Wideodermatoskopia – co to za badanie i kiedy się je przeprowadza?

Kontrolowanie znamion barwnikowych stanowi podstawowy element zapobiegania rozwojowi raka skóry. Jednym ze stosowanych do tego badań jest wideodermatoskopia. Najogólniej określić ją można jako badanie znamion przy pomocy specjalistycznego sprzętu umożliwiającego analizę zmian na ekranie komputera. Sprawdź, na czym dokładnie polega badanie wideodermatoskopowe i jakie są główne zalety tej metody diagnostycznej.

Co to jest badanie wideodermatoskopowe?

Badanie wideodermatoskopowe to nieinwazyjna, w pełni bezpieczna, bezbolesna, łatwo powtarzalna metoda diagnostyczna, która pozwala na ocenę różnego pochodzenia zmian skórnych. Ta metoda diagnostyczna polega na przeprowadzeniu szczegółowego badania skóry całego ciała lub tylko wybranego fragmentu.

Wideodermatoskopia to komputerowe badanie znamion przy wykorzystaniu wyposażonego w specjalną kamerę wideodermatoskopu. Uzyskany w ten sposób obraz przesyłany jest do komputera z odpowiednim oprogramowaniem, które ma możliwość wskazywania barwnikowych znamion i wyświetlania ich charakterystyki na ekranie (m.in. cech, takich jak symetria, rozmiar, kolor).

Wideodermatoskopia a dermatoskopia

Badanie wideodermatoskopowe jest rodzajem dermatoskopii, która umiejscowiona jest między zwykłym badaniem zmian skórnych (tzw. okiem nieuzbrojonym) a analizą ich wycinków pod mikroskopem (badaniem histopatologicznym). W dermatoskopii zmiany skórne analizowane są przy użyciu specjalistycznej lupy albo oceniane na podstawie wykonanych przez dermatoskop zdjęć (nie wszystkie urządzenia mają taką możliwość). W badaniu wideodermatoskopowym zmiany skórne oceniane są przy wykorzystaniu dużego powiększenia i analizy komputerowej.

Kto powinien się poddać badaniu wideodermatoskopem?

Badanie to powinny wykonać zwłaszcza osoby znajdujące się w grupie podwyższonego ryzyka czerniaka skóry, czyli mające wiele znamion barwnikowych, jasną karnację lub przypadki nowotworów skóry wśród najbliższych krewnych. Badaniu powinny poddać się także osoby, które często korzystają z solarium lub opalają się, mają skłonności do oparzeń słonecznych, chorują na choroby skóry. Badanie wideodermatoskopii zalecane jest każdorazowo w przypadku zmiany skórnej, która się łuszczy, krwawi, swędzi, ma nieregularne brzegi, niejednolity kolor, nagle się pojawiła i szybko rośnie.

Do jakiego lekarza należy się zgłosić?

W przypadku wystąpienia podejrzanych zmian skórnych należy zgłosić się do dermatologa. To specjalista zajmujący się diagnostyką i leczeniem chorób skóry. Na podstawie objawów i badania fizykalnego pacjenta (obejrzy zmiany skórne za pomocą dermatoskopu), dermatolog omówi z pacjentem dalsze postępowanie, np. zaleci badania krwi, skieruje pacjenta na wideodermatoskopię lub na pobranie wycinka skóry do oceny histopatologicznej. Wideodermatoskopię można wykonać z pomocą specjalistycznego sprzętu – wideodermatoskopu, który nie jest standardowym wyposażeniem gabinetów dermatologicznych, stąd może okazać się koniecznie skierowanie pacjenta na oddzielne badanie.

Jak przebiega wideodermatoskopia?

Przed badaniem przeprowadzany jest dokładny wywiad medyczny. Lekarz zadaje pytania dotyczące m.in. przebytych nowotworów skóry, przypadków tej choroby wśród najbliższych członków rodziny, doświadczanych dolegliwości. Specjalista przykłada do skóry kamerę, za pomocą której przekazuje obraz do komputera, gdzie następuje analiza zmiany i zapis obrazu w formie elektronicznej. Badanie nie wymaga od pacjenta szczególnych przygotowań. Zajmuje od kilkunastu minut do nawet godziny – czas trwania zależy od wielkości analizowanego obszaru skóry. Po badaniu pacjent otrzymuje szczegółowy raport, w którym znajdują się informacje o znamionach zakwalifikowanych do obserwacji i usunięcia. Program wylicza średnią ocenę ryzyka nowotworu.

Jakie choroby pozwala stwierdzić wideodermatoskopia?

Badanie wideodermatoskopowe pozwala na wczesne wykrycie czerniaka, który jest nowotworem złośliwym skóry, charakteryzującym się szybkim tempem rozwoju. Metoda ta pozwala na długoterminową obserwację, wykrywanie nowych lub zmienionych znamion. Jej wynikiem jest stworzenie indywidualnej „mapy zmian skórnych” barwnikowych i niebarwnikowych. Badanie wideodermatoskopowe znajduje zastosowanie również w diagnostyce nienowotworowych zmian skórnych, np. chorób pasożytniczych, w tym świerzbu, rogowacenia łojotokowego, naczyniaków.

Jakie są zalety badania wideodermatoskopowego?

Urządzeniem używanym przez lekarza do przeprowadzenia wideodermatoskopii jest wideodermatoskop. Wśród największych zalet tego sprzętu jest uzyskanie większego powiększenia w porównaniu z ręcznym dermatoskopem. Wideodermatoskop pozwala na 70-krotne, a nawet 100-krotne powiększenie analizowanego obszaru ciała. Dodatkową zaletą wideodermatoskopów jest możliwość zapisu obrazu na nośniku cyfrowym. Dzięki temu można odtworzyć wyniki badania w dowolnym czasie i jeszcze raz je przeanalizować lub monitorować ewolucję zmian skórnych w czasie. Dynamika zmian jest kluczowym czynnikiem uwzględnianym podczas podejmowania decyzji o przeprowadzeniu zabiegu.

Kamery w wideodermatoskopie mają wysoką rozdzielczość, dzięki czemu zapewniają dobrej jakości obraz. Specjaliści zalecają jednak, aby rozpocząć proces diagnostyczny zmian skórnych od klasycznej dermatoskopii, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości sięgnąć po wideodermatoskop. Aby dokonać właściwej oceny uzyskanego w tym badaniu obrazu, konieczne są duże doświadczenie i wiedza, które zapewniają należytą interpretację wyników.