Mozaikoplastyka chrząstki stawu kolanowego

Rekonstrukcja chrząstki kolana – na czym polega?

Staw skokowy jest narażony na duże obciążenia, w związku z tym istnieje ryzyko uszkodzenia chrząstki stawowej razem z fragmentem kostnym. W konsekwencji pojawia się ból i trudności w poruszaniu. Lekarz może zalecić tymczasowe unieruchomienie stawów, rehabilitację, stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych czy stosowanie ortezy usztywniającej staw kolanowy. Należy zaznaczyć, że wspomniane metody nie prowadzą do pełnego wyleczenia. Ortopeda może więc zakwalifikować pacjenta do zabiegu.

Najpierw lekarz wykonuje artroskopię, która polega na wziernikowaniu stawu. W ten sposób specjalista obejrzy struktury wewnątrzstawowe, aby ocenić, czy mozaikoplastyka jest możliwa. Chirurg wykonuje niewielkie nacięcie nad kolanem, przez które wprowadza artroskop, czyli urządzenie optyczne w kształcie cienkiej, elastycznej rurki. Specjalista wprowadza do środka roztwór soli fizjologicznej, dzięki czemu oceni stan chrząstek, więzadeł, błony maziowej, przyczepów mięśni i łąkotek. Obraz z kamery jest wyświetlany na monitorze.

Mozaikoplastyka polega na pobraniu zdrowej chrząstki razem z fragmentem kości z powierzchni nieobciążonego stawu (zazwyczaj z przyśrodkowej i bocznej części kości udowej), a następnie przeszczepieniu ich w miejsce ubytku. Specjalista zabezpiecza pobrane struktury przed dalszymi zwyrodnieniami. Miejsce pobrania przeszczepu samoistnie ulega zarośnięciu chrząstką włóknistą w ciągu kilku miesięcy od zabiegu. Operacja trwa około 1 godzinę, najczęściej przeprowadza się ją w znieczuleniu podpajęczynówkowym.

Jakie są wskazania do rekonstrukcji chrząstki kolana?

Do głównych czynników uszkodzenia chrząstki zaliczamy: wiek, przeciążenia, siedzący tryb życia, mikrourazy i przewlekły stan zapalny. Mogą na nie wskazywać następujące objawy:

• wysięki stawowe i obrzęk stawu,
• ból w okolicy uszkodzenia chrząstki, przypominający wbijanie igły, nasila się podczas chodzenia,
• niestabilność kolana.

Ubytki chrząstki, które kwalifikują się do takiej metody leczenia, zazwyczaj nie przekraczają 1-2 cm. To oznacza, że procedura nie jest wskazana w przypadku rozległych uszkodzeń. Procedura jest uważana za bezpieczną, ponieważ wykorzystuje się tkankę własną Pacjenta.

Sprawdź też: Chirurgia ortopedyczna – diagnostyka i leczenie schorzeń narządu ruchu

Jak przygotować się do zabiegu?

Operacja jest poprzedzona wizytą kwalifikacyjną. Ortopeda przeprowadzi wywiad z pacjentem, a następnie dokładnie go zbada. Oprócz tego specjalista wyjaśnia, jak przebiega zabieg. Lekarz podpowie, jak postępować w czasie rekonwalescencji, aby zmniejszyć ryzyko powikłań.

Na zabieg należy zgłosić się na czczo, co oznacza, że nie wolno jeść ani pić na 6-8 godzin przed jego przeprowadzeniem. Pacjent powinien odstawić leki po wcześniejszej konsultacji z lekarzem.

Na dwa tygodnie przed zabiegiem pacjent powinien wykonać następujące badania:

• morfologia krwi,
• grupa krwi układu AB0 i RH,
• układ krzepnięcia (APPT, PT, INR),
• elektrolity (poziom sodu i potasu),
• USG stawu kolanowego,
• badanie ogólne moczu,
• glukoza na czczo,
• próby wątrobowe.

W razie potrzeby lekarz skieruje pacjenta na rezonans magnetyczny lub RTG stawu kolanowego.

Rekonstrukcja chrząstki kolana – wizyty kontrolne

W miejscu pobrania chrząstki może pojawić się ból i jałowa martwica, czyli samoczynne obumarcie fragmentu tkanki, bez udziału drobnoustrojów. Niekiedy występuje wysięk i krwiak w stawie. Aby zmniejszyć ryzyko powikłań, pacjent powinien chodzić o kulach w ortezie. W ten sposób można zapobiec przeciążeniu kończyny.

Przez pierwsze dwa dni mogą pojawić się siniaki i wydzielina podbarwiona krwią, ale jest to normalne. Na wizytę kontrolną należy zgłosić się po 7 dniach od zabiegu. Specjalista oceni proces gojenia się ran i obrzęk kolana, może również usunąć szwy. Druga wizyta ma miejsce po 6 tygodniach, aby sprawdzić stan kolana.

Zalecenia pozabiegowe

Pełny powrót do zdrowia trwa 4-6 miesięcy. Jazda samochodem jest możliwa po 1-2 tygodniach od operacji. Przez pierwsze 7-10 dni po zabiegu trzeba unikać długiego stania i chodzenia. Podczas brania prysznica należy uważać, żeby nie zamoczyć opatrunku. Pacjent powinien zrezygnować z długich kąpieli i wizyt na basenie do czasu usunięcia szwów i całkowitego zagojenia ran.

Przez pierwsze dni należy stosować co 2-3 godziny zimne okłady na nogę, ponieważ mają właściwości przeciwobrzękowe i przeciwbólowe. Pacjent może przyjmować leki przeciwbólowe, dopóki odczuwa dolegliwości. Oprócz tego lekarz przepisze leki przeciwzakrzepowe, które przyjmuje się przez 10 dni.

Ortopeda skieruje pacjenta do fizjoterapeuty. Do skutecznych metod wspomagających rekonwalescencję zaliczamy krioterapię, laseroterapię, kinesiotaping, ćwiczenia wzmacniające i rozciągające.