Wypadnięcie dysku – przyczyny, objawy, leczenie
Wypadnięcie dysku, znane również jako przepuklina dysku, jest częstym schorzeniem, które dotyka krążków międzykręgowych kręgosłupa. Krążki międzykręgowe działają jak poduszki między kręgami, zapewniając elastyczność i amortyzację ruchów kręgosłupa. Jednak z powodu starzenia się, zużycia lub nagłego urazu krążki te mogą ulec uszkodzeniu, a znajdujące się w ich obrębie jądra miażdżyste wysunąć się poza normalną pozycję.
Spis treści
Czym jest wypadnięcie dysku? Objawy przepukliny kręgosłupa
Co się dzieje, gdy “wypadnie dysk”? Przepuklina krążka międzykręgowego, nazywana potocznie wypadnięciem dysku lub dyskopatią, polega na przemieszczeniu się jądra miażdżystego krążka międzykręgowego przez uszkodzony pierścień włóknisty.
Przepuklina krążka międzykręgowego często jest przyczyną bólu, ograniczenia jakości życia, a nawet permanentnego cierpienia. Zespoły korzeniowe typu rwy (kulszowej, udowej) spowodowane przepukliną, potocznie nazywaną wypadniętym dyskiem, stanowią najczęstszą przyczynę planowych operacji kręgosłupa w odcinku lędźwiowym u osób poniżej 50 roku życia. Objawy wypadnięcia dysku zazwyczaj występują nagle i mogą powodować umiarkowane lub nawet silne dolegliwości.
Symptomy wysuniętego dysku mogą się różnić w zależności od lokalizacji i nasilenia zmian chorobowych. Typowe objawy obejmują miejscowy ból pleców, ból wzdłuż kręgosłupa, drętwienie rąk lub nóg, osłabienie mięśni i trudności w wykonywaniu codziennych czynności. W niektórych przypadkach wypadnięcie dysku może również prowadzić do poważniejszych powikłań, takich jak utrata kontroli nad oddawaniem moczu lub stolca.
Jak sobie radzić z bólem w przebiegu dyskopatii?
Odpoczynek, ograniczenie aktywności i leczenie farmakologiczne lekami przeciwzapalnymi najczęściej przynosi ulgę, chociaż niekoniecznie trwałą. Warto rozpocząć współpracę z fizjoterapeutą i wprowadzić aktywny styl życia. To pozwala utrzymać remisję i opóźnić nawrót dolegliwości. W przypadku bardziej nasilonych objawów bólowych konieczna jest konsultacja z lekarzem, poparta badaniami obrazowymi.
Diagnostyka przepukliny kręgosłupa
Dwa najważniejsze badania obrazowe w przypadku podejrzenia przepukliny kręgosłupa to zdjęcie rentgenowskie (koniecznie wykonane w pozycji stojącej, zarówno w projekcji bocznej, jak i przednio-tylnej) i badanie rezonansem magnetycznym.
Wyniki badań obrazowych są istotne zarówno dla lekarza, jak i fizjoterapeuty. Optymalny moment na przeprowadzenie takiej diagnostyki nadchodzi, gdy przez cztery tygodnie nie zaobserwujemy poprawy po leczeniu zachowawczym lub objawy nasilają się.
Jakie są metody leczenia?
Analiza stanu klinicznego pacjenta oraz jego dokumentacji obrazowej pozwala podjąć odpowiednie decyzje dotyczące dalszego leczenia. Należy zaznaczyć, że często spotykana wśród pacjentów i niestety także w pewnym stopniu w środowisku medycznym teza mówiąca, że przepuklina kręgosłupa musi być leczona operacyjnie, jest stereotypem całkowicie sprzecznym z obecną wiedzą medyczną.
Jak zatem leczy się wypadnięty dysk? Podaje się zwykle środki przeciwbólowe i przeciwzapalne. W przypadku wyjątkowo uporczywych dolegliwości można zastosować miejscowe iniekcje sterydowe lub silne środki przeciwbólowe (opioidy). Na szczęście dla osób cierpiących na ból korzeniowy spowodowany przepukliną międzykręgową leczenie zachowawcze zwykle kończy się sukcesem.
Wskazania do operacji przepukliny kręgosłupa
Główne wskazania do operacji w przypadku przepukliny kręgosłupa to:
- brak zadowalającego efektu leczenia konserwatywnego trwającego co najmniej 4-6 tygodni;
- nasilenie się objawów neurologicznych;
- nagłe pojawienie się istotnego deficytu neurologicznego (osłabienie siły mięśniowej, zaburzenia w oddawaniu moczu I stolca).
Jednym z bezwzględnych warunków kwalifikacji do leczenia operacyjnego jest potwierdzenie spójności między zgłaszanymi przez pacjenta objawami a wynikami badań obrazowych.
Cele i efekty operacji przepukliny kręgosłupa
Głównym celem przeprowadzenia operacji u pacjentów z przepukliną krążka międzykręgowego i objawami rwy jest złagodzenie silnych dolegliwości bólowych oraz ochrona odpowiedniego korzenia nerwowego przed uciskiem i ewentualnym dalszym uszkodzeniem.
Kolejnym etapem jest dążenie do stopniowej poprawy funkcjonalności pacjenta dzięki indywidualnej współpracy z fizjoterapeutą.