Test psychologiczny w kierunku zaburzeń ze spektrum autyzmu - ADOS-2

Co to jest badanie ADOS-2?

ADOS-2 to skrót od Autism Diagnostic Observation Schedule, Second Edition (Plan obserwacji diagnostycznej autyzmu, druga edycja). Jest narzędziem diagnostycznym używanym do oceny zachowań związanych z autyzmem u dzieci i dorosłych. Badanie ADOS-2 jest często wykorzystywane przez specjalistów, takich jak psycholodzy, psychiatrzy i terapeuci zajmujący się zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD), w tym zespołu Aspergera, aby pomóc w diagnozowaniu ASD i określeniu stopnia jego nasilenia.

ADOS-2 to ustrukturalizowany protokół obserwacji, który umożliwia ocenę zachowań, komunikacji i interakcji społecznych. Skupia się na różnych obszarach, takich jak komunikacja werbalna i niewerbalna, interakcje społeczne, zainteresowania i aktywności stereotypowe. Badanie to może pomóc w ustaleniu, czy dane zachowania są zgodne z kryteriami diagnostycznymi dla autyzmu lub innych zaburzeń z jego spektrum.

Jakie są wskazania do wykonania ADOS-2?

ADOS-2 jest narzędziem diagnostycznym stosowanym do oceny objawów spektrum autyzmu (ASD) u osób z różnych grup wiekowych: dzieci, młodzieży i dorosłych.

Jednym z głównych zastosowań ADOS-2 jest diagnoza zaburzeń ze spektrum autyzmu. Test ten pozwala także na ocenę stopnia nasilenia objawów autyzmu u badanej osoby, co jest przydatne w planowaniu odpowiednich interwencji i terapii. To również narzędzie wykorzystywane do monitorowania postępów pacjentów będących już w trakcie terapii, a także działań mających na celu poprawę ich funkcjonowania w sferze społecznej i komunikacyjnej.

ADOS-2 może też pomóc w różnicowaniu zaburzeń ze spektrum autyzmu od innych zaburzeń, takich jak zaburzenia osobowości, lękowe, depresyjne czy zaburzenia komunikacji.

Badanie ADOS-2 jest również używane w badaniach naukowych oraz klinicznych nad ASD.

Jak wygląda badanie ADOS-2?

Sposób przeprowadzenia badania ADOS-2 zależy od wieku osoby badanej i obejmuje różne procedury diagnostyczne. W przypadku dzieci główną część stanowi wspólna zabawa z wykwalifikowanym psychologiem, podczas której ocenia się zdolność dziecka do nawiązywania interakcji z inną osobą oraz inne istotne aspekty jego funkcjonowania. W przypadku młodzieży i dorosłych badanie polega przede wszystkim na rozmowie na różne tematy zgodnie z ustalonymi i opisanymi w procedurze wytycznymi.

Badanie może być przeprowadzane u dzieci już od 12. miesiąca życia, przy czym konkretne aspekty interakcji z diagnostą zależą od wieku pacjenta. Ponadto test jest dostosowany do potrzeb osób mających trudności w komunikacji werbalnej.

ADOS-2 składa się z pięciu modułów (wersji), które są odpowiednie dla osób w różnym wieku i o różnym poziomie rozwoju językowego. Podczas obserwacji diagnosta ocenia różne aspekty zachowania w pięciu kategoriach:

• język i komunikacja,
• wzajemność w interakcjach społecznych,
• zabawa/wyobraźnia,
• zachowania stereotypowe i sztywne zainteresowania,
• inne zachowania odstające od normy.

Wyniki badania obejmują zarówno dane jakościowe, jak i wyniki ilościowe w dwóch skalach: afekt społeczny oraz ograniczone i powtarzane zachowanie. Dla osób powyżej 30 miesięcy oblicza się również wynik porównawczy, który wskazuje na nasilenie zaburzeń w skali od 1 do 10 i umożliwia porównanie wyników między różnymi osobami.

Przeczytaj również: Czym są zaburzenia psychosomatyczne – Poznaj objawy, przyczyny i sposoby leczenia.

Ile trwa ADOS-2?

Badanie ADOS-2 jest przeprowadzane przez doświadczonych specjalistów i może trwać od 30 minut do 2 godzin, w zależności od indywidualnych potrzeb i stopnia złożoności przypadku. Wyniki ADOS-2 są używane jako jeden z elementów diagnostyki autyzmu, ale zazwyczaj są analizowane w połączeniu z innymi ocenami i informacjami klinicznymi, aby postawić pełną diagnozę ASD.

Jak przygotować się do badania?

Zanim przystąpisz do badania ADOS-2, warto skonsultować się z lekarzem pediatrą, psychologiem lub psychiatrą, aby uzyskać informacje na temat procesu badania i określić, czy jest ono niezbędne w danej sytuacji.

Zrozumienie celu badania ADOS-2 i tego, czego można się spodziewać w jego trakcie, może pomóc w łagodzeniu stresu i obaw. Poproś specjalistę o wyjaśnienie procedury i celu testu.

Przynieś ze sobą swoją dokumentację medyczną lub dokumentację medyczną dziecka, jeśli to ono jest badane, oraz ewentualną dokumentację z innych ocen i terapii, którym było poddawane w przeszłości. Podczas badania ADOS-2 specjalista może zadać pytania na temat rozwoju dziecka, jego umiejętności komunikacyjnych i zachowań. Przygotuj się na te pytania, aby udzielić jak najdokładniejszych odpowiedzi.

Jeśli badanie dotyczy dziecka, to ważne jest, aby przygotować je emocjonalnie na to doświadczenie. Jeśli dziecko ma ulubioną zabawkę lub przedmiot, który może mu pomóc poczuć się bardziej komfortowo podczas badania, dobrze byłoby go przynieść. Warto zachować spokój i otwartość na proces badania. To pomoże w uzyskaniu jak najdokładniejszej oceny zachowania dziecka.

Pamiętaj, że w placówkach LUX MED Harmonia ADOS-2 jest przeprowadzane przez wykwalifikowanych specjalistów, którzy starają się stworzyć dla pacjenta jak najbardziej przyjazne i komfortowe środowisko. W razie jakichkolwiek pytań lub obaw zawsze możesz je przedyskutować z osobą przeprowadzającą badanie.

Czy ADOS-2 jest wiarygodny?

Pierwsza wersja protokołu obserwacji objawów autyzmu została opracowana ponad 20 lat temu, a w wersji komercyjnej funkcjonuje od 2001 roku. Obecnie w blisko 20 krajach eksperci stosują ulepszoną wersję tego protokołu, czyli ADOS-2, do diagnozowania autyzmu. ADOS-2 jest uważane za najlepsze narzędzie do diagnozy autyzmu, zgodnie z opinią kluczowych światowych specjalistów z dziedziny diagnozy psychologicznej oraz zaleceniami międzynarodowych stowarzyszeń psychologów.