Prawidłowy przyrost masy ciała ciężarnej
Zmiany zachodzące w organizmie kobiety ciężarnej wiążą się ze stopniowym przyrostem masy ciała. Aby rozwój płodu mógł być optymalny, ważna jest prawidłowa masa ciała matki przed ciążą i właściwy przyrost masy ciała podczas ciąży.
W ocenie masy ciała wykorzystuje się wskaźnik BMI. Obliczamy go według poniższego wzoru:
BMI = (masa ciała przed ciążą w kg) / (wzrost podany w metrach ) 2
Przyrost masy ciała należy kontrolować w ciąży przynajmniej raz w miesiącu.
Nie jest wskazane aby był zbyt duży lub zbyt mały w stosunku do zalecanych wartości. Każda kobieta ma jednak indywidualne predyspozycje, które również należy uwzględnić.
Zalecany przyrost masy ciała w ciąży zależy od BMI zmierzonego przed ciążą:
• przedciążowe BMI < 18,5 (niedowaga) - zalecany przyrost masy w zakresie 12,5-18 kg;
• przedciążowe BMI od 18,5 do 24,9 (prawidłowa masa ciała) - zalecany przyrost masy w zakresie 11,5-16 kg;
• przedciążowe BMI od 25,0 do 29,9 (nadwaga) - zalecany przyrost masy w zakresie 7-11,5 kg;
• przedciążowe BMI ≥ 30 (otyłość) - zalecany przyrost masy nie powinien być większy niż 7 kg.
Nadmierny przyrost masy ciała podczas ciąży, a także nadwaga i otyłość przed ciążą, zwiększają ryzyko wystąpienia cukrzycy ciężarnych, nadciśnienia, makrosomii płodu i przedwczesnego porodu. Ponadto przyczynia się do bólów kręgosłupa, obrzęków nóg, powstawania żylaków i hemoroidów. Zbyt niski przyrost masy ciała w ciąży może powodować niską masą urodzeniową dziecka, która zwiększa ryzyko śmierci i wystąpienia chorób. Niska masa urodzeniowa może być także przyczyną problemów rozwojowych okresu dziecięcego, chorób układu krążenia, cukrzycy i nadciśnienia w późniejszym wieku.
Odchudzanie w ciąży nie jest wskazane, gdyż może doprowadzić do niedożywienia płodu i powstania wad rozwojowych, w tym wad układu nerwowego.