Insulinooporność – czego nie jeść? Rola diety w leczeniu insulinooporności

19.12.2024

Insulinooporność to stan, w którym komórki organizmu tracą wrażliwość na insulinę, co prowadzi do zaburzeń w metabolizmie węglowodanów i tłuszczów. Niektóre produkty spożywcze mogą nasilać ten efekt i prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych. Sprawdź, jakie potrawy powinny zniknąć z Twojego jadłospisu, aby poprawić zdrowie i samopoczucie!

insulinooporność.jpeg

Spis treści

Czym jest insulinooporność?
Dlaczego dieta jest kluczowa w leczeniu insulinooporności?
Czego unikać w diecie przy insulinooporności?
Regularność posiłków

Czym jest insulinooporność?

Insulinooporność to problem zdrowotny, który dotyka coraz większej liczby osób – według danych Narodowego Centrum Informacji Żywieniowej może to być nawet 10–30% polskiego społeczeństwa. Jest to stan, który oznacza, że komórki tracą wrażliwość na insulinę, a trzustka zaczyna produkować coraz więcej tej substancji, aby zniwelować ten problem. Efektem są zaburzenia metaboliczne, hiperglikemia, a w konsekwencji również cukrzyca typu 2.

Główne przyczyny insulinooporności to niezdrowy styl życia, nadwaga i otyłość, brak aktywności fizycznej oraz nieodpowiednia dieta. Problem ten często pojawia się wraz z innymi schorzeniami, takimi jak zespół policystycznych jajników (PCOS) czy choroby sercowo-naczyniowe.

Dlaczego dieta jest kluczowa w leczeniu insulinooporności?

Dieta odgrywa bardzo istotną rolę w leczeniu insulinooporności. Odpowiednio zbilansowane posiłki mogą pomóc w stabilizacji poziomu glukozy we krwi, co z kolei wpływa na obniżenie poziomu insuliny.

Spożywanie produktów o niskim indeksie glikemicznym (IG) może przyczynić się do poprawy wrażliwości na insulinę. Szczególnie ważnym składnikiem jest błonnik pokarmowy, który nie tylko zapewnia uczucie sytości, ale także pomaga w regulacji poziomu cukru we krwi oraz wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego. Pełnoziarniste zboża, warzywa oraz owoce mogą przyczynić się do poprawy wrażliwości komórek na insulinę.

Zmiana nawyków żywieniowych jest nie tylko korzystna dla zdrowia, ale także może prowadzić do utraty masy ciała, dzięki czemu leczenie insulinooporności będzie bardziej efektywne.

Sprawdź, jak komponować posiłki w diecie na insulinooporność.

Czego unikać w diecie przy insulinooporności?

Aby skutecznie leczyć insulinooporność, należy ograniczyć lub całkowicie wyeliminować z diety niektóre grupy produktów. Należą do nich przede wszystkim:

  • proste węglowodany – produkty bogate w cukry proste, takie jak słodycze, napoje gazowane, słodzone soki owocowe, ciasta oraz dżemy, prowadzą do gwałtownego wzrostu poziomu glukozy we krwi. Spożywanie ich powoduje nadmierny wyrzut insuliny, co jest szczególnie niekorzystne dla osób z insulinoopornością;
  • białe pieczywo i przetworzone zboża – produkty z białej mąki, takie jak bułki, chleb tostowy czy makaron, mają wysoki indeks glikemiczny, co sprawia, że są szybko trawione i powodują skoki cukru we krwi;
  • tłuszcze nasycone – należy unikać tłustych mięs, takich jak wieprzowina, a także produktów mlecznych o wysokiej zawartości tłuszczu. Tłuszcze nasycone mogą dodatkowo podwyższać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych;
  • smażone potrawy – żywność przygotowywana na głębokim tłuszczu, jak frytki, smażone mięso czy dania typu fast food, powinna być ograniczona, ponieważ nie tylko zwiększa kaloryczność diety, ale także negatywnie wpływa na metabolizm;
  • dania instant – większość dań tego typu zawiera duże ilości szybko przyswajalnych węglowodanów, które podnoszą poziom cukru we krwi w bardzo szybkim tempie. To z kolei prowadzi do gwałtownych wyrzutów insuliny. Przy tym są one ubogie w błonnik, białko, witaminy i minerały, a bogate w sól i niezdrowe tłuszcze;
  • alkohol – napoje wysokoprocentowe przyczyniają się do wzrostu poziomu trójglicerydów we krwi. Długotrwałe i nadmierne spożywanie alkoholu może prowadzić do zmniejszenia wrażliwości tkanek na insulinę.

Przygotowując posiłki, pamiętaj, że indeks glikemiczny produktów może wzrosnąć w trakcie obróbki termicznej (prażenia lub gotowania). Wyższy IG będą miały również dojrzałe owoce lub potrawy o niskiej zawartości białka i tłuszczów.

Regularność posiłków

Eliminacja wybranych grup produktów to nie wszystko. W walce z insulinoopornością liczy się również to, w jaki sposób spożywasz posiłki. Zaleca się jedzenie 4–5 małych posiłków dziennie w regularnych odstępach czasowych. Taki sposób odżywiania – choć trudny do wypracowania w świecie pełnym pośpiechu – pomaga ustabilizować poziom glukozy we krwi oraz uniknąć nagłych skoków insuliny. Ważne, aby nie pomijać posiłków, ponieważ może to prowadzić do uczucia głodu, niekorzystnie wpływać na metabolizm i zwiększać ochotę na niezdrowe przekąski.

Regularne monitorowanie postępów w leczeniu insulinooporności jest równie ważne, co regularne posiłki. Jeśli zmagasz się z tym problemem, kontroluj poziom glukozy i insuliny we krwi. Rozważ współpracę z dietetykiem, który pomoże Ci w opracowaniu indywidualnego planu żywieniowego oraz w dostosowaniu jadłospisu do zmieniających się potrzeb organizmu.

Źródła
  1. A. Jeznach-Steinhagen, Żywienie osób z cukrzycą i chorobami towarzyszącymi, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020.
  2. D. Musiałowska, Insulinooporność. Zdrowa dieta i zdrowe życie, Wydawnictwo Feeria, Łódź 2020.
  3. M. Jędrzejowski, Zrozumieć insulinooporność. Poradniki dla pacjentów z insulinoopornością, otyłością i zespołem metabolicznym, Wydawnictwo Zwierciadło, Warszawa 2021.
  4. Narodowe Centrum Informacji Żywieniowej, Cukrzyca i insulinooporność, https://ncez.pzh.gov.pl/ (dostęp 11.2024).

Zobacz także

Zaparcia – co warto o nich wiedzieć? Przyczyny, dieta, leczenie
GastrologiaDietetykaZdrowie na co dzień

Zaparcia – co warto o nich wiedzieć? Przyczyny, dieta, leczenie

Zaparcia to dokuczliwy problem, z którym boryka się wiele osób. Choć często postrzega się je jako niegroźne, mogą one znacząco wpływać na jakość życia i ogólne samopoczucie.  Istnieje wiele skutecznych sposobów radzenia sobie z tą dolegliwością. Sprawdź, jakie są przyczyny zaparć, poznaj sprawdzone metody łagodzenia nieprzyjemnych objawów, a także główne zasady diety przy tej dolegliwości.

Kobieta ogląda wysypkę na ręce
DermatologiaAlergologiaDietetyka

Nietolerancja histaminy – przyczyny, objawy i diagnostyka

Specjaliści szacują, że nietolerancja histaminy dotyczy około 1% społeczeństwa, przy czym zaznaczają, że wartość ta może być nieco większa. Istnieją liczne możliwe przyczyny jej powstania oraz bardzo szeroki zakres objawów. Dowiedz się więcej na temat nietolerancji histaminy.

Kobieta mierzy sobie poziom cukru
Dietetyka

Dieta cukrzycowa – ogólne zalecenia dla cukrzyków

Dieta przy cukrzycy to podstawowy element leczenia. Sposób żywienia powinien być indywidualnie dopasowany do pacjenta. Istnieją jednak pewne ogólne zasady diety w cukrzycy, które powinny być przestrzegane przez osoby zmagające się z tą chorobą. Poznaj je.