Czym są potówki? Przyczyny i sposoby leczenia
Potówki to częste zmiany skórne, które rozwinąć się mogą w każdym wieku. Mają postać pęcherzyków o jasnym kolorze. Leczenie potówek ma głównie charakter przyczynowy i polega na zwalczaniu odpowiedzialnych za ich powstanie czynników.
Spis treści
Na twojej skórze pojawiły się drobne swędzące pęcherzyki? To mogą być potówki. Sprawdź, jak wyglądają i jakie objawy im towarzyszą. Dowiedz się, na jakiej podstawie lekarz stawia rozpoznanie potówek.
Jak wyglądają potówki?
Eksperci wyróżnili trzy główne rodzaje potówek – zwykłe, czerwone i głębokie. Potówki zwykłe występują zdecydowanie najczęściej. Wyglądem przypominają kropelki wody na skórze. Mają postać niewielkich, jasnych pęcherzyków, które łatwo pękają. Potówki czerwone z kolei to zapalne grudki, które – jak sama nazwa wskazuje – mają czerwony kolor. Potówki głębokie to białe grudki, których obecność jest związana z zaczopowaniem lub zniszczeniem przewodów potowych.
Niezależnie od rodzaju, potówkom towarzyszy świąd i pieczenie skóry. Objawy te nasilają się podczas pocenia. Zmiany mogą mieć rozmaitą lokalizację. Potówki u dorosłych najczęściej rozwijają się na tułowiu, dłoniach i w okolicy pach. U kobiet częste są potówki pod piersiami. W przypadku dzieci najczęściej obserwuje się zmiany na twarzy, karku oraz w okolicy pachwin. Potówki zazwyczaj nie rozwijają się punktowo, tylko występują w większych skupiskach. Najczęściej znikają po 2 dniach.
Jakie są przyczyny potówek?
Najczęstszą przyczyną powstawania potówek zwykłych jest nadpotliwość, czyli wzmożone pocenie się i jednoczesne zmniejszenie lub utrudnienie odpływu potu. Do nadprodukcji dochodzi w wyniku przegrzania organizmu. Najczęstszą tego przyczyną jest nieprawidłowy sposób ubierania się – zbyt szczelne okrywanie ciała, noszenie ubrań wykonanych ze sztucznych materiałów, które nie przepuszczają powietrza. Inny powód powstawaniu potówek to długotrwała ekspozycja na działanie promieniowania słonecznego, intensywny wysiłek fizyczny lub przebywanie w pomieszczeniu, gdzie panują wysokie temperatury.
W sposób szczególny do rozwoju potówek predysponowane są osoby z:
- nadczynnością tarczycy;
- menopauzą;
- cukrzycą;
- nadmierną masą ciała;
- zaburzeniami emocjonalnymi.
Potówki zwykłe związane są z zamknięciem przewodu wyprowadzającego gruczołów potowych znajdujących się w warstwie rogowej naskórka. Potówki głębokie pojawiają się w wyniku uszkodzenia przewodu wyprowadzającego gruczołu potowego w obrębie lub poniżej granicy skórno-naskórkowej. Potówki czerwone z kolei rozwijają się na skutek zablokowania przewodu wyprowadzającego gruczołów potowych w obrębie dolnych warstw naskórka. Do ich powstania dochodzi z powodu nieprawidłowej pielęgnacji skóry – to prowadzi do rozwoju miejscowego stanu zapalnego.
Do jakiego lekarza się zgłosić?
Jeśli nie jesteś pewien, czy zmiany, które pojawiły się na twojej skórze, to potówki udaj się na konsultację lekarską. Skorzystaj z wizyty u lekarza rodzinnego lub internisty. W razie potrzeby specjaliści mogą skierować cię do dermatologa, który zajmuje się chorobami skóry i jej przydatków.
Zobacz także: Grzybica pachwin – przyczyny, objawy, sposoby leczenia
Rozpoznanie potówek
Rozpoznanie potówek nie wiąże się z koniecznością przeprowadzenia specjalistycznych badań. Lekarz diagnozuje je na podstawie badania podmiotowego (wywiadu medycznego) i przedmiotowego (fizykalnego). Potówki rozpoznawane są na podstawie charakterystycznego wyglądu.
Sprawdź, jakie badania zawiera pakiet badań laboratoryjnych
Jak pozbyć się potówek?
Leczenie potówek jest przede wszystkim przyczynowe i polega na likwidowaniu czynnika, który doprowadził do powstania tych zmian skórnych. Przykładowe działania obejmują:
- ubieranie się odpowiednio do panujących warunków pogodowych;
- noszenie ubrań z naturalnych materiałów, które przepuszczają wodę i powietrze;
- unikanie przebywania w pomieszczeniach, gdzie jest gorąco;
- korzystanie z wiatraków lub klimatyzatorów w celu ograniczenia narażenia na ciepło;
- dbanie o higienę osobistą;
- wybieranie nieobciążających skóry kosmetyków i środków myjących, korzystanie zwłaszcza z delikatnych dermokosmetyków, które nie zatykają ujść gruczołów potowych;
- niestosowanie oliwek kosmetycznych.
W leczeniu potówek lekarz może zalecić m.in. stosowanie preparatów z cynkiem, zasypki zawierające 5–10% kwasu borowego oraz papki z mentolem, które mają działanie osuszające i zmniejszają świąd. Dodatkowo w przypadku potówek czerwonych specjalista często proponuje stosowanie miejscowo obojętnego pudru płynnego. W leczeniu potówek pomocne mogą być również domowe sposoby, takie jak kąpiele z dodatkiem sody oczyszczonej lub naparu z rumianku, okłady z wyciągiem z aloesu bądź chłodzące, które zmniejszają świąd. Skóra goi się szybciej, gdy ma zapewniony dostęp do powietrza. Dlatego nie powinno się jej zakrywać opatrunkami czy plastrami.
W przypadku wtórnego nadkażenia zmian skórnych, do którego dochodzi w wyniku drapania potówek, może zachodzić potrzeba zastosowania miejscowych złożonych preparatów antybiotykowych.