Psychologiczne testy osobowości to narzędzia, które pozwalają spojrzeć kompleksowo na charakter danej osoby i zaklasyfikować ją do określonego typu ludzi. Takie badanie może okazać się przydatne w wielu okolicznościach, np. podczas diagnozy problemów psychicznych albo przy wyborze pracy. Sprawdź, do czego mogą przydać się testy osobowości!
Czym jest osobowość?
Punktem wyjścia dla zrozumienia roli testów osobowości jest jej definicja. Osobowością najczęściej określa się zespół w miarę stałych cech człowieka – jego wzorców myślenia, sposobów odczuwania i działania, które utrzymują się w trakcie całego jego życia. Cechy te mogą wprawdzie ewoluować pod wpływem różnych uwarunkowań, ale najczęściej nie są to diametralne zmiany. Dlatego znając osobowość danego człowieka, można dość trafnie przewidzieć jego zachowania w różnych sytuacjach.
Tak naprawdę nie ma jednoznacznej definicji osobowości, co dowodzi tylko, jak jest ona skomplikowanym fenomenem. Można na przykład spotkać się z jej określeniem jako zestaw cech jednostki, które czynią ją niepowtarzalną, odróżniają od innych osób. Osobowość pojmowana jest na wiele sposobów i w różnych kontekstach. W zależności od celów klasyfikacji wyróżnia się inne jej typy. W związku z tym istnieją różne rodzaje testów osobowości.
Czym są testy osobowości?
Testy osobowości najczęściej stanowią długą listę starannie opracowanych pytań. Mogą mieć postać kwestionariusza ankiety (do samodzielnego wypełnienia przez badaną osobę), w których badany ma bez namysłu wybrać najlepiej pasującą do niego odpowiedź spośród kilku możliwych. Innym wariantem jest test projekcyjny. W jego przypadku badanej osobie przedstawia się niejednoznaczny obraz do interpretacji albo początek zdania do dokończenia. Pierwsze, spontaniczne skojarzenia, a także towarzyszące odpowiedzi reakcje (mowa ciała, ton głosu), mówią bardzo wiele o osobowości badanego.
Wartość diagnostyczna psychologicznych testów na osobowość zależy od tego, w jaki sposób zostały opracowane. W Internecie znajdziesz różne testy badające osobowość, z których większość można uznać za zabawę. Nawet jeśli w wyniku takiej ankiety dostrzeżesz przysłowiowe ziarno prawdy, najczęściej nie jest to rzetelne, miarodajne badanie oparte o rozległą wiedzę z takich dziedzin jak psychologia czy statystyka.
Profesjonalne psychologiczne testy osobowości są owocem wieloletnich badań prowadzonych przez duże grupy specjalistów z różnych dziedzin. Posługiwanie się takim narzędziem także wymaga odpowiedniego przygotowania. Dlatego, jeśli zależy Ci na wykonaniu wiarygodnego testu osobowości, zrób to w gabinecie psychologa, psychoterapeuty albo psychiatry. Konsultacja psychologiczna będzie przy tym okazją do adekwatnej interpretacji wyników testu, bo i tę warto powierzyć specjaliście.
Co badają psychologiczne testy osobowości?
Klasyfikacja osobowości zależy od rodzaju i celu wykonywania testu. Klasyczny podział zakłada istnienie 4 typów osobowości opisanych po raz pierwszy przez Hipokratesa. Koncepcja greckiego lekarza żyjącego w V wieku p.n.e. wywarła tak silny wpływ na filozofię Zachodu, że jej podstawy i nazewnictwo przetrwały w pracach współczesnych psychologów.
Przeczytaj: Czym jest overthinking? Na czym polega to zjawisko?
Aktualnie profesjonalne testy psychologiczne na osobowość służą nie tyle przyporządkowaniu badanej osoby do jednego z typów osobowości, co analizie ekspresji jej kluczowych, wspólnych wszystkim ludziom czynników. Przykładem jest jeden z najpopularniejszych testów osobowości (NEO-PI-R), który koncentruje się na takich cechach, jak ekstrawertyczność, neurotyczność, sumienność, ugodowość, otwartość na doświadczenia. Stopień ich nasilenia u danej osoby ma wiele istotnych implikacji, więc pozwala określić, jak badany funkcjonuje w różnych sferach życia.
Wiele współczesnych metod badania osobowości stanowi dla psychiatrów czy psychologów ważne narzędzie diagnostyczne. Przykładem jest choćby psychologiczny test osobowości MMPI-2, który służy do wykrywania objawów depresji, zaburzeń lękowych czy problemów z identyfikacją płciową. Pozwala także zdiagnozować zaburzenia osobowości – stwierdzić, że badany reprezentuje jeden z typów osobowości (np. narcystyczną, paranoiczną, borderline) opisanych w ICD-10 jako zespoły trwałych cech i zachowań odmiennych od przyjętych w danej kulturze norm.
Czemu służą testy na osobowość?
Testy osobowości są – jako narzędzie wspierające diagnozę psychologiczną – bardzo pomocne przy tworzeniu planu terapii i ocenie jej skuteczności. To ważny, ale nie jedyny obszar, na którym takie testy znajdują zastosowanie. Z powodzeniem wykorzystuje się je na przykład przy badaniu kandydatów do pracy, zwłaszcza w zawodach, które wymagają szczególnej odporności psychicznej, np. w policji, w wojsku. Testy psychologiczne powszechnie stosuje się także w sądownictwie, np. w sprawach kryminalnych albo w sporach dotyczących opieki nad małoletnimi dziećmi.
Z wykonaniem profesjonalnego testu osobowości nie musisz czekać na taką sposobność jak zmiana pracy czy wizyta u terapeuty w związku z życiowym kryzysem. Możesz skorzystać z badania po to, by więcej się o sobie dowiedzieć. Poznasz lepiej swoje mocne i słabsze strony, uzyskasz wgląd w schematy swoich zachowań, by podjąć efektywną pracę nad tymi, które utrudniają Ci kontakty społeczne albo uzyskanie tzw. work-life balance. Psychologiczny test osobowości może być zatem świetnym punktem wyjścia do samorozwoju i poprawy jakości swojego życia.
Miejsca, w których zrealizujesz usługę
Artykuły i poradniki na temat psychologii i psychiatrii
W jaki sposób rozwiązywać konflikty? Poznaj skuteczne techniki!
Konflikty są nieodłącznym elementem życia ludzkiego. Występują zarówno w sferze prywatnej, jak i zawodowej, w relacjach rodzinnych, partnerskich oraz w miejscach pracy. Umiejętność skutecznego rozwiązywania konfliktów ma istotne znaczenie dla zachowania harmonii w relacjach międzyludzkich i efektywnego funkcjonowania w grupie. W jaki sposób rozwiązywać konflikty? Jakie techniki są najskuteczniejsze?
Czym jest tzw. oziębłość seksualna, czyli zespół obniżonego popędu seksualnego (HSDD) i jak można ją leczyć?
Krótkotrwały spadek popędu seksualnego (wywołany np. zmęczeniem fizycznym, niewłaściwą higieną snu, przeziębieniem czy chwilowym stresem w pracy) jest czymś normalnym, jeżeli jednak obniżone libido utrzymuje się przez dłuższy czas i rzutuje negatywnie na samopoczucie czy relację partnerską, należy poszukać źródła problemu i podjąć odpowiednie leczenie.
Jak regulować emocje? Sprawdź wskazówki
Każdego dnia ludzie doświadczają różnych emocji, które mają znaczenie dla podejmowanych decyzji, nastroju, zachowań oraz relacji interpersonalnych. Niestety, mimo że emocje są naturalnym elementem życia codziennego, nie zawsze udaje się nad nimi panować. W momentach stresu, frustracji czy smutku emocje mogą przejąć nad tobą kontrolę, co prowadzi do niepożądanych zachowań. Jak nauczyć się panowania nad swoimi emocjami? Dowiedz się więcej.
