Czym są zaburzenia adaptacyjne? Kiedy mogą się pojawić?
Trudne sytuacje życiowe mogą doprowadzić do rozwoju zaburzeń psychicznych – jednym z takich zaburzeń są zaburzenia adaptacyjne. Dowiedz się, jakie są ich przyczyny i jak można sobie z nimi radzić.
Spis treści
Czym są zaburzenia adaptacyjne? Kiedy mogą się pojawić?
Jak sama nazwa zaburzenia wskazuje, człowiek może miewać problemy z zaadaptowaniem się do nowych, innych i nietypowych warunków w następstwie pewnych zdarzeń. Przykładami takich zdarzeń mogą być:
- nagła utrata pracy,
- narodziny dziecka,
- strata/ śmierć bliskiej osoby / żałoba,
- wypadek,
- rozwód.
Kryteria diagnostyczne, zgodnie z Klasyfikacją ICD-10, zakładają, że objawy negatywne, jakie posiada pacjent, muszą pojawić się do miesiąca od czasu doświadczenia stresującego zdarzenia. Specjalista rozpoznaje zaburzenie na podstawie posiadanych przez pacjenta objawów. Część z objawów jest naturalną reakcją człowieka na sytuacje stresowe, ale w przypadku zaburzeń adaptacyjnych reakcja emocjonalna jest trwalsza, dłuższa, bardziej intensywna i dużo bardziej wpływa na codziennie funkcjonowanie człowieka.
Jak objawiają się zaburzenia adaptacyjne?
Objawy zaburzenia są różne i obejmują: obniżony nastrój, niepokój lub zamartwianie się, poczucie niemożności poradzenia sobie, problem z wykonywaniem codziennych czynności – czasami jest to mieszanina tych objawów. Cechą towarzyszącą, zwłaszcza u nastolatków, mogą być zaburzenia zachowania. Dominującym objawem może być krótka lub długotrwała reakcja depresyjna.
Pacjenci z zaburzeniami adaptacyjnymi mają objawy i trudności, które występują również w zaburzeniach afektywnych, takich jak depresja, zaburzenia nerwicowe, zaburzenia stresowe lub somatyczne. Objawy różnią się w zależności od rodzaju i nasilenia, a należą do nich:
- smutek,
- zamartwianie się,
- lęk,
- utrata radości.
Objawy pacjenta obecne są podczas adaptacji do istotnej zmiany życiowej lub stresującego wydarzenia życiowego. Stresor mógł mieć wpływ na sieć społeczną danej osoby (żałoba, separacja, rozwód) lub szerszy system wsparcia społecznego i wartości (przeprowadzka, ucieczka przed wojną) lub reprezentować poważną zmianę czy kryzys rozwojowy (pójście do nowej szkoły, narodziny dziecka, emerytura). Indywidualne predyspozycje człowieka odgrywają ważną rolę w ryzyku wystąpienia zaburzeń i kształtowania się przejawów problemów z przystosowaniem się, ale uważa się, że trudności nie powstałyby bez stresora.
Gdzie szukać pomocy? W jaki sposób poradzić sobie z zaburzeniami adaptacyjnymi?
Podstawową formą leczenia w przypadku zaburzeń adaptacyjnych jest pomoc psychologiczna. Polega ona na wsparciu pacjenta i ukierunkowaniu go do dalszej diagnostyki lub pracy psychologicznej / psychoterapeutycznej, zgodnie z posiadanymi objawami i specyfiką problemów. Bardzo często pomocne okazuje się już kilka spotkań z psychologiem, ale czasami praca z pacjentem wymaga głębszej analizy problemów i psychoterapii. W przypadku nasilonych objawów może pojawić się potrzeba włączenia leczenia farmakologicznego, o czym decyduje lekarz psychiatra.
Psycholog uczy pacjenta, jak radzić sobie z problemami wynikającymi ze zmian życiowych, jakich doświadczył, daje wsparcie, towarzyszy. Pomocne w tym procesie są techniki zarządzania stresem, techniki relaksacji, praca z myślami negatywnymi, monitorowanie nastroju, redukcja napięcia.
Inne formy pomocy w zaburzeniach adaptacyjnych:
- interwencja kryzysowa,
- grupa wsparcia,
- psychoterapia indywidualna lub grupowa,
- poradnictwo.
Autor tekstu
Udostępnij:
Zobacz także
Do czego prowadzi nieleczone ADHD?
Wiemy, że nieleczone ADHD u dorosłych oraz u dzieci zwiększa ryzyko zachorowania na choroby psychiczne i fizyczne. Potencjalnych konsekwencji jest jednak więcej. Dotyczą one już wspomnianego zdrowia psychicznego oraz fizycznego, a także uzależnień, zaburzeń snu, nadwagi i otyłości. Badania wykazują duży związek między ADHD a przestępczością i przemocą. Konsekwencje widoczne są również w życiu społecznym, obszarach pracy i edukacji.
Depresja poporodowa – przyczyny powstawania, objawy, sposoby leczenia
Urodziłaś dziecko, ale nie potrafisz się z tego cieszyć? Czujesz, że nie dorastasz do roli matki i na każdym możliwym kroku widzisz swoje wady? Takie uczucia towarzyszą tysiącom młodych mam. Szacuje się, że depresja poporodowa dotyka 10-22% kobiet, ale tylko co druga zgłasza się z nią do specjalisty. Problem jest często mylony z hormonalną huśtawką nastrojów, jednak nie warto go bagatelizować. Sprawdź, jakie są kryteria diagnostyczne depresji poporodowej, jak się objawia i w jaki sposób można ją leczyć. Czy młodzi ojcowie również są narażeni na to zaburzenie?
Autyzm – objawy, diagnostyka i leczenie
Zaburzenia ze spektrum autyzmu to szeroka gama schorzeń rozwojowych, które najczęściej diagnozowane są we wczesnym dzieciństwie między 3. a 10. rokiem życia. Dowiedz się dokładnie, na czym polega autyzm, jakie są objawy i przyczyny autyzmu, a także, jak przebiega leczenie tego zaburzenia.
