Szczepienia na żółtą febrę – kiedy i jaką szczepionkę się stosuje?
Udostępnij na:
Szczepionka na żółtą febrę to najskuteczniejszy sposób zapobiegania tej groźnej tropikalnej chorobie. Podróżujący są zobowiązani zaszczepić się nią w związku z wyjazdem na tereny endemiczne (określone obszary, na których występuje choroba). Szczepionka na żółtą febrę jest zaliczana do grupy szczepionek żywych osłabionych, tzw. atenuowanych.
Spis treści
Szczepionka na żółtą febrę jest przeznaczona dla dzieci po 9. miesiącu życia i osób dorosłych. W naszym kraju stosuje się jeden preparat o nazwie handlowej STAMARIL. Dowiedz się więcej na temat samej żółtej gorączki, a także schematu szczepień na tę wirusową chorobę. Sprawdź, kiedy należy się zaszczepić i w jakich krajach szczepienia na żółtą febrę są obowiązkowe.
Żółta febra – szczepienia jako forma zapobiegania chorobie
Żółta febra, nazywana również żółtą gorączką, to choroba wirusowa, za której powstanie odpowiada wirus zaliczany do grupy flawiwirusów. Choroba ta należy do grupy gorączek krwotocznych. Do zakażenia dochodzi w wyniku ataku zakażonych wirusem komarów, żyjących głównie w rejonach tropikalnych i subtropikalnych. Szacuje się, że nawet 90% zakażeń żółtą febrą ma miejsce na terenie Afryki. Okres inkubacji, czyli czas od wniknięcia wirusa do wystąpienia pierwszych objawów, wynosi 3–6 dni.
Zazwyczaj choroba ma postać łagodną, z takimi objawami, jak: ból głowy, pleców, mięśni, gorączka, dreszcze, zmęczenie, nudności, wymioty, utrata apetytu, które utrzymują się przez 3–4 dni. Około 1/5 przypadków żółtej febry ma postać toksyczną. Towarzyszą jej m.in.: żółtaczka z uszkodzeniami wątroby, delirium, nawracająca gorączka, ból brzucha, krwawienia z jamy ustnej, krwawe wymioty, czkawka, ostra niewydolność nerek. Postać ta w mniej więcej połowie przypadków kończy się zgonem po 7–10 dniach. Nie ma leku, który zwalcza wirusa żółtej gorączki.
Dlaczego powinno się zaszczepić na żółtą febrę?
Szczepienie na żółtą gorączkę to najlepszy sposób na uniknięcie zakażenia wirusem żółtej febry podczas pobytu na terenach endemicznych. Jest to szczególnie ważne z uwagi na wysoki odsetek zgonów postaci toksycznej choroby oraz brak możliwości leczenia przyczynowego. Szczepionka wykazuje bardzo wysoką skuteczność. Szacuje się, że 99% zaszczepionych ma przeciwciała ochronne już po 30 dniach od podania preparatu. Szczepienie zapewnia odporność do końca życia. Skorzystanie ze szczepienia na żółtą gorączkę jest nie tylko formą profilaktyki, ale i nierzadko obowiązkiem, bez którego nie można przekroczyć granicy części państw. Należy pamiętać, że podróżujący bez szczepienia przeciw żółtej gorączce na obszary endemiczne mogą nie uzyskać zgody na wjazd do danego kraju.
Do jakiego lekarza należy się zgłosić?
Aby zaszczepić się przeciwko żółtej febrze, należy umówić się na wizytę do specjalisty medycyny podróży, który zajmuje się profilaktyką chorób tropikalnych. Podczas wizyty omówi on z pacjentem zagrożenia zdrowotne podczas podróży, obowiązkowe i zalecane szczepienia, a także w razie braku przeciwwskazań, zakwalifikuje do szczepienia.
Potwierdzenie szczepienia na żółtą febrę
Szczepienie na żółtą febrę musi zostać potwierdzone w międzynarodowej książeczce zdrowia, zwanej często przez wzgląd na żółtą febrę „żółtą książeczką”. Jej posiadanie okazuje się konieczne, aby udać się na teren krajów, w których wymagane są obowiązkowe szczepienia na żółtą febrę. Oto wybrane spośród nich:
- Jemen,
- Gujana Francuska,
- Benin,
- Ghana,
- Burkina Faso,
- Liberia,
- Etiopia,
- Republika Środkowoafrykańska,
- Wybrzeże Kości Słoniowej,
- Kamerun,
- Nigeria,
- Demokratyczna Republika Konga.
Jakie szczepionki przeciw żółtej febrze są dostępne?
Szczepionka na żółtą febrę zawiera żywe, osłabione (atenuowane) cząstki wirusa szczepu 17D, hodowanego w zalężonych jajach kur. W jej składzie nie ma adiuwantów (substancji wzmacniających poszczepienną odpowiedź układu odpornościowego) i środków konserwujących. Szczepionka ma formę proszku i rozpuszczalnika. Bez względu na wiek pacjenta należy stosować taką samą dawkę preparatu – 0,5 ml podskórnie lub domięśniowo.
Szczepionka przeciwko żółtej febrze – schemat podawania
Szczepionkę przeciwko żółtej gorączce należy podać minimum 10 dni przed wyjazdem do terenu zagrożonego żółtą febrą. Zgodnie z rekomendacjami Strategicznej Grupy Doradczej Ekspertów WHO (Światowej Organizacji Zdrowia, ang. World Health Organization) ds. Szczepień, nie jest konieczne podawanie dawek przypominających szczepionki na żółtą febrę.
Przeciwwskazania do szczepienia przeciw żółtej gorączce
Szczepionka na żółtą febrę nie powinna być stosowana u osób:
- z nabytymi lub wrodzonymi niedoborami odporności,
- z chorobami, którym towarzyszy wysoka gorączka,
- z zaostrzeniem choroby przewlekłej,
- z nadwrażliwością na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą zawartą w szczepionce,
- z alergią na białko jaja kurzego.
Szczepionka przeciwko żółtej gorączce nie jest podawana kobietom w ciąży i dzieciom młodszym niż 9 miesięcy. Dzieciom w wieku 6–9 miesięcy szczepionkę można podawać jedynie w wyjątkowych sytuacjach, w przypadku szczególnie dużego ryzyka zachorowania. Szczepionki nie można podawać dzieciom poniżej 6 miesiąca życia.
Czy szczepionka na żółtą febrę jest bezpieczna?
Szczepionka na żółtą gorączkę jest bezpieczna. Najczęściej zgłaszanymi działaniami niepożądanymi po jej podaniu są: ból głowy, osłabienie, ból w miejscu podania, ból mięśni. Niezmiernie rzadko pojawiają się poważne odczyny poszczepienne, takie jak np. zapalenie wątroby, nerek lub ośrodkowego układu nerwowego czy choroba trzewna.
O Autorze
Udostępnij na:
Zobacz także
Małpia ospa – jak ją rozpoznać, diagnozować i leczyć?
Małpia ospa – choć wcześniej ograniczona do krajów afrykańskich – w ostatnich latach coraz częściej pojawia się także w innych częściach świata. To wirusowa choroba odzwierzęca, która budzi coraz większe obawy ze względu na możliwość jej transmisji między ludźmi. Aby lepiej zrozumieć tę chorobę i skutecznie się jej przeciwstawić, warto przyjrzeć się bliżej objawom, sposobom diagnostyki oraz dostępnym metodom leczenia małpiej ospy.
Czym jest medycyna podróży? Kiedy z niej korzystać?
Podróżowanie do odległych zakątków świata z każdym rokiem staje się powszechniejsze, a turyści coraz chętniej wybierają egzotyczne miejsca. Udając się np. do Afryki, trzeba uwzględnić ryzyko zachorowania na choroby tropikalne. Medycyna podróży i lekarze specjalizujący się w tej dziedzinie pozwalają to ryzyko zminimalizować poprzez profesjonalne porady i stosowanie skutecznej profilaktyki (szczepień ochronnych). Sprawdź, kiedy warto udać się na wizytę i kto powinien to zrobić
Bąblowica – objawy i przyczyny pasożytniczego zagrożenia
Bąblowica to choroba pasożytnicza. Jej powstawaniu sprzyja nieprzestrzeganie zasad higieny i spożywanie posiłków lub wody z niepewnego bądź zanieczyszczonego źródła. Sprawdź, jakie jeszcze są drogi szerzenia się bąblowicy.
