oddechowy?
Sam test wodorowy jest bezbolesny. Odbywa się w pozycji siedzącej. Lekarz poprosi Cię o wykonanie głębokiego wdechu i wstrzymanie powietrza na ok. 15 sekund. Następnie musisz wykonać wydech do specjalnego aparatu, który zmierzy poziom wodoru w organizmie. Później, w zależności od rodzaju testu będziesz musiał wypić określony rodzaj węglowodanów (np. fruktozę lub laktozę) i powtórzyć testy w różnych odstępach czasu.
Podczas badania siedź w miejscu, nie spaceruj i nie śpij. Jeśli lekarz wyrazi zgodę, możesz pić niegazowaną wodę. Całość badania może trwać nawet do 3 godzin, dlatego warto uzbroić się w cierpliwość. Po teście od razu możesz wrócić do codziennych czynności.
Test wodorowy – przygotowanie do badania
Test wodorowy, choć jego przeprowadzenie jest proste, wymaga kilkudniowych przygotowań. Jeśli zażywasz antybiotyki czy lekarstwa takie jak nifuroksazyd, furazolidon bądź preparaty z bizmutem albo miałeś kolonoskopię, fluoroskopię czy enteroklizę, musisz odczekać 4 tygodnie, zanim poddasz się testowi. Tyle samo musisz poczekać po przebytej infekcji układu pokarmowego, jeżeli stosowałeś leki przeczyszczające lub lewatywę.
Ok. 7 dni przed badaniem zrezygnuj ze stosowania ziół, probiotyków i witamin. Dzień przed testem odstaw wszelkie leki i produkty mogące wpłynąć na pH soku żołądkowego, takie jak np. ocet jabłkowy, enzymy trawienne czy błonnik. Wstrzymaj się także od wysiłku fizycznego.
Na dwa dni przed testem zastosuj dietę składająca się z mięsa, ryb i jaj, nabiału (jeśli go tolerujesz), ryżu, oliwy z oliwek, wody niegazowanej i niesłodzonej słabej kawy lub herbaty. Należy natomiast unikać wody wysokozmineralizowanej i gazowanej, mleka, przypraw (poza solą i pieprzem), cebuli, czosnku i pora, słodzonych napojów, owoców i warzyw. Pamiętaj też, aby przed testem dobrze się wyspać i być na czczo (ostatni posiłek przed badaniem należy spożyć co najmniej 12 godzin wcześniej).
Przed badaniem można pić jedynie wodę niegazowaną. Umyj zęby, nie żuj gumy, nie pal papierosów ani nie używaj kleju do protez. Warto zaopatrzyć się w książkę lub czasopisma, ponieważ badanie może potrwać kilka godzin.