Czym jest zanokcica paznokcia? Na czym polega jej leczenie?

09.10.2023

Zanokcica paznokcia to zapalenie zajmujące wał paznokcia, a niekiedy też sam paznokieć. Może mieć charakter ostry lub przewlekły. Bez względu na postać, zanokcicy towarzyszą takie objawy jak m.in. pulsujący ból, zmiana wyglądu paznokcia, obrzęk. Dowiedz się więcej o tej chorobie.

Zanokcica.jpg

Spis treści

Zanokcica – co to za choroba?
Jakie są przyczyny zanokcicy?
Zanokcica paznokcia – objawy
Do jakiego lekarza się zgłosić?
Jak wyleczyć zanokcicę paznokcia?

Zadbane paznokcie to ozdoba każdego człowieka. Nieprawidłowości z ich strony stanowią nie tylko problem estetyczny, lecz także zdrowotny. Jedną z przypadłości jest zanokcica paznokci. Poznaj możliwe przyczyny powstania tej choroby. Dowiedz się, do jakiego lekarza zwrócić się po pomoc i na czym polega leczenie zanokcicy paznokci.

Zanokcica – co to za choroba?

Zanokcica to rodzaj zapalenia ropnego (tzw. ropowicy) toczący się w obrębie wałów paznokciowych i płytek paznokciowych. Wał paznokciowy to fałd skóry, który otacza paznokieć od strony proksymalnej i bocznych. Zanokcica rozwinąć się może wokół paznokci palców dłoni lub stóp. Eksperci wyróżnili dwie postacie tej choroby:

  • zanokcica ostra – za jej powstanie odpowiadają przede wszystkim bakterie z gatunku Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty), Pseudomonas aeruginosa (pałeczka ropy błękitnej) i paciorkowce, a w przypadku najmłodszych także różne bakterie beztlenowe, które dostają się w okolicę paznokci;
  • zanokcica przewlekła – jest reakcją zapalną, która rozwija się na skutek działania rozmaitych czynników drażniących, prowadzących do oddzielenia się wału od płytki; w konsekwencji tego sprzyja rozwojowi zakażenia.

Jakie są przyczyny zanokcicy?

Eksperci wymieniają wiele potencjalnych czynników sprzyjających powstaniu zanokcicy paznokci. Postać ostra związana może być z korzystaniem z zakażonych bakteriami butów i skarpetek. Sprzyja jej także wybieranie obuwia i skarpet wykonanych ze słabej jakości materiałów, które nie pozwalają na wymianę powietrza, a tym samym tworzą wilgoć i ciepło. To idealne warunki do namnażania się bakterii oraz do rozwoju grzybicy paznokci.

Oprócz tego zanokcica bywa powikłaniem paznokci wrastających w wał paznokciowy. Rozwinąć się może na skutek urazu wału paznokciowego. To częsta przypadłość u osób, które obgryzają paznokcie. Powstaniu zanokcicy sprzyja nieumiejętne wycinanie skórek oraz niewłaściwy sposób obcinania paznokci. Zakażenie powstaje często w następstwie skaleczenia przy tego typu zabiegach, zwłaszcza przy przeprowadzaniu ich niezdezynfekowanymi akcesoriami.

Rozwojowi przewlekłej zanokcicy z kolei sprzyja narażenie dłoni na chemikalia – stosowanie różnego rodzaju środków chemicznych bez należytego zabezpieczenia dłoni. Do choroby tej predysponuje również częste mycie lub moczenie palców. Paznokcie są wówczas bardziej podatne na uraz, co zwiększa ryzyko rozwoju zanokcicy. Do rozwoju zanokcicy przewlekłej dojść może także w wyniku innych chorób, takich jak m.in. zakażenie grzybicze, pęcherzyca czy łuszczyca.

Zanokcica paznokcia – objawy

Objawami, które pojawiają się w przebiegu zanokcicy paznokci, są przede wszystkim:

  • pulsujący ból palca, który staje się intensywniejszy po opuszczeniu kończyny;
  • obecność treści ropnej w okolicy paznokcia;
  • wyciek treści ropnej w czasie uciskania wału paznokciowego;
  • niekiedy gromadzenie się ropy pod płytką paznokciową;
  • zaczerwienienie, tkliwość i obrzęk wału paznokciowego;
  • zmiana wyglądu płytki paznokciowej – zielonkawe zabarwienie w przypadku infekcji wywołanej przez bakterie ropy błękitnej;
  • łuszczenie się skóry;
  • onycholiza – odklejenie się płytki paznokciowej od łożyska; w przestrzeni między nimi tworzą się wtedy pęcherzyki powietrza.

W ciężkich przypadkach lub u osób osłabionych zanokcicy paznokci towarzyszyć mogą objawy ogólne. Zazwyczaj jest to podwyższona temperatura ciała, dreszcze, ogólne złe samopoczucie. Zanokcica ostra dotyczy najczęściej jednego palca. W odróżnieniu od ostrej postaci choroby przewlekła może dotyczyć kilku palców. Zanokcica wykazuje tendencję do nawrotów, zwłaszcza postać przewlekła.

Do jakiego lekarza się zgłosić?

Z zanokcicą paznokcia zgłoś się do dermatologa lub podologa. Pierwszy specjalista zajmuje się leczeniem schorzeń skóry i jej przydatków. Drugi z lekarzy specjalizuje się w leczeniu chorób stóp i paznokci. Czasami, w przypadku nasilonych zmian lub zaawansowanego stanu zapalnego, konieczna bywa konsultacja chirurga.

Jak wyleczyć zanokcicę paznokcia?

Nie bagatelizuj zanokcicy paznokcia – nieleczona może przyczynić się do zaburzenia wzrostu płytki i trwałych jej uszkodzeń. Powikłaniami zanokcicy jest retronychia, czyli wrastanie płytki paznokcia w macierz. Dochodzi do tego, gdy nieleczona zanokcica obejmuje macierz paznokcia – miejsce, w którym powstaje paznokieć i komórki jego łożyska. Zanokcica może doprowadzić do zmian w płytce paznokciowej – zgrubienia, pofałdowania, powstania ropni podpaznokciowych, a w ciężkich przypadkach do całkowitego zniszczenia paznokcia.

W leczeniu zanokcicy stosuje się miejscowe środki antyseptyczne i ciepłe okłady (woda z szarym mydłem). Jeśli zmianom chorobowym towarzyszy duża ilość treści ropnej, to wprowadzana jest antybiotykoterapia. Aby jak najlepiej dobrać leki, lekarz może zadecydować o konieczności badania bakteriologicznego. W ten sposób ustali, które bakterie odpowiadają za rozwój choroby.

Niekiedy w leczeniu zanokcicy konieczne jest postępowanie chirurgiczne. Tak jest w przypadku, gdy rozwinął się ropny pęcherz, a ropa sama się nie ewakuowała. W okolicy wału paznokciowego powstało zbiorowisko ropy i dlatego potrzebne jest wykonanie nacięcia w celu jej odprowadzenia. Dodatkowo w przypadku powstania ropnia podpaznokciowego lekarz przeprowadza jego drenaż, a przy wrastaniu paznokcia – częściowe lub całkowite usunięcie go. Bez względu na postać zanokcicy należy dbać o higienę i nie naruszać chorobowo zmienionego miejsc.


Źródła
  1. S. Pillai, E. Campbell, A. Mifsud i wsp., Hand infections, „British Journal of Hospital Medicine” 2020, t. 81, nr 11, s. 1–14.
  2. B. Piraccini, R. Maleszka, Choroby paznokci. Praktyczny poradnik – diagnostyka i leczenie, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2019.

Zobacz także

Zespół Ehlersa-Danlosa – jak go rozpoznać, diagnozować i leczyć?
Zdrowie na co dzień

Zespół Ehlersa-Danlosa – jak go rozpoznać, diagnozować i leczyć?

Zespół Ehlersa-Danlosa (EDS) to złożona grupa dziedzicznych zaburzeń tkanki łącznej, które wynikają z defektów w strukturze i funkcjonowaniu kolagenu. Ta rzadka choroba – po raz pierwszy opisana w XIX wieku – charakteryzuje się szerokim spektrum objawów, od nadmiernej elastyczności skóry po komplikacje naczyniowe zagrażające życiu. Sprawdź, jak ją rozpoznać, diagnozować i leczyć!

Jakie są przyczyny suchości w nosie? Jak jej przeciwdziałać?
LaryngologiaZdrowie na co dzień

Jakie są przyczyny suchości w nosie? Jak jej przeciwdziałać?

Niezależnie od pory roku uczucie suchości w nosie to uciążliwy problem, który nie tylko powoduje dyskomfort, lecz także może prowadzić do poważniejszych komplikacji zdrowotnych. Choć zazwyczaj sucha śluzówka nosa nie jest powodem do niepokoju, w niektórych przypadkach może być oznaką poważniejszej choroby. Sprawdź, jakie są potencjalne przyczyny „suchego nosa” i dowiedz się, jak przeciwdziałać temu kłopotliwemu symptomowi.

Co oznaczają przebarwienia na paznokciach?
Zdrowie na co dzieńDermatologia

Co oznaczają przebarwienia na paznokciach?

Zadbane paznokcie to nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim cenna informacja o stanie zdrowia. Jednak wraz z wiekiem – a także pod wpływem różnorodnych czynników – ich wygląd może ulec niekorzystnym zmianom. Jednym z najczęstszych problemów są przebarwienia płytki paznokciowej. Sprawdź, o czym może świadczyć ten objaw i kiedy należy udać się do specjalisty.