Samoopieka – postępowanie przy zapaleniu zatok

Charakterystyczne objawy zapalenia zatok to katar, niedrożność nosa, spływanie wydzieliny po gardle i bóle głowy lub twarzy, często o charakterze rozpierania, nasilające się przy pochylaniu głowy ku przodowi lub nagłych zmianach pozycji ciała.

Zwykle objawy ustępują samoistnie po około 7-10 dniach - jeśli trwają dłużej, wskazana jest konsultacja z lekarzem.

Poznaj sposoby zmniejszenia dolegliwości i poprawienia komfortu funkcjonowania, które możesz zastosować w warunkach domowych:

Istotą leczenia zapalenia zatok jest zwalczenie stanu zapalnego, zmniejszenie obrzęku błony śluzowej i przywrócenie drożność ujść zatok, co ułatwi drenaż zalegającej w nich wydzieliny.

Zalecaną metodą wspomagającą  leczenie zatok jest płukanie (irygacja) jam nosa, wykonywana specjalnymi zestawami, które są dostępne w aptekach. Do płukania może być także używana sól fizjologiczna. Dzięki takim zabiegom nos i zatoki oczyszczane są z zalegającej wydzieliny. Po zakupieniu zestawu zapoznaj się z instrukcją wykonywania irygacji, jest w niej opisany sposób sporządzenia roztworu oraz technika wykonywania płukania- należy stosować się do zaleceń zawartych w ulotce, gdyż wówczas irygacje będą bezpieczne i jak najbardziej efektywne.

Leczenie przez krótki okres czasu (maksymalnie 5 dni) można wspomagać również aerozolami do nosa z zawartością xylomethazoliny, które również obkurczają śluzówkę i poprawiają komfort oddychania. Bardzo istotne jest nie przedłużanie czasu stosowania tych leków, gdyż może to prowadzić do wtórnego, nadmiernego obrzęku śluzówki, a w dłużej perspektywie do uzależnienia od leku i zmian zanikowych błony śluzowej nosa.

Ulgę może przynieść także wykonywanie inhalacji. Do inhalacji można wykorzystać sól kuchenną, miętę, rumianek lub olejki eteryczne, np. lawendowy czy eukaliptusowy. Inhalacje należy powtarzać 2-3 razy dziennie, przez kilka kolejnych dni.  

Najskuteczniejszym sposobem jest użycie areozolu z xylomethazoliną, po około 15 minutach wykonanie irygacji, a następnie inhalacji - wówczas uzyskamy obkurczenie ujść zatok, ułatwienie oczyszczenia ich z zalegającej wydzieliny, a następnie nawilżenie i odżywienie śluzówki.

Bardzo ważne podczas całego okresu trwania infekcji jest nawilżanie śluzówki nosa. Warto pić nawet do 3 litrów wody dziennie, ponieważ picie wody pomaga rozrzedzać zalegającą wydzielinę. Należy także unikać alkoholu i kofeiny, które sprzyjają odwodnieniu. Dobrym sposobem na nawilżenie śluzówki jest również stosowanie nawilżacza powietrza w domu.

Jeżeli w trakcie zapalenia zatok pojawi się duża ilość gęstego, zalegającego kataru można sięgnąć po leki rozrzedzające wydzielinę, tak zwane mukolityki. Mogą one mieć postać aerozolu do nosa lub tabletek, często musujących. Przed zastosowaniem należy zapoznać się z ulotką, aby uzyskać informacje dotyczące dawkowania. Istotną informacją jest, aby przyjmować te leki do godziny 16.00, celem uniknięcia nadmiaru spływającej wydzieliny w godzinach wieczornych i nocnych.

Istnieje również grupa preparatów ziołowych zawierających m.in. wyciągi z korzenia goryczki, kwiatu pierwiosnka, ziela szczawiu, kwiatu bzu czarnego i ziela werbeny. Preparaty te łagodzą typowe objawy zapalenia zatok, takie jak ból głowy i uczucie ucisku oraz spływanie wydzieliny do gardła i przyczyniają się do ich szybszego ustąpienia. Przed zastosowaniem należy zapoznać się z załączoną ulotką, aby uzyskać informacje dotyczące dawkowania oraz ewentualnych przeciwwskazań.

W przypadku gorączki wskazane jest zastosowanie leków przeciwzapalnych i przeciwgorączkowych. Dobrym wyborem będą preparaty zawierające ibuprofen i chlorowodorek pseudoefedryny, które nie tylko zmniejszą dolegliwości bólowe, ale dodatkowo udrożnią nos.