Mammografia

Czym jest mammografia?

Mammografia to diagnostyczna procedura obrazowania medycznego, opracowana specjalnie do wizualizacji tkanek piersi. Wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie do uzyskania szczegółowych obrazów wewnętrznej struktury gruczołu piersiowego, co umożliwia wykrywanie zmian patologicznych, takich jak guzki, zmiany strukturalne czy inne nieprawidłowości.

Mammografia jest istotna w wykrywaniu wczesnych stadiów raka piersi, ponieważ pozwala na identyfikację zmian, zanim staną się widoczne lub wyczuwalne podczas rutynowego samobadania. Jest ona niezwykle ważnym narzędziem w programach przesiewowych, mających na celu zapobieganie i wczesne wykrywanie tej poważnej choroby, co z kolei zwiększa szansę na skuteczną terapię i poprawia rokowanie pacjentek. Procedura ta jest częścią regularnych badań profilaktycznych dla kobiet w określonych grupach wiekowych (na przykład w okresie menopauzy) oraz dla tych, u których istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia raka piersi.

Jeśli nie jesteś pewna, czy powinnaś wykonać mammografię, skonsultuj się z lekarzem ginekologiem w jednej z placówek grupy LUX MED.

Mammografia – wskazania do badania

W Polsce obecnie zaleca się, aby kobiety w wieku 45 - 74 lat poddawały się badaniom mammograficznym w ramach programu przesiewowego. Dla kobiet poniżej 45. roku życia, szczególnie jeśli istnieją czynniki ryzyka, takie jak historia rodziny związana z rakiem piersi, lekarze prowadzący mogą zalecić indywidualne badania mammograficzne lub inne badania obrazowe. Udaj się na wizytę do lekarza ginekologa w placówce LUX MED w celu ustalenia optymalnego planu badań profilaktycznych, dostosowanego do Twoich indywidualnych potrzeb i ryzyka.

Pamiętaj, że mammografia pozwala na wczesne wykrycie nieprawidłowości w gruczole sutkowym, w tym guzków czy zmian strukturalnych, co z kolei umożliwia szybszą interwencję leczniczą i zwiększa szanse na szybsze leczenie. Niemniej jednak wszelkie decyzje dotyczące przeprowadzenia badania mammograficznego powinny być podejmowane w konsultacji z lekarzem w placówce LUX MED, który uwzględni indywidualne czynniki ryzyka oraz rekomendacje medyczne.

Jak przebiega badanie mammograficzne?

Badanie mammograficzne jest stosunkowo proste i zazwyczaj trwa tylko kilka minut. Podczas niego pacjentka jest ubrana w specjalny fartuch ochronny, który chroni przed promieniowaniem. W trakcie procedury piersi są ustawiane na płycie aparatu mammograficznego, a następnie delikatnie uciskane przez drugą płytę w celu uzyskania jak najlepszego obrazu. To uciskanie może być przez chwilę nieco niekomfortowe, ale jest ważne dla uzyskania jasnego i dokładnego obrazu tkanek. Wykonuje się zazwyczaj dwie projekcje każdej piersi – od góry do dołu i z boku na bok.

Obrazy uzyskane podczas mammografii są następnie oceniane przez radiologa specjalizującego się w diagnozowaniu chorób piersi. Wyniki badania są zazwyczaj dostępne po kilku dniach i mogą wymagać dalszych badań, jeśli zostaną zidentyfikowane jakieś nieprawidłowości.

Mammografia jest znaczącym narzędziem wczesnego wykrywania raka piersi i może pomóc w identyfikacji zmian, zanim staną się one widoczne lub wyczuwalne podczas rutynowego samobadania. Pamiętaj, że decyzję o wykonaniu mammografii oraz jej interpretację powinien zawsze podejmować wykwalifikowany lekarz, uwzględniając indywidualne czynniki ryzyka i potrzeby pacjentki.

Jak przygotować się do mammografii?

Przygotowanie się do mammografii może pomóc w zapewnieniu jak najdokładniejszych wyników badania oraz uczynić całą procedurę bardziej komfortową. Przede wszystkim przed planowanym terminem mammografii unikaj stosowania dezodorantów, balsamów lub talku na obszarze piersi i pach. Substancje te mogą wpłynąć na jakość uzyskiwanych obrazów. W dniu badania załóż wygodne ubranie, ponieważ będziesz musiała przebrać się w fartuch ochronny.

Podczas samego badania spróbuj się zrelaksować, gdyż może to pomóc złagodzić ewentualne napięcie. Chociaż uciskanie piersi podczas mammografii może być nieco niekomfortowe, jest to istotny element procedury w celu uzyskania dokładnych obrazów.

Przygotuj się psychicznie – pamiętaj, jakie korzyści niesie za sobą mammografia jako narzędzie wczesnego wykrywania raka piersi. Regularne badania mogą pomóc w identyfikacji potencjalnych problemów na wczesnym etapie, co z kolei zwiększa szanse na skuteczną terapię. Ostatecznie porozmawiaj z lekarzem prowadzącym lub specjalistą ds. radiologii w celu uzyskania pełnych informacji i wsparcia w związku z przygotowaniem się do mammografii.

W jakim wieku wykonać mammografię?

U kobiet poniżej 35. roku życia, ze względu na bardzo rzadkie występowanie nowotworu piersi oraz ograniczenie czułości badania mammograficznego w sutkach gruczołowych, badanie to wykonuje się jedynie w szczególnych przypadkach.

W grupach wiekowych, dla których mammografia piersi jest szczególnie ważnym elementem profilaktyki onkologicznej, znajdują się kobiety:

• od 40. do 50. roku życia (zaleca się wykonanie zdjęć raz na dwa lata),
• w wieku powyżej 50. lat (zaleceniem Polskiego Towarzystwa Onkologicznego są coroczne badania),
• w wieku 45–74 lat, które dotychczas nie chorowały na raka piersi. 

Narodowy Fundusz Zdrowia umożliwia bezpłatną mammografię bez skierowania kobietom szczególnie narażonym na zachorowanie na raka piersi z uwagi na wiek od 45 do 74 lat:

1. co 24 miesiące – kobietom, które nie miały wcześniej zdiagnozowanej złośliwej zmiany nowotworowej w piersi
2. co 12 miesięcy - kobietom, które:
   • po 5 latach od leczenia chirurgicznego raka piersi  pozostają w trakcie uzupełniającej hormonoterapii (HT)
   • zakończyły leczenie raka piersi i 5-letni proces monitorowania po zakończonym leczeniu

Warunkiem wykonania badania jest jedynie weryfikacja uprawnień do badania podczas rejestracji w systemie informatycznym NFZ-SIMP.

Wyłączone z programu są kobiety objęte „Opieką nad rodzinami wysokiego, dziedzicznie uwarunkowanego ryzyka zachorowania na raka piersi lub raka jajnika” lub „Kompleksową opieką onkologiczną nad świadczeniobiorcą z nowotworem piersi”.  

Zobacz także: Mammografia – rodzaje wykonanych badań 

Wskazania do wykonania mammografii

Przyczyny powstawania raka piersi nadal pozostają nieodkryte. Dzięki przeprowadzanym badaniom udało się jednak ustalić grupę czynników odpowiedzialnych za zwiększenie zachorowalności. Do najistotniejszych należą:

• starszy wiek,
• płeć żeńska (chociaż u mężczyzn również dochodzi do rozpoznania tego typu raka, to jednak ma to miejsce 100 razy rzadziej),
  wcześnie pojawiająca się pierwsza miesiączka (przed 11. rokiem życia),
• późna menopauza – następująca po 54. roku życia,
• stosunkowo późny pierwszy poród (po 35. roku życia),
• wieloletnia hormonalna terapia zastępcza, która trwała co najmniej 10 lat,
• występowanie raka piersi wśród członków najbliższej rodziny,
• nosicielstwo mutacji genowych (głównie BRCA1 i BRCA2),
• przebyty rak piersi.

Gdzie wykonać mammografię?

LUX MED Diagnostyka daje szerokie możliwości skorzystania z bezpłatnej profilaktyki – badania przeprowadzane są stacjonarnie (w naszych placówkach w Gdańsku, Łodzi, Warszawie i Toruniu) lub mobilnie (w mammobusach, które realizują program profilaktyczny na terenie całej Polski).

Informacja o lokalizacjach mammobusów i rejestracja na badania mammograficzne dostępne są pod dedykowanym numerem tel. 22 880 90 80 wew. 3 oraz za pośrednictwem formularza rejestracyjnego.

Zastanawiasz się, czy mammografia w mammobusie jest wiarygodna? Działania diagnostyczne przeprowadzane w mammobusach nie odbiegają dokładnością od tych, które przeprowadzamy w naszych placówkach. W obu przypadkach sprzęt jest poddawany regularnym kontrolom oraz sprawdzany – zarówno pod kątem obowiązujących norm medycznych, bezpieczeństwa, jak i dokładności działania.

Lista placówek stacjonarnych:

1. Pracownia Mammografii, al. Zwycięstwa 49, Gdańsk
2. Pracownia Mammografii, ul. Milionowa 2G, Łódź
3. Pracownia Rezonansu Magnetycznego, Tomografii Komputerowej i Mammografii, ul. Skłodowskiej-Curie 73, Toruń 
4. Pracownia Mammografii, ul. Żwirki i Wigury 39, Warszawa
5. Pracownia Rezonansu Magnetycznego, Tomografii Komputerowej i Mammografii (Szpital św. Elżbiety), ul. Goszczyńskiego 1, Warszawa
6. Pracownia Rezonansu Magnetycznego, Tomografii Komputerowej, Mammografii, USG i RTG, ul. Cegłowska 80, Warszawa
7. Pracownia Rezonansu Magnetycznego, Tomografii Komputerowej i Mammografii (LUX MED Onkologia), ul. gen. Augusta Emila Fieldorfa „Nila” 40, Warszawa
8. Pracownia mammograficzna LUX MED Onkologia Szpital św. Wincentego, ul. św. Wincentego 103, Warszawa
9. Pracownia RTG i Mammografii, Aleja Pokoju 5, Kraków
10. Pracownia RTG i Mammografii, ul. Swobodna 1, Wrocław
11. Mammografia w pracowni mobilnej (mammobusie) – sprawdź najbliższe terminy w formularzu rejestracyjnym. 

Zobacz także: Rezonans magnetyczny – mammografia

Czy mammografia jest bezpieczna? 

Wykorzystywana w trakcie badania dawka promieniowania jest minimalna (zbliżona jest do promieniowania występującego w samolocie bądź emitowanego w trakcie zwykłego prześwietlenia zęba), przez co badanie pozostaje całkowicie bezpieczne dla pacjentki.

Diagnostyka pogłębiona

Z danych statystycznych wynika, że u 1 na 20 kobiet, które zrobiły mammografię przesiewową (skryningową), konieczne jest wykonanie sprawdzających badań dodatkowych, w ramach etapu diagnostyki pogłębionej. Dowiedz się, jakie to badania i kiedy się je wykonuje.

Jak przebiegają badania uzupełniające mammografię?

Badania dodatkowe po mammografii to inaczej etap pogłębionej diagnostyki. Wskazany jest u pacjentek, które uzyskały nieprawidłowy wynik badania mammograficznego w podstawowym etapie programu. Obejmuje poradę, w trakcie której mogą zostać wykonane: 

• badanie fizykalne, 
• uzupełniająca mammografia, 
• USG piersi.

Lekarz, w zależności od wskazań medycznych, decyduje, które z dostępnych w ramach programu procedur należy wykonać w celu postawienia ostatecznego rozpoznania. To niekoniecznie oznacza, że coś jest nie w porządku. 4 na 5 kobiet po dalszych badaniach otrzymuje informacje, że wyniki są dobre. Lepiej upewnić się o wynikach badania poprzez diagnostykę pogłębioną niż pozostawić cień wątpliwości.

Co ważne, tylko w przypadku wykrycia zmiany podejrzanej diagnostyka pogłębiona musi być uzupełniona o badanie mikroskopowe, najczęściej za pomocą niegroźnych technik biopsyjnych: biopsji cienkoigłowej albo gruboigłowej ( w zależności od rodzaju zmian).

LUX MED – wsparcie na każdym etapie

Pacjentka, u której zaistniała konieczność wykonania badań uzupełniających w ramach etapu diagnostyki pogłębionej, nie zostaje pozostawiona bez opieki. Kontaktujemy się z każdą pacjentką i pomagamy w ustaleniu terminu wizyty w wyznaczonej placówce.

Ponadto, LUX MED prowadzi aktywny monitoring wszystkich pacjentek, u których zaistniała konieczność wykonania badań uzupełniających w ramach etapu diagnostyki pogłębionej. Monitorujemy realizację badań w systemie NFZ. W przypadku niewykonania świadczeń w jednostce wskazanej w SIMP – systemie informatycznym NFZ – kontaktujemy się z pacjentką w celu uzyskania pełnej informacji o miejscu wykonania badań dodatkowych lub odmowie ich realizacji.

W zakresie województwa mazowieckiego LUX MED w ramach umowy z Mazowieckim Oddziałem Wojewódzkim NFZ realizuje etap diagnostyki pogłębionej na podstawie skierowania wygenerowanego z SIMP. Badania wykonywane są w naszych szpitalach onkologicznych na ul. Fieldorfa 40 i ul. św. Wincentego 103 w Warszawie. 

Jeżeli u Ciebie lub Twoich bliskich wykryto zmianę wymagającą wykonania badań uzupełniających, zarejestruj się na badanie pod numerem: 058 666-24-53 , 58 666-24-58,  58 666-24-61.