Andropauza – objawy męskiego przekwitania

09.10.2023

Mężczyźni, podobnie jak kobiety, podlegają różnym zmianom hormonalnym. Z wiekiem dochodzi u nich do obniżenia poziomu głównego hormonu płciowego – testosteronu. Specjaliści nazywają to andropauzą, czyli męskim przekwitaniem. Dowiedz się więcej na ten temat!

Andropauza.jpg

Spis treści

Andropauza – co to jest?
Kiedy zaczyna się andropauza?
Jakie są objawy andropauzy?
Do jakiego lekarza zgłosić się z andropauzą?
Rozpoznawanie andropauzy
Jak leczyć andropauzę?

funkcjonowaniu organizmu. Sprawdź, jakie są objawy andropauzy i do jakiego lekarza zgłosić się po pomoc. Przeczytaj, kiedy zaczyna się męskie przekwitanie i na czym polega jego leczenie.

Andropauza – co to jest?

Andropauza to zespół objawów występujących u mężczyzn, który jest związany z wielonarządowymi zmianami zachodzącymi wraz ze starzeniem się organizmu. Jednakże w największym stopniu jego powstanie tłumaczy się zachodzącymi wraz z wiekiem zaburzeniami hormonalnymi. Z upływem lat u mężczyzn dochodzi do obniżania się poziomu testosteronu. Eksperci informują, że poziom testosteronu całkowitego obniża się 1% na rok. Dochodzi też do spadku dehydroepiandrosteronu (DHEA), melatoniny i hormonu wzrostu. Z kolei następuje wzrost poziomu hormonu luteotropowego LH. Zmiany te nie pozostają bez wpływu na funkcjonowanie mężczyzn.

Kiedy zaczyna się andropauza?

Pierwsze objawy andropauzy można zaobserwować z reguły w 50.–55. r.ż. Jednak nie ma jasno określonej granicy wieku, po której przekroczeniu u mężczyzn rozpoczyna się przekwitanie. Eksperci podają przypadki wejścia w okres andropauzy nawet mężczyzn w czwartej dekadzie życia. Mimo że to rzadkie sytuacje, to jednak możliwe. Andropauza jest procesem nieodwracalnym i stałym, co oznacza, że trwa do końca życia. Badacze ocenili częstość występowania andropauzy w populacji mężczyzn:

  • po 50. r.ż. 10–20%,
  • po 60. r.ż. 20–30%,
  • po 70. r.ż. 30–40%,
  • po 80. r.ż. 40–50%.

Jakie są objawy andropauzy?

Andropauza u mężczyzn wiąże się ze zmianami w sferze somatycznej, psychologicznej, seksualnej. Towarzyszyć jej mogą takie objawy fizykalne, jak m.in.:

  • zaburzenia snu,
  • różnego rodzaju niespecyficzne dolegliwości bólowe,
  • zaburzenia apetytu,
  • ogólne osłabienie,
  • wzmożona potliwość,
  • uderzenia gorąca,
  • zmniejszenie się masy kostnej (tzw. osteopenia),
  • wzrost ciśnienia tętniczego,
  • wzrost insulinooporności,
  • zawroty i bóle głowy,
  • nadwrażliwość na zimno,
  • pogorszenie się czynności krwiotwórczej.

Objawami andropauzy są kłopoty z pamięcią, zaburzenia koncentracji i uwagi, obniżenie nastroju, spadek zadowolenia z życia, zwiększona drażliwość, zaburzenia pamięci, trudności w podejmowaniu decyzji, pogorszenie zdolności kojarzenia, częstsze doświadczanie uczucia niepokoju i lęku. U mężczyzn z andropauzą można zaobserwować zmiany w wyglądzie zewnętrznym związane ze zmniejszeniem się masy mięśniowej, wzmożonym odkładaniem się tkanki tłuszczowej, przerzedzeniem i siwieniem włosów, cieńszą skórą. Typowymi objawami andropauzy są zaburzenia seksualne, takie jak: spadek popędu seksualnego, problemy z osiągnięciem erekcji, brak odczuwania podniecenia, mniejsze zadowolenie z życia seksualnego.

Do jakiego lekarza zgłosić się z andropauzą?

Z objawami andropauzy mężczyźni powinni zgłosić się do androloga. Specjalista ten diagnozuje i leczy problemy ze zdrowiem panów w każdym wieku. Z uwagi na różnorodność dolegliwości towarzyszących męskiemu przekwitaniu androlog może zlecić konsultację u dodatkowych lekarzy.

Poznaj profilaktyczny przegląd zdrowia dla mężczyzn i skontroluj stan swojego organizmu.

Rozpoznawanie andropauzy

Podstawą w rozpoznaniu andropauzy są szczegółowo przeprowadzony wywiad medyczny i badanie fizykalne. Wiele cennych informacji lekarz uzyskuje dzięki specjalnie opracowanym kwestionariuszom – metodom samoopisu – spośród których jedne z bardziej znanych to Kwestionariusz niedomogi androgennej starzejących się mężczyzn (ADAM Questionnaire) czy Skala objawów starzejącego się mężczyzny (AMS Scale).

Lekarz zleca wykonanie badań laboratoryjnych – zarówno ogólnych, aby określić kondycję organizmu, jak i szczegółowych hormonalnych, aby potwierdzić diagnozę. Lekarz wykona badanie per rectum, czyli przez odbyt, aby ocenić stan gruczołu krokowego. W razie potrzeby może skierować na USG prostaty i badanie markera raka prostaty PSA. Nowotwór tej części ciała stanowi przeciwwskazanie do głównej metody leczenia objawów andropauzy – hormonoterapii.

Jak leczyć andropauzę?

Sposobem na złagodzenie skutków andropauzy jest zastosowanie terapii hormonalnej. Polega ona na uzupełnianiu brakujących w organizmie hormonów, zwłaszcza testosteronu. Hormon ten można przyjmować na wiele sposobów – w zastrzykach domięśniowych, preparatach przezskórnych, tabletkach. Lekarz może zaproponować metodę pobudzania endogennej syntezy testosteronu poprzez podawanie gonadotropiny kosmówkowej.

Oprócz androloga mężczyźni w okresie przekwitania mogą potrzebować konsultacji u psychologa. Zmianom hormonalnym mogą towarzyszyć problemy z samopoczuciem psychicznym, a część mężczyzn nie może pogodzić się z zachodzącym procesem starzenia się organizmu. Psychiczne objawy andropauzy mogą doprowadzić do powstania depresji i problemów w życiu rodzinnym. Wówczas pomoc psychologa jest nieoceniona.

Wśród objawów andropauzy eksperci wymieniają zaburzenia seksualne, których leczeniem zajmuje się seksuolog. Bez względu na rodzaj leczenia andropauzy mężczyzna powinien być pod stałą kontrolą lekarską i stosować się do zaleceń specjalisty.

Źródła
  1. K. Jarecka, Andropauza czy kryzys wieku średniego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2021.
  2. K. Walaszek, B. Tomala, I. Kowalska i wsp., Andropauza i proces starzenia się a jakość życia mężczyzn po 50. roku życia, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2017, t. 11, nr 5, s. 209–215.

Zobacz także

Zespół Ehlersa-Danlosa – jak go rozpoznać, diagnozować i leczyć?
Zdrowie na co dzień

Zespół Ehlersa-Danlosa – jak go rozpoznać, diagnozować i leczyć?

Zespół Ehlersa-Danlosa (EDS) to złożona grupa dziedzicznych zaburzeń tkanki łącznej, które wynikają z defektów w strukturze i funkcjonowaniu kolagenu. Ta rzadka choroba – po raz pierwszy opisana w XIX wieku – charakteryzuje się szerokim spektrum objawów, od nadmiernej elastyczności skóry po komplikacje naczyniowe zagrażające życiu. Sprawdź, jak ją rozpoznać, diagnozować i leczyć!

Jakie są przyczyny suchości w nosie? Jak jej przeciwdziałać?
LaryngologiaZdrowie na co dzień

Jakie są przyczyny suchości w nosie? Jak jej przeciwdziałać?

Niezależnie od pory roku uczucie suchości w nosie to uciążliwy problem, który nie tylko powoduje dyskomfort, lecz także może prowadzić do poważniejszych komplikacji zdrowotnych. Choć zazwyczaj sucha śluzówka nosa nie jest powodem do niepokoju, w niektórych przypadkach może być oznaką poważniejszej choroby. Sprawdź, jakie są potencjalne przyczyny „suchego nosa” i dowiedz się, jak przeciwdziałać temu kłopotliwemu symptomowi.

Co oznaczają przebarwienia na paznokciach?
Zdrowie na co dzieńDermatologia

Co oznaczają przebarwienia na paznokciach?

Zadbane paznokcie to nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim cenna informacja o stanie zdrowia. Jednak wraz z wiekiem – a także pod wpływem różnorodnych czynników – ich wygląd może ulec niekorzystnym zmianom. Jednym z najczęstszych problemów są przebarwienia płytki paznokciowej. Sprawdź, o czym może świadczyć ten objaw i kiedy należy udać się do specjalisty.