Ginekomastia

Co to jest ginekomastia?

Ginekomastia to łagodny przerost gruczołów piersiowych u mężczyzn. Może obejmować zarówno jedną, jak i obie piersi. Problem ten jest związany z przerostem tkanki gruczołowej sutka, tkanki włóknistej i tłuszczowej. Jej przyczyną jest przewaga estrogenów nad androgenami u mężczyzn.

Co ważne, ginekomastia jest normalnym zjawiskiem u noworodków i u wielu chłopców w wieku 13-14 lat, kiedy nasila się synteza estrogenów kory nadnerczy oraz u mężczyzn po 50. roku życia, kiedy zaczyna wygasać czynność hormonalna jąder. W innych przypadkach jest schorzeniem, które należy odpowiednio zdiagnozować i leczyć.

Przyczyny ginekomastii

U dorosłych mężczyzn ginekomastia może mieć charakter idiopatyczny lub wynikać z andropauzy. Czasem pojawia się przy stosowaniu niektórych leków, m.in. hormonów do leczenia przerostu gruczołu krokowego lub raka gruczołu krokowego. Na rozwój ginekomastii mogą mieć wpływ także leki moczopędne, a także ketokonazol, omeprazol, ranitydyna czy werapamil. Niektóre leki stosowane w leczeniu niepłodności także mogą mieć znaczenie w rozwoju ginekomastii.

Niektóre zaburzenia związane z pracą hormonów mogą być powiązane z ginekomastią, dlatego każdy niepokojący objaw warto skonsultować z endokrynologiem. Za rozwój choroby może być także odpowiedzialna marskość wątroby lub niewydolność nerek. W ich przebiegu spada metabolizm hormonów płciowych, co zaburza ich równowagę w organizmie. Niekiedy ginekomastia może pojawić się u mężczyzn z nadczynnością tarczycy.

Otyłość jest kolejną przyczyną pojawienia się ginekomastii, dlatego utrzymywanie prawidłowej masy ciała jest tak ważne. Tkanka tłuszczowa może odkładać się u mężczyzn nie tylko w obrębie brzucha, ale również w piersiach, co powoduje przerost gruczołów sutkowych.

Zobacz również: Androlog

Objawy i diagnostyka ginekomastii

Ginekomastia nie jest groźna, jednak może powodować dyskomfort i obniżenie pewności siebie. Jej objawem jest powiększenie piersi, zazwyczaj obydwu. Powiększone piersi są bardziej wrażliwe na dotyk, a brodawki sutkowe mogą być większe i ciemniejsze niż wcześniej. Pod palcem może być wyczuwalny guzek zlokalizowany za otoczką sutkową. Czasem z brodawek sączy się wydzielina.

Podstawą diagnostyki jest wizyta lekarska i przeprowadzenie badania fizykalnego. Lekarz poza wywiadem lekarskim przeprowadza badanie palpacyjne sutków oraz jąder. Zwraca uwagę również na inne cechy, takie jak zmieniony ton głosu czy owłosienie. Badanie ma także na celu znalezienie cech charakterystycznych dla niektórych schorzeń, jak nadczynność tarczycy i kory nadnerczy, marskość wątroby, niewydolność nerek czy obecność guzów jąder. Konieczne jest wykonanie badań hormonalnych, przede wszystkim oznaczenie stężenia testosteronu, estradiolu, prolaktyny i hormonów tarczycowych.

Odstające sutki u mężczyzn, powiększone piersi i obecność guzków podczas badania może wymagać poszerzenia diagnostyki. Lekarz ma możliwość zlecenia USG gruczołów sutkowych czy wykonania badań obrazowych, jak tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny. W rzadkich przypadkach konieczne jest pobranie wycinka i przekazanie go do badania histopatologicznego.

Leczenie ginekomastii

Sposób leczenia zależy od tego, czy ginekomastia jest samodzielnym schorzeniem, czy wynikiem innej choroby. W wielu przypadkach ustalenie przyczyny jest trudne, dlatego wtedy mówi się o ginekomastii idiopatycznej. Ustalenie mechanizmu powstawania ginekomastii pozwala na dobranie odpowiednich leków lub zmianę dotychczasowego leczenia innych przypadłości, jeśli to one są przyczyną tego schorzenia.

Ginekomastia może być leczona chirurgicznie, jeśli tylko Pacjent wyrazi taką chęć. W przypadku zdiagnozowania nowotworu sutka zabieg jest obligatoryjny. Operację można rozważyć również u pacjentów, u których leczenie farmakologiczne i przyczynowe nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Polega ona na wykonaniu nacięcia w dolnej części otoczki sutkowej i wycięciu nadmiaru tkanki gruczołowej. Na koniec zakładane są szwy. Zabieg jest wykonywany w znieczuleniu ogólnym, dlatego przed jego przeprowadzeniem konieczna jest konsultacja z anestezjologiem.

W przypadku, gdy ginekomastia jest spowodowana nadwagą lub otyłością, konieczna jest zmiana nawyków żywieniowych, włączenie regularnej aktywności fizycznej oraz odpowiedniej suplementacji. Warto udać się w tym celu do dietetyka. Dopiero po zrzuceniu zbędnych kilogramów można rozważyć zabieg z zakresu medycyny estetycznej, który poprawi jakość skóry.

Zobacz również: Badanie androstendion