Alkoholizm – najważniejsze przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia

14.11.2024

Zgodnie ze statystykami Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (PARPA) w Polsce jest około 900 tysięcy osób uzależnionych od alkoholu, jednak z wysoką dozą pewności można uznać, że takich ludzi jest więcej, ze względu na brak odpowiedniej diagnostyki. Niestety alkoholizm jest chorobą rozwijającą się powoli i podstępnie. Dowiedz się więcej na ten temat.

Alkoholizm – najważniejsze przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia

Spis treści

Po czym poznać alkoholizm? Najważniejsze objawy
Kogo najczęściej dotyka alkoholizm?
Jak rozpoznać, czy to już alkoholizm?
Metody leczenia alkoholizmu

Po czym poznać alkoholizm? Najważniejsze objawy

Alkoholizm definiowany jest jako choroba przewlekła, związana z silną potrzebą picia alkoholu, a jednocześnie z utratą kontroli nad ilością i częstością jego spożywania. Należy zaznaczyć, że uzależnienie to w początkowych fazach wcale nie musi wiązać się z piciem alkoholu codziennie lub z tzw. upijaniem się do nieprzytomności. W rzeczywistości choroba rozwija się zwykle powoli, przez co osoba uzależniona może trwać w swoim nałogu i w błędnym kole zachowań przez wiele lat, wcale tego nie zauważając.

Do najważniejszych symptomów alkoholizmu można zakwalifikować:

  • głód alkoholowy, a więc silną chęć wypicia alkoholu, i to jak najszybciej, co może wiązać się np. z wyjściem do sklepu lub baru;
  • rozdrażnienie, niepokój, bóle głowy, związane właśnie z głodem alkoholowym;
  • brak umiejętności kontrolowania ilości spożywanego alkoholu, sięganie po kolejny kieliszek mimo sygnałów ze strony organizmu, że należy już zakończyć picie;
  • pojawianie się luk w pamięci, np. po spotkaniach ze znajomymi, gdzie na pierwszym planie było picie alkoholu;
  • objawy zespołu abstynencyjnego, w tym drżenie rąk, wymioty, biegunkę, wzrost ciśnienia tętniczego;
  • picie coraz większych ilości alkoholu, aby wprowadzić się w dobry nastrój, przy czym proces ten przebiega stopniowo i może trwać nawet latami;
  • koncentrowanie swojego życia wokół picia, planowanie wieczorów, spotkań lub samotnych dni z butelką;
  • w skrajnych przypadkach pojawiają się różnego rodzaju choroby oraz problemy psychiczne, np. zespół Otella.

Dodatkowo bardzo często osoby uzależnione obiecują bliskim, że więcej nie będą już pić alkoholu, jednak ponawiają swoje zachowania i tracą nad nimi kontrolę. Warto pamiętać, że alkohol i zdrowie nie idą w parze, a substancja ta jest niezwykle toksyczna dla organizmu i należy ograniczać jej spożywanie.

Kogo najczęściej dotyka alkoholizm?

Alkoholizm może mieć wiele przyczyn, do których należą m.in.:

  • czynniki genetyczne, w tym występowanie uzależnienia od alkoholu u rodziców;
  • aspekty neurobiologiczne, np. większa podatność na działanie substancji uzależniających;
  • osobowość, w tym skłonność do podejmowania ryzyka oraz wysoki poziom podatności na różnego rodzaju uzależnienia;
  • czynniki środowiskowe, w tym przebywanie wśród osób uzależnionych lub w miejscu, gdzie spożywanie alkoholu jest czymś na porządku dziennym;
  • przyczyny psychologiczne i socjologiczne, np. chęć bycia zauważonym wśród rówieśników, dopasowanie się do otoczenia.

Dodatkowo należy zaznaczyć, że zwłaszcza u kobiet alkoholizm zwykle związany jest z depresją, samotnością, a także z zaburzeniami lękowymi i wahaniami nastroju. Wszystko to sprawia, że panie częściej piją w samotności, ukrywają puste butelki po alkoholu, a także lepiej maskują swoje uzależnienie, a tym samym później zaczynają poszukiwać pomocy.

Psychoterapia indywidualna

Dowiedz się również, czym jest syndrom DDA.

Jak rozpoznać, czy to już alkoholizm?

Bardzo trudno podać dokładny moment, w którym można mówić o alkoholizmie, jednak w większości przypadków nałóg ten zaczyna się niewinnie, a dopiero później dochodzi do coraz większych problemów w życiu codziennym, zawodowym i osobistym. Szczególne znaczenie ma utrata kontroli nad ilością spożywanego alkoholu oraz poszukiwanie sytuacji do napicia się samodzielnie, z rodziną lub ze znajomymi. Dodatkowo u osób uzależnionych pojawiają się tzw. urwane filmy, dochodzi do agresji lub innych niebezpiecznych sytuacji, a alkohol staje się ważniejszy od spotkania z rodziną, wyjścia do pracy lub na zakupy.

Zobacz także: Jak pomóc osobie uzależnionej?

Metody leczenia alkoholizmu

Zdecydowanie najważniejszą i najbardziej popularną metodą leczenia alkoholizmu jest psychoterapia uzależnień. Podstawą jest odpowiednia diagnoza, a następnie detoksykacja oraz abstynencja połączona ze spotkaniami z psychoterapeutą. W niektórych przypadkach konieczny bywa odwyk lub farmakoterapia. Dodatkowo polecane są spotkania AA oraz psychoedukacja i terapia utrwalająca zdrowe nawyki.

Sprawdź także: Terapia indywidualna – uzależnienia

Źródła

Bibliografia

  1. A. Kmiecik, J. Szopa, Jak ćwiczenia hatha jogi poprawiają samoocenę zdrowia?, „Joga w kontekstach kulturowych” 2021, nr 49.
  2. A. Lewko, A. Pyszora, Fizjoterapia oddechowa–to nie tylko ćwiczenia oddechowe i odkrztuszanie, „Głos Fizjoterapeuty” 2020, nr 3.
  3. A. Sumińska, Rola ćwiczeń oddechowych w regulacji poziomu stresu i nastroju–przegląd badań, „Bezpieczeństwo Pracy. Nauka i Praktyka” 2023, nr 622.

Zobacz także

Czym jest trauma pokoleniowa? Jaki jest jej wpływ na zachowanie i podejmowanie decyzji?
Psychologia

Czym jest trauma pokoleniowa? Jaki jest jej wpływ na zachowanie i podejmowanie decyzji?

„Trauma pokoleniowa” to określenie odnoszące się do pewnych doświadczeń lub przekonań przekazywanych z jednej generacji na drugą, wiążących się z negatywnymi konsekwencjami. W psychologii pojęcie to nazywane jest również traumą transgeneracyjną i ma związek z długotrwałym procesem, a nie z jednorazowymi sytuacjami. Czym dokładnie charakteryzuje się trauma pokoleniowa i jak wpływa na kolejne generacje? Dowiedz się więcej na ten temat.

DDA a związek – jak przeszłość dorosłych dzieci alkoholików wpływa na relacje?
Psychologia

DDA a związek – jak przeszłość dorosłych dzieci alkoholików wpływa na relacje?

Dorosłe dzieci alkoholików, w skrócie DDA, to osoby, które w swoim życiu mogą napotkać wiele różnego rodzaju trudności i problemów, skorelowanych z dzieciństwem oraz z doświadczeniami ze środowiska, w którym wyrastały. Jednym z poważnych problemów jest sposób nawiązywania głębszych relacji, w tym również związków romantycznych oraz przyjaźni. Dowiedz się więcej o tym, jak wygląda budowanie związku z osobami DDA.

Czym jest epizod maniakalny? Jakie są jego objawy i przyczyny?
Psychologia

Czym jest epizod maniakalny? Jakie są jego objawy i przyczyny?

Choć mogłoby się wydawać, że depresja i epizod maniakalny nie mają ze sobą nic wspólnego, to jednak oba te przypadki należą do zaburzeń nastroju. Tak jak epizod depresyjny, epizod maniakalny jest pewnego rodzaju stanem psychologicznym i fizjologicznym, w którym znajduje się pacjent. Co więcej, w większości przypadków występują łącznie – przeplatają się, głównie w ramach choroby afektywnej dwubiegunowej (ChAD), której rozpowszechnienie w skali światowej wynosi 2–5% i występuje zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Przebieg ChAD charakteryzujący się wyłącznie nawrotami manii jest niezwykle rzadki. Większość pacjentów w całościowym przebiegu choroby, niezależnie od jej podtypu, doświadcza więcej epizodów depresyjnych.