Testy na zaburzenia osobowości pozwalają na stwierdzenie, czy u danej osoby występują trudności w ramach postrzegania rzeczywistości, zdolności komunikacyjnych, myślenia, reagowania, a także w kwestiach emocjonalności i sposobów zachowania. Testy wykonywane są zwykle w trakcie diagnozy psychologicznej.
Z czego biorą się zaburzenia osobowości?
Zaburzenia osobowości to utrwalone cechy danej osoby, które mogą powodować niekorzystne działania, pojawianie się nieodpowiednich zachowań, cech lub relacji interpersonalnych. W tym miejscu warto zaznaczyć, że zaburzenia osobowości nie przemijają z czasem jak np. depresja czy schizofrenia (mogą pojawiać się i mijać, chociaż nieleczone czasami nie ustępują). Zaburzenia osobowości są więc trwałymi wzorcami zachowania i charakteru, które towarzyszą danej jednostce przez całe życie.
Istnieje wiele różnych przyczyn występowania zaburzeń osobowości, a badacze obecnie nie są zgodni co do tego, co może być głównym powodem. Tak naprawdę na pojawienie się tego typu zaburzeń wpływa wiele różnych czynników, do których można zaliczyć niekorzystne wpływy rodzinne, dziedziczenie pewnych cech, obserwowanie zachowań osób dorosłych, czynniki biologiczne, genetyczne oraz psychospołeczne. Zaburzenia osobowości najczęściej obserwuje się już u dzieci lub nastolatków, a więc na bardzo wczesnym etapie życia.
Jak sprawdzić, czy mam zaburzenia osobowości?
W przypadku podejrzenia zaburzeń osobowości jest możliwe przeprowadzenie przez psychologa diagnostę badania lub cyklu badań za pomocą wybranych narzędzi psychometrycznych oraz ustrukturalizowanego wywiadu klinicznego. Na tej podstawie można postawić diagnozę potwierdzającą lub wykluczającą nieprawidłową strukturę osobowości.
Specjalista przeprowadza wywiad diagnostyczny, aby poznać pacjenta i jak najlepiej dobrać odpowiedni rodzaj testów do jego potrzeb. Badania te pomagają określić rodzaje zaburzeń osobowości, mechanizmy ich powstawania oraz ocenić skalę problemów, z jakimi mierzy się pacjent. Na tej podstawie możliwe jest zaproponowanie dalszego leczenia i wybór odpowiedniej terapii.
Przeczytaj również: Terapia psychodynamiczna – na czym polega, na jakie trudności pomaga i kiedy się na nią zgłosić?
Jak zachowuje się osoba, która ma zaburzenia osobowości?
Nie da się podać jednego wzoru zachowania osoby z zaburzeniami osobowości, ponieważ wszystko zależy od konkretnego problemu. Można jednak uznać, że zachowania i cechy takiej osoby są zwykle odmienne od tych obserwowanych u innych ludzi.
Przykładowo, w przypadku zaburzenia borderline (osobowość z pogranicza) pojawia się labilność emocjonalna, chwiejność nastrojów, częste wybuchy emocji, drażliwość i lęk przed oceną, przez co jednostki takie tworzą bardzo niestabilne związki. Pacjent z osobowością antyspołeczną z kolei może dopuszczać się wielu przestępstw, oszustw, kradzieży, zachowań agresywnych wobec innych ludzi i zwierząt. Jednostka z osobowością narcystyczną ma poczucie bycia lepszym od innych i wyjątkowym, jednak nie potrafi tworzyć zdrowych relacji i wykorzystuje ludzi.
W diagnostyce różnych zaburzeń osobowości pomagają testy psychologiczne, które może przeprowadzić psychoterapeuta w LUX MED.
Przeczytaj również: Stany lękowe – czym są? Przyczyny, postępowanie
Jakie testy na zaburzenia osobowości wykonać? Diagnoza w Harmonii
Osoba, której zachowanie odbiega od normy, zwłaszcza w wieku dziecięcym lub młodzieńczym, zwykle zostaje skierowana do psychologa. To właśnie ten specjalista jest w stanie zdiagnozować dany problem. Zdarza się, że po zebraniu wstępnego wywiadu psycholog stwierdza, że u danej osoby może występować zaburzenie osobowości. Dobre rozwiązanie stanowi wówczas diagnostyka i psychoterapia.
Specjaliści dysponują wieloma profesjonalnymi testami osobowości, których mogą używać tylko osoby z odpowiednimi uprawnieniami (np. po ukończonych studiach z psychologii lub pedagogiki). Czasami wstępnym testem do diagnozy osobowości jest kwestionariusz Eysencka – pozwala on na wyodrębnienie najważniejszych cech u danej jednostki. Stosowany jest również kwestionariusz MMPI-2, skonstruowany specjalnie w taki sposób, aby sprawdzić sposób postrzegania rzeczywistości przez pacjenta.
Konkretna diagnoza dokonywana jest na podstawie informacji zawartych w ICD-11 lub DSM-5, które umożliwiają dokładną klasyfikację danego zaburzenia. Spore znaczenie mają tutaj nie tylko wyniki testów typu papier-ołówek (niektóre osoby specjalnie zaznaczają inne odpowiedzi, bo chcą postawić się w lepszym świetle i wiedzą, co wybrać), lecz także wywiady z pacjentem oraz osobami z najbliższego środowiska (w przypadku dzieci są to rodzice, opiekunowie, rodzeństwo). Zdaniem wielu specjalistów zaburzenie osobowości można jednak zdiagnozować dopiero u osób dorosłych.
W LUX MED możesz umówić się na wizytę do psychologa, psychoterapeuty lub psychiatry, także w celu diagnostyki zaburzeń osobowości. Po odpowiedniej diagnozie zapraszamy na psychoterapię, w trakcie której możliwe będzie zminimalizowanie negatywnego wpływu danego zaburzenia na codzienne funkcjonowanie. Pamiętaj jednak o tym, że nie da się go zupełnie wyleczyć ze względu na trwałe i stałe cechy osobowości u danej jednostki. Nie ma możliwości całkowitej zmiany osobowości lub cech charakteru, jednak można pracować nad poprawą wielu obszarów, odpowiednią percepcją swoich zachowań oraz rozumieniem samego siebie. Sprawdź naszą ofertę i dowiedz się więcej u specjalisty.
Miejsca, w których zrealizujesz usługę
Placówki
Artykuły i poradniki na temat psychologii i psychiatrii
Czym jest trauma pokoleniowa? Jaki jest jej wpływ na zachowanie i podejmowanie decyzji?
„Trauma pokoleniowa” to określenie odnoszące się do pewnych doświadczeń lub przekonań przekazywanych z jednej generacji na drugą, wiążących się z negatywnymi konsekwencjami. W psychologii pojęcie to nazywane jest również traumą transgeneracyjną i ma związek z długotrwałym procesem, a nie z jednorazowymi sytuacjami. Czym dokładnie charakteryzuje się trauma pokoleniowa i jak wpływa na kolejne generacje? Dowiedz się więcej na ten temat.
DDA a związek – jak przeszłość dorosłych dzieci alkoholików wpływa na relacje?
Dorosłe dzieci alkoholików, w skrócie DDA, to osoby, które w swoim życiu mogą napotkać wiele różnego rodzaju trudności i problemów, skorelowanych z dzieciństwem oraz z doświadczeniami ze środowiska, w którym wyrastały. Jednym z poważnych problemów jest sposób nawiązywania głębszych relacji, w tym również związków romantycznych oraz przyjaźni. Dowiedz się więcej o tym, jak wygląda budowanie związku z osobami DDA.
Czym jest epizod maniakalny? Jakie są jego objawy i przyczyny?
Choć mogłoby się wydawać, że depresja i epizod maniakalny nie mają ze sobą nic wspólnego, to jednak oba te przypadki należą do zaburzeń nastroju. Tak jak epizod depresyjny, epizod maniakalny jest pewnego rodzaju stanem psychologicznym i fizjologicznym, w którym znajduje się pacjent. Co więcej, w większości przypadków występują łącznie – przeplatają się, głównie w ramach choroby afektywnej dwubiegunowej (ChAD), której rozpowszechnienie w skali światowej wynosi 2–5% i występuje zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Przebieg ChAD charakteryzujący się wyłącznie nawrotami manii jest niezwykle rzadki. Większość pacjentów w całościowym przebiegu choroby, niezależnie od jej podtypu, doświadcza więcej epizodów depresyjnych.
