Diagnoza ADHD jest bardzo złożona, ponieważ opiera się na połączeniu różnych metod. Jednym z kwestionariuszy, który może dobrze się sprawdzić w przypadku diagnozy, jest Conners 3. Dowiedz się więcej na ten temat i sprawdź, co bada Conners 3 i ile trwa cała procedura diagnostyczna.
Kiedy wykonać test Conners 3?
ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, występuje u około 4% ludzi na świecie, a szczególnie dotyka męską część populacji.
Test Conners 3 można wykonać w przypadku wystąpienia następujących objawów:
- zaburzenia w zakresie uwagi i koncentracji;
- nadpobudliwość ruchowa;
- porywczość, wysoki poziom pobudzenia;
- trudności w zakresie utrzymania motywacji;
- kłopoty z regulacją swojego nastroju.
Występowanie tych symptomów zwykle zauważają rodzice, jednak sam wywiad, rozmowa ze specjalistą nie wystarczają do postawienia diagnozy.
Dziecko, które ma ADHD, jest praktycznie w ciągłym ruchu, nie może się skoncentrować na wielu czynnościach, w tym także na nauce. Wszystko to powoduje, że zwykle dzieci z ADHD mogą osiągać niższe wyniki w szkole, a także otrzymują gorsze oceny z zachowania. Bardzo duże znaczenie ma zrozumienie wykazywane przez nauczycieli, a także dostosowanie tempa nauki i programu do konkretnego ucznia.
Jak diagnozuje się ADHD?
Diagnostyka ADHD jest niezwykle złożonym procesem, wymagającym połączenia przynajmniej kilku metod, takich jak:
- wywiad rodzinny i rozwojowy;
- rozmowa z pacjentem (najczęściej jest to dziecko);
- zebranie jak największej ilości informacji na temat funkcjonowania dziecka w szkole, w środowisku domowym;
- konsultacja z lekarzem;
- przeprowadzenie jednego z dostępnych kwestionariuszy, w tym na przykład Conners 3.
Dopiero na podstawie tych danych możliwe jest zdiagnozowanie ADHD. Nie można dokonywać diagnozy tylko jednym kwestionariuszem lub po jednej rozmowie z rodzicami, ponieważ szczególne znaczenie ma tutaj złożoność problemu i konieczna jest dokładna analiza. Diagnostyka ADHD ma szczególne znaczenie w kontekście dalszego procesu leczenia, dlatego tak ważna jest dokładność i skrupulatność, a także wykorzystanie odpowiednich metod badawczych.
Przeczytaj również: Jak zdiagnozować ADHD u dzieci i dorosłych?
W jakim wieku można stwierdzić ADHD u dziecka?
Pełne spektrum objawów ADHD ujawnia się najczęściej między 6. a 12. rokiem życia dziecka, jednak czasami wstępnej diagnozy można dokonać nieco wcześniej, na przykład wtedy, gdy maluch skończy 5 lat. Psychologowie najczęściej dokonują diagnozy u dzieci w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym. Wiele zależy także od zastosowanego narzędzia badawczego, na przykład konkretnego kwestionariusza. W tym miejscu warto zaznaczyć, że diagnozą ADHD zajmuje się psycholog dziecięcy, który ma odpowiednią wiedzę na ten temat, wysoki poziom kompetencji i doświadczenie.
Co bada Conners 3?
Conners 3 to kwestionariusz do diagnozy ADHD i zaburzeń współwystępujących. Możliwe jest badanie indywidualne lub grupowe. Diagnozy tym kwestionariuszem można dokonać u dziecka lub nastolatka w wieku od 6 do 18 lat. Narzędzie zostało opracowane w trzech głównych wersjach:
- dla rodzica dziecka, które ma od 6 do 18 lat;
- dla nauczyciela dziecka, które ma od 6 do 18 lat;
- do samoopisu (dla dzieci i młodzieży w wieku od 8 do 18 lat).
Metoda Conners 3 została oparta na wytycznych z DSM-5, czyli jednego z podstawowych i najważniejszych podręczników do diagnozy psychologicznej. W kwestionariuszu Conners 3 znajdują się skale treściowe, kontrolne, objawowe. Conners 3 bada następujące obszary:
- nieuwaga;
- nadaktywność/ impulsywność;
- problemy z nauką;
- funkcje wychowawcze;
- relacje z rodziną;
- relacje z rówieśnikami.
Dodatkowo w kwestionariuszu znajdują się:
- skale kontrolne (wrażenie pozytywne, wrażenie negatywne, wskaźnik niespójności);
- skale objawowe DSM (ADHD – deficyt uwagi, ADHD – nadaktywność/impulsywność, zaburzenia zachowania, zaburzenia opozycyjno-buntownicze);
- pytania dodatkowe.
Na tej podstawie można stwierdzić, że kwestionariusz Conners 3 jest bardzo dobrze dopasowany do skal objawowych DSM, dzięki czemu dobrze sprawdza się w trakcie całościowej diagnozy u danego pacjenta.
Jak przebiega badanie Conners 3?
Możliwe jest przeprowadzenie badania Conners 3 w formie papierowej (tradycyjnej, typu papier–ołówek) lub w formie e-badania (na platformie do badań Epsilon). Sposób przeprowadzania badania zależy od psychologa oraz konkretnej placówki, a także potrzeb pacjentów. W tym miejscu należy zaznaczyć, że kwestionariusz Conners 3 może zakupić tylko osoba do tego uprawniona, a więc psycholog lub inny specjalista po zakończonym szkoleniu psychometrycznym.
Ile trwa badanie Conners 3?
Czas badania Conners 3 jest bardzo krótki, ponieważ wynosi od 10 do 25 minut, w zależności od cech indywidualnych danej osoby, zdolności do koncentracji oraz warunków panujących w gabinecie psychologicznym.
Co daje diagnoza przy pomocy testu Conners 3?
Na podstawie badania testem Conners 3 możliwa jest wstępna diagnoza ADHD, a tym samym stwierdzenie prawdopodobieństwa występowania tego zaburzenia u danej osoby. Dodatkowo badanie można łączyć z testem MOXO i innymi metodami diagnostycznymi. Na podstawie Conners 3 możliwe jest określenie profilu osoby badanej. Kwestionariusz przydaje się także w czasie badań przesiewowych, opracowywania planu terapii oraz monitorowania dotychczasowych sukcesów w kontekście danego pacjenta lub całej grupy.
Przeczytaj również: Testy psychologiczne – co to takiego i jak z nich korzystać?