Różowy październik – miesiąc świadomości raka piersi.

Rak piersi – najczęstszy nowotwór wśród kobiet

Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet na całym świecie. Stanowi około 25% wszystkich zachorowań na nowotwory wśród płci żeńskiej i jest odpowiedzialny za 14% zgonów z powodu chorób onkologicznych. Szacuje się, że co roku rozpoznaje się go u blisko 1,7 miliona kobiet, a ponad 500 tysięcy umiera z tego powodu. Czynnikami ryzyka rozwoju raka piersi są m.in.: wiek, obciążenie genetyczne, zaburzenia hormonalne, nieprawidłowa dieta oraz nadmierna masa ciała.

Największa zachorowalność na ten typ nowotworu występuje w krajach wysoko rozwiniętych, takich jak Belgia, Dania, Holandia, Niemcy czy Wielka Brytania. Najmniejsza liczba przypadków jest odnotowywana w Afryce oraz Azji Południowo-Wschodniej. Wskazuje to na znaczący wpływ czynników środowiskowych i stylu życia na ryzyko zachorowania. Rak piersi występuje również, choć bardzo rzadko, u mężczyzn – szacuje się, że stanowi on około 1% wszystkich raków sutka.

Różowy Październik (Pink October) – międzynarodowa kampania edukacyjna

Miesiąc świadomości raka piersi, zwany również „Różowym Październikiem” („Pink October”), jest obchodzony na całym świecie od 1985 roku. Jego cel stanowi podnoszenie świadomości społecznej na temat profilaktyki i wczesnego wykrywania raka piersi, a także zbieranie funduszy na badania naukowe oraz wsparcie pacjentek zmagających się z tą chorobą.

W ramach Różowego Października organizowane są liczne akcje edukacyjne, takie jak seminaria, konferencje, warsztaty i wykłady. Przekazywana jest w nich wiedza na temat czynników ryzyka, objawów, diagnostyki oraz nowoczesnych metod leczenia raka piersi. Symbol kampanii to różowa wstążka, która stanowi wyraz solidarności z kobietami dotkniętymi tą chorobą. W tym okresie wiele budynków, pomników i obiektów jest podświetlanych na różowo, a media społecznościowe pełne są odpowiednich hashtagów i grafik.

Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi

W ramach Pink October 15 października obchodzony jest Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi. To szczególna data, gdy społeczność medyczna, organizacje pacjenckie oraz osoby prywatne jednoczą się, aby zwrócić uwagę na problematykę nowotworów piersi. Różowa wstążka, jako symbol tej kampanii, jest w tym dniu widoczna na ubraniach, biżuterii, gadżetach, jak również na budynkach i w mediach.

Głównym celem Europejskiego Dnia Walki z Rakiem Piersi jest zachęcanie kobiet do regularnego wykonywania badań profilaktycznych, takich jak mammografia. Wczesne wykrycie zmian nowotworowych znacząco zwiększa szanse na wyleczenie. Ponadto, w czasie Różowego Października organizowane są liczne wydarzenia charytatywne, których celem jest zebranie środków na badania naukowe, wsparcie pacjentek oraz działania edukacyjne.

Polska w walce z rakiem piersi

W Polsce rak piersi w ostatnich latach stał się jednym z największych zagrożeń przedwczesnej umieralności wśród kobiet. Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów w 2020 roku zdiagnozowano 24644 nowych przypadków tej choroby, a 8805 chorych zmarło z jej powodu. Pod względem umieralności rak piersi znajduje się na drugim miejscu wśród nowotworów złośliwych u płci żeńskiej, ustępując jedynie rakowi płuca.

Aby przeciwdziałać tej niekorzystnej tendencji, w naszym kraju od 2006 roku funkcjonuje populacyjny program badań przesiewowych z wykorzystaniem mammografii. Obejmuje on kobiety w wieku 45–74 lat, które w ciągu ostatnich 2 lat nie miały wykonanego tego badania. Niestety, mimo bezpłatnej oferty, z programu korzysta zaledwie około 50% uprawnionych pań. Kluczowe jest zatem dalsze podnoszenie świadomości społecznej na temat znaczenia profilaktyki raka piersi.

Rola badań profilaktycznych

Istotne znaczenie w kontekście zapobiegania rozwojowi zaawansowanego raka piersi ma jego wczesne wykrycie. Już od 20 roku życia, raz w miesiącu warto wykonywać samobadanie piersi. Zaleca się, żeby kobiety w wieku 40–49 lat co 2 lata wykonywały specjalistyczne badania, a po 50. roku życia – co roku. Ponadto panie o podwyższonym ryzyku raka piersi powinny wykonywać rezonans magnetyczny piersi.

Badania przesiewowe, takie jak mammografia, pozwalają na identyfikację zmian nowotworowych we wczesnym stadium, gdy rokowania są znacznie lepsze. Szacuje się, że w krajach, które wprowadziły skrining mammograficzny w latach 80. XX wieku, w ciągu ostatnich trzech dekad nastąpił spadek umieralności z powodu raka piersi o blisko 25%.

Zobacz także: Profilaktyczny przegląd zdrowia dla kobiet – czas dla zdrowia.