Torbiel to ściśle określona jama wypełniona płynem. Rozróżniamy torbiele tkanek miękkich i kości. Najczęściej przyczyną torbieli w kościach szczęki i żuchwy są zęby zgorzelinowe lub zęby zatrzymane.
W pierwszej fazie powstawania torbiel rozwija się bezobjawowo. Wykrycie torbieli we wczesnym stadium może nastąpić po badaniu RTG. Gdy torbiel wzrasta, może pojawić się wewnątrzustne lub zewnątrzustne wygórowanie w szczęce lub żuchwie. Natomiast dolegliwości bólowe w okolicy twarzoczaszki pojawiają się w stanie zapalnym torbieli. Duża torbiel może znacznie osłabiać wytrzymałość mechaniczną kości, w skrajnej sytuacji może doprowadzić nawet do jej złamania.
Do najczęściej występujących torbieli okolic jamy ustnej zalicza się:
- torbiel korzeniową – zlokalizowaną wokół wierzchołka korzenia zębowego;
- torbiel zawiązkową – wiąże się ze zmianą powstałą wokół rozwijającego się w kości zęba lub zęba zatrzymanego;
- torbiel rogowaciejącą – pojawia się w obrębie kości żuchwy lub szczęki, może osiągać znaczne rozmiary;
- zapalną torbiel przyzębia – do jej powstania prowadzi proces zapalny w obrębie kieszonki przyzębnej w okolicy górnej części korzenia zęba;
- torbiel dziąsłową – dotyczy tkanek miękkich jamy ustnej w okolicach wyrostków zębodołowych, pojawia się u pacjentów w każdym wieku, choć zwykle diagnozowana jest u niemowląt, może czasem sama zanikać;
- torbiel z wynaczynienia śluzu – powstaje przeważnie w miejscu urazu błony śluzowej jamy ustnej;
- torbiel zastoinową – pojawia się w wyniku niedrożności przewodu wyprowadzającego gruczołu ślinowego i gromadzenia się treści ślinowej w torbielach w tkankach miękkich.
Choć w początkowej fazie rozwoju torbiele nie dają wyraźnych objawów, warto zachować czujność. Poważniejsze zmiany mogą się objawiać poprzez:
- rozdęcie;
- uwypuklenie kości;
- uwypuklenie dziąsła, w miejscu, w którym doszło do zmiany.
Większe zmiany powodują czasem nawet:
- przemieszczenie zębów;
- asymetrię twarzy;
- rozchwianie zębów;
- złamania patologiczne.
Leczenie torbieli jamy ustnej - terapia i zabiegi
Niewielkie torbiele (o średnicy nie większej niż 8 mm) często leczy się jedynie przy użyciu terapii zachowawczej polegającej na leczeniu endodontycznym zęba przyczynowego. Natomiast leczenie chirurgiczne konieczne jest, gdy torbiele rozrastają się, powodując ucisk na sąsiednie tkanki.
W przypadku małych torbieli zabieg wykonywany jest zwykle w znieczuleniu miejscowym, w warunkach ambulatoryjnych przez chirurga szczękowo-twarzowego lub chirurga stomatologa. Duże torbiele operuje się w warunkach szpitalnych. Operacje wyłuszczenia torbieli wraz z nabłonkiem zwykle łączy się z resekcją korzenia zęba przyczynowego, względnie z jego ekstrakcją. Ubytek kostny powstały po wyłuszczeniu torbieli może być wypełniony materiałem kostnym (własnym lub sztucznym).
Po zabiegu usunięcia torbieli jamy ustnej
Po przebytym zabiegu pacjent może przebywać kilka dni na oddziale. Szwy usuwane są pomiędzy 7 a 14 dniem po operacji. Po zabiegu stosuje się zimne okłady na zewnątrz twarzy, w miejscu operowanym oraz antybiotykoterapię i leczenie przeciwbólowe.
Zalecany jest oszczędny tryb życia, zgodnie ze wskazaniami lekarza.
W LUX MED Szpital MAVIT leczenie torbieli przeprowadzane jest przez profesjonalny zespół medyczny, który dba o zdrowie, bezpieczeństwo i maksymalny komfort pacjenta. Po zabiegu zaleca się jednak także zwiększoną dbałość o higienę jamy ustnej, w tym mycie zębów po każdym posiłku oraz stosowanie płynów antyseptycznych. Wskazana jest także tzw. miękka dieta przez ok. 2 tygodnie po zabiegu.