Protetyka słuchu – w jaki sposób rozpoznawany jest niedosłuch?

Szacuje się, że problemy ze słuchem ma 1 na 5 osób. Niedosłuch w znaczący sposób może obniżać jakość życia i zaburzać codzienne funkcjonowanie. Dlatego tak ważne jest zniwelowanie tego problemu poprzez aparaty słuchowe. Dzięki pracy protetyka pacjent może powrócić do normalnego życia.

Czy protetyk słuchu jest lekarzem?

Zacznijmy od przybliżenia, kim jest protetyk słuchu. Specjalista ten zajmuje się wykrywaniem stopnia niedosłuchu. Nie jest to lekarz. Swoje kompetencje zawodowe zdobył w ramach kierunkowego kursu w zakresie akustyki prowadzonego przez uczelnię wyższą bądź kursu w dziedzinie protetyki realizowanego przez Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, a na koniec uzyskał tytuł mistrza, poświadczony dyplomem. Protetyk słuchu wykonuje odpowiednie badania audiometryczne, na których podstawie dopasowuje aparat słuchowy do konkretnego pacjenta. Więcej na ten temat w dalszej części artykułu.

Kiedy zgłosić się na wizytę do protetyka słuchu?

Na konsultację do protetyka słuchu powinien zgłosić się każdy, kto podejrzewa u siebie problemy ze słuchem. Mogą wskazywać na nie m.in.:

• trudności w zrozumieniu mowy,
• konieczność pogłaśniania telewizora/radia,
• szumy uszne,
• bóle i zawroty głowy.

Warto pamiętać, że w przypadku nagłego pojawienia się problemów ze słuchem lub dolegliwości bólowych ucha w pierwszej kolejności należy skonsultować się z laryngologiem – specjalistą chorób uszu, nosa, gardła i zatok. Po wykluczeniu innych przyczyn zgłaszanych problemów pacjent może zostać skierowany do protetyka celem diagnostyki zaburzeń słuchu.

Wizyty u protetyka słuchu wskazane są również posiadaczom aparatów słuchowych. Podczas konsultacji protetyk przeprowadza instruktaż stosowania aparatu i dbania o niego oraz wykonuje podstawowe naprawy elementów aparatów słuchowych. Pacjent może zgłosić się do niego, gdy potrzebuje pomocy w regulacji noszonego aparatu. Specjalista ten prowadzi również edukację zdrowotną – informuje pacjenta, jak dbać o słuch.

Jak rozpoznać problemy ze słuchem? Wywiad i badanie przedmiotowe

Pierwszym etapem w diagnozowaniu problemów ze słuchem jest szczegółowy wywiad z pacjentem. Protetyk zada pytania dotyczące doświadczanych przez pacjenta dolegliwości, innych problemów zdrowotnych – aktualnie występujących i przeszłych chorób i infekcji – prowadzonego stylu życia, środowiska pracy, stosowanych leków. Specjalista zapyta również o przypadki problemów ze słuchem w rodzinie. Poprawnie przeprowadzony wywiad z pacjentem może nakierować na źródło problemu ze słuchem.

Następnie protetyk przechodzi do badania przedmiotowego. Dokonuje oceny stanu przewodu słuchowego zewnętrznego i błony bębenkowej. W tym celu korzysta z otoskopu i wykonuje tzw. wziernikowanie ucha. Alternatywą dla otoskopowego badania ucha jest użycie wideootoskopu. To badanie endoskopowe ucha, które polega na oglądaniu obrazu na monitorze dzięki kamerce wprowadzonej do ucha. Dzięki tym badaniom protetyk upewnia się, czy istnieją jakieś nieprawidłowości, które mogą wpłynąć na wynik dalszych badań.

Specjalne testy słuchu w leczeniu protetycznym

Następnie w rozpoznaniu problemów ze słuchem protetyk przechodzi do specjalnych testów przeprowadzanych w tzw. kabinie ciszy. To wygłuszone pomieszczenie, które zapewnia idealne warunki do badania słuchu. W pierwszej kolejności wykonywana jest audiometria tonalna, która określa próg słyszenia, czyli najmniejsze natężenie sygnału dźwięku, na drodze powietrznej i kostnej. W badaniu tym dokonuje się oceny stopnia i rodzaju niedosłuchu. Jako pierwszą wykonuje się audiometrię powietrzną. Pacjent proszony jest o założenie słuchawek. Będzie słyszał przez nie tony o wartości od 125 Hz do 8 kHz. Protetyk wręczy mu pilot, który naciśnie w momencie, gdy usłyszy w słuchawkach dźwięk. Kolejnym krokiem audiometrii tonalnej jest badanie z tzw. słuchawką kostną. Pozwala ona na ocenę przewodnictwa kostnego. Poza tą zmianą badanie wygląda tak samo, jak audiometria powietrzna. Wynik badania to audiogram. Ma on postać krzywej, z której protetyk wyczytuje, czy pacjent mieści się w przyjętych granicach i jaki jest ewentualnie ubytek słuchu.

Kolejnym badaniem w diagnostyce protetycznej jest audiometria słowna. Badanie to polega na ocenie poziomu rozumienia i rozróżniania mowy. Badanie wykonywane jest w słuchawkach. Pacjent będzie słyszał przez nie słowa o różnej głośności, które ma za zadanie powtórzyć. Wynik audiometrii słownej również ma postać krzywej. Na jej podstawie protetyk ocenia, czy pacjent ma problemy z rozumieniem mowy i czy posiada socjalną wydolność słuchową, czyli zdolność do komunikacji w naturalnych sytuacjach.

Wizyta u protetyka słuchu – analiza wyników

Po przeprowadzeniu powyższych badań protetyk analizuje i omawia z pacjentem wyniki. Ubytki słuchu wymagają protezowania za pomocą aparatów słuchowych. Protetyk przedstawia możliwości leczenia – proponuje aparaty, które będą najlepszym rozwiązaniem. Aby idealnie dopasować aparat do pacjenta, protetyk słuchu pobiera wycisk z ucha. Będzie on podstawą do wykonania wkładki indywidualnej. Jej dobre dopasowanie jest ważne, aby zapewnić należyty odbiór dźwięków i uniknąć sprzęgania (piszczenia) aparatu.

Kiedy aparat zostanie wykonany, pacjent zgłasza się na wizytę, aby dostosować jego ustawienia do specyficznych właściwości swojego ucha. Ważne, aby regularnie zgłaszać się na kontrolne badania słuchu. Pozwolą one na monitorowanie problemów ze słuchem i na bieżącą zmianę ustawień w aparacie.