Korzyści wynikające z biegania. Czy wady serca uniemożliwiają uprawianie sportu?

Znaczenie aktywności fizycznej dla prawidłowego funkcjonowania organizmu jest niepodważalne. Regularny ruch wykazuje potwierdzony naukowo, korzystny wpływ na sprawność fizyczną, samopoczucie psychiczne i kontakty społeczne oraz redukuje ryzyko wystąpienia w przyszłości wielu schorzeń.

Sport, czyli zdrowie

Jak głosi znane powiedzenie, „Sport to zdrowie”. Nie można się z nim nie zgodzić, ponieważ aktywność fizyczna, obok odpowiedniego odżywiania, prawidłowego snu i unikania używek (takich jak papierosy i alkohol) jest podstawą zdrowego stylu życia. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, aby osoby dorosłe (18–64 lat) podejmowały w ciągu tygodnia 150–300 minut aktywności fizycznej o umiarkowanej intensywności bądź 75–150 minut aktywności o dużej intensywności. Dodatkowo każdy z nas powinien wykonywać przynajmniej 2 razy w tygodniu ćwiczenia wzmacniające mięśnie. Jedną z bardziej popularnych form ruchu obok szybkiego marszu, nordic walkingu, jazdy na rowerze i pływania jest bieganie. Przyjrzyjmy się, jakie korzyści zdrowotne się z nim wiążą.

Bieganie – w jaki sposób wpływa na zdrowie?

Bieganie to sport, który przynosi wiele korzyści dla zdrowia, zarówno w aspekcie fizycznym, jak i psychicznym. Biegając, spalamy tkankę tłuszczową, a tym samym poprawiamy wygląd swojej sylwetki. Regularne bieganie zmniejsza częstość występowania chorób przewlekłych, takich jak: nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, choroba wieńcowa, otyłość, hipercholesterolemia, a także osteoporoza. Bieganie dodatkowo wzmacnia mięśnie i poprawia krążenie.

Co więcej, bieganie opóźnia procesy starzenia i wydłuża życie nawet o 3 lata! Wspiera odporność organizmu i obniża ryzyko infekcji. Jest doskonałym sposobem zwalczania stresu – podnosi poziom neuroprzekaźników odpowiadających za dobre samopoczucie – serotoniny i noradrenaliny. Dzięki bieganiu mózg staje się lepiej ukrwiony i dotleniony. Aktywność tego typu stanowi doskonałą przeciwwagę do zmęczenia psychicznego, zwiększa zdolność koncentracji, może pomóc w walce z zaburzeniem funkcji poznawczych (np. początkiem otępienia) związanym z wiekiem.

Bieganie poprawia ogólne samopoczucie, ale i funkcjonowanie społeczne, podnosi bowiem pewność siebie i sprawia, że jesteśmy bardziej otwarci na innych. Podczas biegania w mózgu wytwarzają się tzw. hormony szczęścia, czyli endorfiny, które dają poczucie relaksu, działają przeciwbólowo i zmniejszają niepokój. Osobom regularnie biegającym łatwiej jest wprowadzić do swojego życia również inne zdrowe reguły – zbilansowaną dietę, unikanie papierosów i samodyscyplinę.

Wady serca a sport

Zalecenia dotyczące wysiłku fizycznego oraz uprawiania sportu nie są dla wszystkich takie same. Dostosowuje się je do indywidualnych możliwości danej osoby. W przypadku osób z wadami serca część schorzeń wiążę się z koniecznością ograniczenia aktywności ruchowej. Opinię o możliwości podjęcia aktywności fizycznej wydaje lekarz na podstawie oceny wydolności fizycznej oraz badań. Zazwyczaj zleca się morfologię, badanie EKG, spirometrię, echokardiografię. Należy zwrócić uwagę na rodzaj sportu oraz spodziewany poziom intensywności wysiłku.

Część pacjentów z wadami serca może bezpiecznie wykonywać regularne ćwiczenia o umiarkowanej intensywności. Dla osób z wadami serca niewskazane są ćwiczenia mające na celu zwiększenie masy mięśniowej. Niektóre sytuacje kliniczne, jak m.in. hemodynamicznie istotne zaburzenia rytmu serca, dysfunkcja skurczowa, poszerzenie aorty, zwężenie drogi odpływu komory systemowej, wiążą się z koniecznością zachowania większej ostrożności. W przypadku osób, których stan kardiologiczny jest prawidłowo kontrolowany i nie występują przeciwskazania do uprawiania konkretnej dyscypliny sportu, powikłania wynikające z podejmowania wysiłku fizycznego są rzadkością.

Specjaliści zwracają uwagę na pozytywny wpływ podejmowania aktywności fizycznej na pracę układu krążenia i poprawę stanu zdrowia osób z wadami serca. Regularny ruch zwiększa wydolność układu sercowo-naczyniowego, objętość wyrzutową serca, wysycenie krwi tlenem, obniża poziom ciśnienia tętniczego krwi, stężenie cholesterolu i trójglicerydów, uelastycznia naczynia krwionośne, prowadzi do spadku spoczynkowego tętna, wiąże się ze spadkiem ryzyka wystąpienia miażdżycy i choroby niedokrwiennej serca.

Aktywność fizyczna poprawia rokowanie w chorobach układu krążenia, lecz istotna jest też z psychologicznego punktu widzenia. Podejmowanie w umiarkowanym natężeniu biegania, nordic walkingu, jazdy na rowerze czy pływania wspomaga efekty terapii, poprawia samopoczucie pacjenta, a tym samym przedłuża życie.