Postępowanie w przypadku przeziębienia

Podwyższona temperatura ciała

Przeziębieniu u osób dorosłych z reguły nie towarzyszy gorączka, tylko nieznacznie podwyższona temperatura ciała. Pamiętaj, że o gorączce można mówić, gdy temperatura ciała wynosi ponad 38 st. C. Gorączka pojawia się natomiast często w trakcie przeziębienia u małych dzieci.

Aby obniżyć temperaturę ciała, sięgnij po leki o działaniu przeciwgorączkowym. Najbardziej znane spośród nich to paracetamol, środki zawierające kwas acetylosalicylowy (m.in. aspiryna), inne niesteroidowe leki przeciwzapalne (tzw. NLPZ), w tym głównie ibuprofen. Pomogą Ci one również na ból głowy lub bóle mięśniowe. Środki te są ogólnodostępne w aptece. Przed ich użyciem zapoznaj się z dołączoną ulotką, w której znajdziesz szczegółowe informacje na temat dawkowania i przeciwwskazań do stosowania.

Na podwyższoną temperaturę ciała powinny też pomóc chłodne okłady. Wykonać je możesz używając  mokrego ręcznika, kostek lodu zawiniętych w bawełnianą ściereczkę lub gotowych kompresów chłodzących. Pamiętaj, że przy podwyższonej temperaturze ciała należy intensywnie się nawadniać. Dzienne zapotrzebowanie na wodę:

• u dorosłego człowieka wynosi 30 ml na 1 kg masy ciała;
• u dzieci o masie ciała do 10 kg wynosi 100 ml na 1 kg masy ciała;
• u dzieci o masie ciała ponad 10 kg wynosi 1000 ml + 50 ml na każdy kilogram powyżej 10 kg.

Najlepiej spożywaj niegazowaną wodę mineralną lub napary ziołowe pomocne w walce z przeziębieniem. Polecany jest zwłaszcza napar z kwiatów rumianku, dzikiego bzu i lipy (w stosunku 1:2:2).

Ból gardła

Uczucie drapania w gardle i trudności przy przełykaniu to typowe objawy przeziębienia. Ból gardła pojawia się u około 40% chorych. Łagodzić go można sięgając po leki, w których składzie znajdują się substancje o działaniu przeciwzapalnym (np. ibuprofen), przeciwbólowym (np. paracetamol, czy ibuprofen) lub substancje o działaniu odkażającym (m.in. lidokaina, diklofenak, oktenidyna, chlorheksydyna). Zazwyczaj mają one postać tabletek. do ssania. Pamiętaj, aby przed użyciem leków na ból gardła przeczytać załączoną do nich ulotkę, w której znajdziesz informacje o dawkowaniu.

Ulgę w bólu może przynieść również nawilżanie gardła – częste picie małymi łykami albo płukanie roztworem soli. Aby przygotować roztwór do płukania z soli, wymieszaj 1/2 łyżeczki soli w szklance ciepłej wody (większa ilość soli mogłaby podrażniać gardło). Gardło płucz 3–4 razy dziennie maksymalnie przez 2 dni. W aptece możesz sięgnąć również po gotowe preparaty nawilżające gardło – zwykle w postaci olejków w aerozolu lub pastylek ziołowych do ssania.

Kaszel

Kaszel pojawia się nieco częściej niż ból gardła, bo aż u połowy osób zmagających się z przeziębieniem. Zazwyczaj na początku choroby jest suchy i męczący. W miarę rozwoju infekcji suchy kaszel staje się mokry z odkrztuszaniem plwociny. Objawom tym może towarzyszyć chrypka. Na kaszel w przeziębieniu stosuj ogólnodostępne w aptece tabletki do ssania lub syropy. Na kaszel suchy istnieją typowe leki nawilżające i hamujące odruch kaszlowy (zawierają m.in. dekstrometorfan, lewodropropizynę) a na kaszel mokry - rozrzedzające wydzielinę i ułatwiające jej odkrztuszanie (zawierają m.in. chlorowodorek ambroksolu, acetylocysteinę). Pamiętaj, że leków na kaszel mokry nie należy stosować na noc. Ostatnia dawka powinna być przyjęta przed godziną 18.00.

Stosować możesz też własnoręcznie przygotowane syropy. Najbardziej znany na kaszel mokry jest syrop z cebuli, a na kaszel suchy – syrop z czosnku i imbiru.

Na kaszel w przeziębieniu pomoże również nawilżanie dróg oddechowych. W tym celu poza spożywaniem dużej ilości płynów zastosuj inhalacje. Do inhalowania w suchym, nieproduktywnym kaszlu polecany jest zwłaszcza roztwór soli fizjologicznej, roztwór soli z dodatkiem kwasu hialuronowego lub roztwór soli z dodatkiem ektoiny. Do inhalowania w mokrym, produktywnym kaszlu z kolei wykorzystaj roztwór soli hipertonicznej lub olejki eteryczne – najbardziej znany z pozytywnego działa na kaszel mokry jest olejek jodłowy, sosnowy, eukaliptusowy i tymiankowy.

Nieżyt nosa

Katar to kolejny objaw typowy dla przeziębienia. Upośledzoną drożność nosa i katar zacznij zwalczać od użycia aerozoli z wodą morską, które zapewnią prawidłowe oczyszczanie nosa. Dopiero później zastosuj spray hamujący katar (zawiera m.in. ksylometazolinę, oksymetazolinę). Środki te obkurczają naczynia krwionośne i zmniejszają obrzęk błony śluzowej, tym samym ułatwiając oddychanie przez nos. Nie wolno ich jednak stosować dłużej niż przez 7 dni, ponieważ przy dłuższym przyjmowaniu uszkadzają błonę śluzową nosa i mogą nasilić katar. W aptece bez recepty dostępne są również leki doustne hamujące katar, takie jak pseudoefedryna czy podawane donosowo sterydy, jednak środki te należy stosować z rozwagą.

W leczeniu nieżytu nosa wykorzystaj inhalację z soli fizjologicznej z użyciem nebulizatora. Jeśli go nie masz, do przygotowania inhalacji użyj garnka z gorącą wodą z dodatkiem soli. Nachylając się nad nim, wdychaj unoszącą się parę. Aby zwiększyć efekt, przykryj głowę ręcznikiem. Na 1 l przegotowanej wody rozpuść 1 łyżkę stołową oczyszczonej soli kuchennej. Inhalacje wykonuj 2–3 razy dziennie, po około 10 minut.

Zapalenie zatok

Zapalenie zatok bardzo często bywa skutkiem ubocznym przeziębienia. Kiedy w drogach oddechowych pojawia się infekcja, zatoki produkują więcej śluzu będącego dobrą pożywką dla bakterii. Drobnoustroje zaczynają się mnożyć i przenikać do tkanek, powodując stan zapalny. Jego objawy to głównie uczucie rozpierania w okolicy czołowej, ból głowy nasilający się przy pochylaniu, spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła, niesmak w ustach, zatkanie nosa.

Podstawą leczenia chorych zatok jest irygacja. To zabieg oczyszczania zatok z zalegającej wydzieliny. Polega on na przepuszczeniu przez nos i zatoki wody. Do irygacji wykorzystaj specjalną butelkę sprzedawaną razem z saszetkami soli morskiej. Ważne jest prawidłowe wykonanie irygacji – oddychając ustami, wpuszcza się płyn do jednej dziurki w nosie, a wypuszcza drugą dziurką. Jeśli roztwór zacznie spływać do gardła, należy go odkrztusić i wypluć.

Na ból zatok pomoże ciepło. Rób okłady termoforem lub rozgrzaną na patelni solą gruboziarnistą włożoną do bawełnianej ściereczki. Skuteczne są inhalacje, które pomagają udrożnić zatkane zatoki. Możesz sięgnąć także po leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Jedną z najlepszych substancji przeciwzapalnych dostępnych bez recepty jest kwas acetylosalicylowy.

Leczenie przeziębienia - o czym jeszcze powinieneś pamiętać?

Poza wymienionymi wyżej działaniami w leczeniu przeziębienia nie zapominaj o odpoczynku. Twój organizm walczy z wirusem, który go zaatakował i potrzebuje sił. Zapewnij mu je, nie obciążając dodatkowo organizmu pracą czy domowymi obowiązkami. Wypoczynek to fundament kuracji. Pozwól sobie na kilka dni wolnego i dłuższy sen, który jest sprzymierzeńcem w powrocie do zdrowia.

Aby wspomóc układ odpornościowy, suplementuj tran, witaminę C, żywe kultury bakterii (zawarte m.in. w jogurtach naturalnych). Rozgrzewaj się – pomoże ciepłe ubranie, koc, termofor, zupa lub herbata. Popularna jest też maść rozgrzewająca na przeziębienie, która zawiera ekstrakt z eukaliptusa, mentolu, tymianek lub kamforę. Możesz ją wcierać w klatkę piersiową lub plecy. Zadbaj także o lekkostrawną dietę, zawierającą dużo witamin i składników mineralnych.

Konsultacja internisty w przypadku przeziębienia

Jakie są objawy alarmowe? Kiedy zgłosić się do lekarza?

Przeziębienie możesz skutecznie zwalczyć w warunkach domowych, korzystając z opisanych wyżej wskazówek i porad. Pamiętaj, aby przed użyciem każdego z leków przeczytać załączoną do nich ulotkę. Dzięki temu upewnisz się, czy nie ma żadnych przeciwwskazań do przyjęcia przez Ciebie leków.

Zdarza się jednak, że podjęte działania lecznicze nie przynoszą oczekiwanego rezultatu. W tym przypadku, a także, jeśli Twój stan ulegnie pogorszeniu, skonsultuj się ze specjalistą. Zrób to, gdy:

• gorączka utrzymuje się ponad 3 dni, wynosi powyżej 39,5 st. C, temperatura ciała nie obniża się po podaniu leków przeciwgorączkowych;
• ból gardła jest silny, szybko narasta, nie ustępuje po przyjęciu leków;
• pojawia się uczucie duszności, trudności w oddychaniu, napady świszczącego oddechu;
• saturacja zmierzona za pomocą pulsoksymetru spada poniżej 90%;
• kaszel szybko narasta, utrudnia mówienie lub doprowadza do wymiotów, a odkrztuszanie ropnej wydzieliny trwa dłużej niż kilka dni;
• odczuwasz silny i nieustępujący ból zatok, uszu lub głowy;
• objawy przeziębienia utrzymują się dłużej niż 10–14 dni lub nasilają się po 5–6 dniach choroby.

Jeśli pojawią się u Ciebie wyżej wymienione objawy, wtedy umów się na wizytę do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.