Zaburzenia wzroku – o czym świadczą?

Zaburzenia widzenia mogą mieć różną postać. Objawiają się w postaci mroczków, błysków, pogorszenia ostrości wzroku, niewyraźnego lub podwójnego widzenia, ubytków w polu widzenia. Stanowią najczęstszą przyczynę zgłaszania się pacjentów do okulistów. Poznaj możliwe okulistyczne przyczyny zaburzeń widzenia. Sprawdź, jakie choroby ogólnoustrojowe mogą doprowadzić do problemów ze wzrokiem.

Jakie są zaburzenia widzenia?

Istnieje wiele potencjalnych przyczyn zaburzeń widzenia związanych bezpośrednio z problemem okulistycznym. Zazwyczaj są one wynikiem nieprawidłowo lub w ogóle nieskorygowanych wad wzroku, do których należą:

• krótkowzroczność (tzw. miopia) – tor optyczny oka skupia obraz przed siatkówką, w konsekwencji czego obiekty w oddali widziane są niewyraźnie, a te w niewielkiej odległości widać dobrze;
• nadwzroczność (tzw. dalekowzroczność) – obraz powstaje nie na siatkówce, tylko poza nią; wśród najczęstszych przyczyn tego zaburzenia widzenia wymienia się zbyt płaską rogówkę lub za krótką gałkę oczną; pacjenci źle widzą przedmioty znajdujące się blisko;
• astygmatyzm – zaburzenie widzenia rozwijające się na skutek niesymetryczności rogówki oka; charakteryzuje się rozmazanym, nieostrym widzeniem bez względu na odległość.

Zaburzenia widzenia towarzyszą również chorobom oczu, wśród których wymienia się:

• jaskrę – za jej powstanie odpowiada przeważnie zbyt wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe; dochodzi do stopniowej degeneracji nerwu wzrokowego, a w konsekwencji do pogorszenia widzenia;
• zaćmę – nie są do końca znane przyczyny jej powstania; charakteryzuje się zmętnieniem soczewki oka, które skutkuje zamazaniem i zniekształceniem widzenia;
• zwyrodnienie plamki – uszkodzenie centralnej części siatkówki odpowiedzialnej za wyraźne widzenie; zniekształcenie pojawia się pod wpływem czynników genetycznych, a objawami towarzyszącymi temu zaburzeniu widzenia są: obniżenie ostrości widzenia, trudności w czytaniu i pisaniu, zniekształcone widzenie linii prostych, niewyraźny, zamglony, zamazany lub zniekształcony obraz;
• odwarstwienie siatkówki – polega na oddzieleniu warstwy siatkówki od tęczówki; może do niego dojść w efekcie urazów, zabiegów chirurgicznych, stanu zapalnego, wysiłku fizycznego; objawy odwarstwienia siatkówki to m.in. nagłe zaburzenie widzenia, zaniewidzenie na jedno oko, błyski, męty, wrażenie zasłony lub firanki zasłaniającej część pola widzenia;
• zapalenie rogówki, twardówki, tęczówki – stany zapalne, które mogą doprowadzić do zaburzeń widzenia i szeregu innych dolegliwości.

Wraz z postępującym procesem starzenia się organizmu dochodzi do stopniowego pogorszenia się widzenia. Rozwija się tzw. starczowzroczność związana ze zmniejszeniem elastyczności soczewki.

Do jakiego lekarza należy się zgłosić?

W przypadku pogarszania się wzroku lub zaburzeń widzenia należy zgłosić się na wizytę do okulisty. To specjalista zajmujący się diagnostyką i leczeniem chorób oczu.

Należy pamiętać, że w przypadku nagłych zaburzeń widzenia takich jak niedowidzenie, podwójne lub rozmazane widzenie należy pilnie zgłosić się do Izby Przyjęć lub Szpitalnego Oddziału Ratunkowego (SOR). Takie objawy mogą być wywołane przez choroby stanowiące zagrożenie dla życia i zdrowia pacjenta, takie jak udar niedokrwienny mózgu, padaczka.

Przy jakich chorobach pogarsza się wzrok?

Zaburzenia widzenia przeważnie związane są z występującą u pacjenta wadą wzroku lub schorzeniem okulistycznym. Możliwe jest jednak pogorszenie widzenia w przebiegu chorób ogólnoustrojowych. Do zaburzenia wzroku dojść może w przebiegu takich schorzeń jak m.in.:

• cukrzyca – nieodpowiednio leczona może prowadzić do rozwoju tzw. retinopatii cukrzycowej. Schorzenie to polega na uszkodzeniu naczyń krwionośnych, które zlokalizowane są w siatkówce oka, w konsekwencji czego dochodzi do zaburzeń widzenia. Na początkowym etapie diabetycy nie dostrzegają niepokojących objawów, jednak wraz z postępem choroby następuje pogorszenie ostrości wzroku, zniekształcenie obiektów, słabsze widzenie w ciemności, utrudnione widzenie w jasnych miejscach, występowanie ciemnych plamek w polu widzenia;
• nadciśnienie tętnicze – nieleczone prowadzi do powstania retinopatii nadciśnieniowej. Schorzenie to polega na uszkodzeniu naczyń siatkówki w wyniku zbyt wysokiego ciśnienia tętniczego. Objawami tego zaburzenia widzenia są: pogorszenie ostrości wzroku, zniekształcenia obrazu, ubytki w polu widzenia, nieprawidłowe widzenie linii prostych; w ciężkich przypadkach istnieje ryzyko odwarstwienia siatkówki i utraty wzroku;
• choroby autoimmunologiczne – w przebiegu choroby mogą rozwinąć się zaburzenia widzenia na skutek tzw. zespołu suchości (zespół Sjögrena), który charakteryzuje się uczuciem suchości oczu lub obecności ciała obcego pod powiekami;
• szpiczak mnogi – nowotwór złośliwy układu krwiotwórczego, w którego przebiegu dojść może do neurologicznego zaburzenia widzenia w postaci od delikatnego smużenia do ślepoty włącznie;
• nadczynność tarczycy – w zaawansowanej postaci pojawia się wytrzeszcz oczu oraz zaburzenia w postaci podwójnego widzenia, mroczków i plamek w polu widzenia;
• półpasiec oczny – wywołany przez wirusa ospy wietrznej i półpaśca, tzw. VZV (ang. Varicella-Zoster Virus); uaktywnia się wtórnie u osób, które w przeszłości chorowały na ospę. W przebiegu choroby pojawia się wysypka w okolicy oczu, ostry ból oka, nadwrażliwość na światło, łzawienie i niewyraźne widzenie;
• guzy mózgu – objawy zaburzeń widzenia mogą różnić się w zależności od umiejscowienia guza, ale najczęściej mają postać nagłego pogorszenia wzroku, utraty ostrości lub podwójnego widzenia.
• migreny – jednym z objawów przepowiadających napad migreny, czyli tzw. aury, może być zaburzenie widzenia w postaci mroczków, błysków w polu widzenia, a także zaburzeń ostrości wzroku.

Należy również zaznaczyć, że możliwe są zaburzenia widzenia na tle emocjonalnym. Osoby zmagające się z nerwicą, depresją czy inną chorobą na tle psychicznym mogą doświadczyć problemów ze wzrokiem. Chwilowe zaburzenia widzenia miewają związek z narażeniem na silny stres.