Czym jest bezsenność? Sprawdź, jak leczyć problemy ze snem

Nie możesz zasnąć, często wybudzasz się w nocy albo śpisz krótko? Problemy te trwają  ponad trzy miesiące i zaburzają one Twoje funkcjonowanie? To bezsenność. Poznaj rodzaje tej przypadłości. Sprawdź, gdzie szukać pomocy przy zaburzeniach snu. Dowiedz się, na czym polega ich leczenie.

Poznaj rodzaje bezsenności

Specjaliści dokonali podziału bezsenności, biorąc pod uwagę przyczyny jej powstania i czas trwania. W pierwszym przypadku wyróżnili bezsenność pierwotną, która nie ma określonego źródła, pojawia się samoistnie, oraz bezsenność wtórną, która towarzyszy jakiejś chorobie lub jest powodowana przez inny czynnik wyzwalający. Klasyfikacja bezsenności ze względu na czas trwania uwzględnia:

• bezsenność przygodną – trwa do kilku dni;
• bezsenność krótkotrwałą – trwa do trzech miesięcy;
• bezsenność przewlekłą – trwa powyżej trzech miesięcy. Mówi się o niej, gdy po wyeliminowaniu przyczyny bezsenności problemy ze snem nadal trwają.

Eksperci podają, że około jedna trzecia przypadków bezsenności to bezsenność przewlekła.

Co jest przyczyną bezsenności?

Częstą przyczyną bezsenności jest nieprawidłowa higiena snu, czyli np. ekspozycja na promieniowanie niebieskie przed snem – oglądanie TV, korzystanie z telefonu czy laptopa, hałas, wysoka temperatura w sypialni, nadmierne pobudzenie związane ze zdenerwowaniem. Specjaliści wśród możliwych przyczyn bezsenności wymieniają również m.in.:

• zmianę strefy czasowej,
• lęk przed bezsennością,
• inne zaburzenia snu, np. koszmary senne, bruksizm,
• częste drzemki w ciągu dnia,
• pracę zmianową,
• zaistnienie jakiejś nietypowej sytuacji, która wyzwoliła silne emocje,
• duży stres,
• choroby somatyczne (np. zgaga, bezdech nocny, zespół niespokojnych nóg, choroby reumatyczne, nadczynność tarczycy) lub psychiczne (depresja, schizofrenia),
• intensywny ból,
• stosowanie lub odstawienie substancji psychoaktywnych.

Zobacz także: Tętniak mózgu – przyczyny, objawy, leczenie, badania

Jakie są objawy bezsenności?

Objawami bezsenności są:

• trudności z zaśnięciem,
• sen zbyt krótki lub zbyt płytki,
• sen niedający odpowiedniej regeneracji,
• częste wybudzanie się podczas snu,
• trudność ponownego zaśnięcia po wybudzeniu się,
• zmęczenie, utrudnione funkcjonowanie w ciągu dnia,
• niepokój związany ze snem,
• rozdrażnienie i obniżenie nastroju,
• senność w ciągu dnia i drzemki w celu poprawy samopoczucia.

Przeczytaj również: Jak działa mózg człowieka? Na czym polega badanie EEG mózgu?

Co jest dobre na bezsenność?

Leczenie zaburzeń snu jest złożone. Jeżeli problemy ze snem mają charakter wtórny, to podstawą jest leczenie choroby podstawowej. Niekiedy konieczne bywa zastosowanie środków nasennych. Najczęściej lekarze przepisują benzodiazepiny, niektóre leki przeciwdepresyjne, niebenzodiazepinowe leki nasenne. Gdy bezsenność jest wywołana zaburzeniami rytmu snu i czuwania, skuteczne może być włączenie melatoniny. To hormon, który pełni ważną funkcję regulacji rytmu dobowego.

Leczenie bezsenności pierwotnej to połączenie farmakoterapii i metod behawioralnych. Najczęściej podejmowaną jest terapia poznawczo-behawioralna polegająca na zrozumieniu i zmianie błędnego zachowania. Do interwencji poznawczo-behawioralnych stosowanych w leczeniu bezsenności należą m.in. technika redukcji czasu snu, technika zatrzymania myśli, edukacja na temat snu i jego roli, technika kontroli bodźców. Jeśli nie radzisz sobie ze stresem, lekarz może zaproponować Ci kilka metod ograniczających jego negatywny wpływ na organizm. Jedne z bardziej znanych to muzykoterapia, joga, medytacja czy ćwiczenia oddechowe.

Bez względu na rodzaj bezsenności stosuj się do zasad higieny snu. Główne to:

• kładź się spać w momencie kiedy odczujesz senność (nie odwlekaj momentu położenia się);
• nie próbuj zasnąć „na siłę”;
• poza snem i seksem przenieś wszelkie inne aktywności z łóżka;
• ustal stałe pory wstawania i kładzenia się spać, także w weekendy i dni wolne;
• zadbaj w sypialni o odpowiednią temperaturę (18-21^OC) i wilgotność – 40–60%;
• wietrz sypialnię przed snem;
• ogranicz źródła dźwięku;
• wybierz wygodny materac;
• miej świeżą pościel;
• nie objadaj się przed snem;
• zadbaj o wyregulowanie pór dnia i nocy;
• nie podejmuj intensywnego sportu przed pójściem spać;
• nie zostawiaj zapalonej na noc lampki;
• zadbaj o spokojny umysł – nie planuj poważnych rozmów późnym wieczorem, uporządkuj myśli przed snem;
• unikaj ww. światła niebieskiego.

Do jakiego lekarza się zgłosić?

Jeśli masz problemy ze snem, to zgłoś się do lekarza rodzinnego lub internisty. Po dokonaniu wstępnego rozpoznania zaproponuje on leczenie lub skieruje Cię do poradni leczenia zaburzeń snu. Nie zwlekaj z wizytą – sen jest bardzo ważny dla prawidłowego funkcjonowania Twojego organizmu.