Rzucanie palenia – sprawdź, co może Ci pomóc w walce z nałogiem

25.03.2022

Rzucanie palenia to jedno z częstszych postanowień noworocznych czy z innych okazji. Niestety walka z nałogiem jest bardzo trudna i nierzadko sama silna wola nie wystarcza. Najbardziej popularnym wsparciem w rzucaniu palenia są preparaty farmakologiczne.

Rzucanie palenia — co działa? Sposoby

Spis treści

W jaki sposób papierosy wpływają na nasz organizm?
Korzyści z rzucenia palenia
Jak można przygotować się do rzucenia palenia papierosów?
Do jakiego specjalisty należy się zgłosić?
Co pomaga w rzuceniu palenia? Środki farmaceutyczne
Domowe sposoby na rzucenie palenia
Rzucenie palenia – ruch i psychoterapia
Jak rzucać palenie? Metoda Easyway To Stop Smoking

Palenie papierosów to silne uzależnienie psychiczne oraz fizyczne. Ten przewlekły i nawracający nałóg jest szkodliwy nie tylko dla samego palacza, ale i ludzi znajdujących się w jego towarzystwie. Również palenie bierne ma negatywny wpływ na zdrowie. Dowiedz się, jakie sposoby mogą Ci pomóc w rzucaniu palenia.


W jaki sposób papierosy wpływają na nasz organizm?

Co roku z powodu uzależnienia od tytoniu umiera 8 milionów ludzi na świecie. Dym tytoniowy zawiera wiele szkodliwych związków chemicznych, a ponad 40 z nich to substancje rakotwórcze. Papierosy wywołują wiele nowotworów m.in. płuc, przełyku, gardła, krtani, trzustki, a także negatywnie wpływają na serce i naczynia krwionośne zwiększając ryzyko zawału serca lub udaru mózgu. Mimo tak wielu negatywnych skutków palenia wciąż na świecie co roku przybywa wielu nowych palaczy. Dlaczego tak się dzieje? Papierosy to łatwo dostępna używka, która silnie uzależnia nie tylko fizycznie, ale również psychicznie. Palenie, głównie za sprawą zawartej w tytoniu nikotynie, działa odstresowująco, pobudza i stymuluje układ nerwowy do produkcji serotoniny (tzw. hormonu szczęścia). To sprawia, że palenie tytoniu jest przyjemne i łatwo uzależnia. Niestety z czasem organizm osoby palącej potrzebuje coraz większego stężenia nikotyny, by osiągnąć efekt pobudzenia i zwiększonej koncentracji.  To powoduje coraz silniejsze uzależnienie i problem z odstawieniem papierosów. Rzucanie palenia to długotrwały proces wymagający nie tylko silnej woli pacjenta, ale również wsparcia rodziny oraz specjalistów.


Korzyści z rzucenia palenia

Regularne palenie papierosów skraca życie średnio od 10 do 20 lat. Dlatego też tak ważne jest zrozumienie, jak wiele korzyści wynika z rzucenia tego popularnego nałogu. Już po 12 godzinach od odstawienia ostatniego papierosa poziom szkodliwego tlenku węgla (CO) spada do prawidłowych wartości. W ciągu doby zmniejsza się ryzyko ostrego zawału serca, w ciągu 3 miesięcy zwiększa się wydolność fizyczna, a w ciągu następnych 15 lat od rzucenia palenia ryzyko raka płuc zmniejsza się do ryzyka występującego u osób niepalących.


Jak można przygotować się do rzucenia palenia papierosów?

Rzucanie palenia powinno być poparte odpowiednim przygotowaniem. Właściwe podejście ułatwi zerwanie z nałogiem. Pamiętaj o:

  • zapisaniu powodów, dla których chcesz zakończyć palenie – z czasem motywacja może słabnąć, a przeczytanie listy będzie dobrym sposobem na poprawę zaangażowania,
  • zaplanowaniu rzucenia palenia,
  • unikaniu przebywania w towarzystwie palaczy,
  • wsparciu od ludzi, którzy będą utwierdzać Cię w słuszności podjętych działań,
  • prowadzeniu higienicznego trybu życia,
  • znalezieniu sobie zajęcia, aby „wolne ręce” nie kusiły sięgnięciem po papierosa,
  • skorzystaniu w razie potrzeby z pomocy lekarza, psychologa czy farmaceuty.

Do jakiego specjalisty należy się zgłosić?

Skonsultuj swoje problemy z psychologiem

Większość pacjentów problem uzależnienia od papierosów zgłasza podczas wizyty u lekarza pierwszego kontaktu – internisty lub lekarza rodzinnego. Lekarz ocenia motywację pacjenta do rzucenia palenia i może zaproponować pomoc w rzucaniu palenia – plastry i gumy z nikotyną, leki dostępne w aptece bez recepty lub zapisywane przez lekarza. Profesjonalną pomoc w rzucaniu palenia można także uzyskać na konsultacji psychologa lub w Telefonicznej Poradni Pomocy Palącym, której telefon jest widoczny na każdej paczce papierosów.


Co pomaga w rzuceniu palenia? Środki farmaceutyczne

Pomocne w rzuceniu palenia okazują się środki farmakologiczne. Ich działanie opiera się głównie na dostarczaniu organizmowi stopniowo mniejszej ilości nikotyny. W ten sposób pomagają odzwyczaić się od palenia, jednocześnie łagodząc nieprzyjemne objawy odstawienia tytoniu i głodu nikotynowego. Stanowią bazę tzw. nikotynowej terapii zastępczej (NTZ). Środki stosowane w rzucaniu palenia oprócz nikotyny zawierać mogą cytyzynę czy ekstrakt z korzenia kudzu (opornika łatkowatego), który jest bogatym źródłem flawonoidów. Ich zadaniem jest wyparcie nikotyny z układu nerwowego i niwelowanie objawów odstawiania. Środki na rzucenie palenia dostępne są w różnej postaci. Spotkać można: gumy do żucia, pastylki do ssania, plastry, tabletki powlekane, kapsułki czy aerozole do stosowania w jamie ustnej.


Domowe sposoby na rzucenie palenia

Istnieje kilka domowych sposobów, którymi można się wspomagać w walce z nałogiem nikotynowym.

  • Spożywanie naparów z zielonego owsa może zmniejszać głód nikotynowy. Podobne działanie może wykazywać napar z dziurawca lub imbiru.
  • Herbata z waleriany działa uspokajająco na rozdrażniony brakiem nikotyny układ nerwowy. Najlepiej spożywać ją przed snem z uwagi na możliwą senność po jej spożyciu.
  • Dieta bogata w witaminy C, A, E, które wspierają detoksykację organizmu.

Rzucenie palenia – ruch i psychoterapia

Bardzo istotnym wsparciem na etapie podejmowania decyzji o rzuceniu palenia oraz podczas walki z nałogiem może być psychoterapia. Jedną z częściej stosowanych jest terapia poznawczo-behawioralna. Polega ona na pracy z psychoterapeutą, który zachęca pacjenta do znalezienia i zrozumienia przyczyn uzależnienia od papierosów (np. nadmierny stres, napięcie w pracy lub związku) oraz znalezienia czynników wewnętrznej motywacji, co pozwala na zmianę swoich wzorców zachowań. 

Sprzymierzeńcem w walce z nałogiem nikotynowym jest również aktywność ruchowa. Podczas ruchu wydzielane są w większej ilości endorfiny (hormonu zapewniającego dobre samopoczucie) oraz następuje lepsze dotlenienie organizmu. Zalecane są ćwiczenia fizyczne (aerobowe), które poprawiają wydolność płuc, np. jazda na rowerze, bieganie, zajęcia fitness.


Jak rzucać palenie? Metoda Easyway To Stop Smoking

Autorem metody Easyway To Stop Smoking jest Allen Carr. Brytyjczyk opracował ją, szukając sposobu na skończenie z nałogiem. Był bowiem w stanie wypalić nawet 100 papierosów w ciągu dnia. Podejście to skupia się na uzależnieniu psychicznym. Dąży do zmiany nastawienia osoby palącej do palenia oraz sposobu myślenia o tej czynności.

Metoda Easyway To Stop Smoking uważana jest za jedną ze skuteczniejszych sposobów na rzucenie palenia. Aby pomagać osobom uzależnionym od nikotyny, Carr założył sieć klinik, które znajdują się w 30 krajach, napisał kilka książek, wydał płyty CD i DVD na temat zerwania z nałogiem. Niektórym palaczom wystarcza przeczytanie książki lub przesłuchanie dostępnego bezpłatnie audiobooka, aby od razu rzucić palenie.

Osoby korzystające z terapii grupowej wzajemnie się dopingują i pomagają sobie w ciężkich chwilach. Prowadzi je licencjonowany terapeuta Easyway To Stop Smoking. Podczas seminarium uczestnicy rozważają powody palenia, a nie argumenty, dla których powinni przestać.

Celem zajęć jest uświadomienie , że palenie to tylko złudne źródło przyjemności czy innych korzyści. Dąży się do wyzbycia poczucia straty czy wyrzeczenia, które uwolnią  od lęku uniemożliwiającego przerwanie nałogu. Seminarium trwa średnio 6 godzin, a na jego koniec uczestnicy wykonują półgodzinne ćwiczenie relaksacyjne.

Źródła
  1. A. Carr, Prosta metoda jak skutecznie rzucić palenie, Betters, Łódź 2021.
  2. R. Kołodziej, Jak szybko i skutecznie rzucić palenie?, Wydawnictwo Psychoskok, Konin 2020.
  3. M. Szpringer, A. Makowska, M. Olędzka, Uzależnienie od nikotyny i ocena skuteczności rzucania palenia u dorosłych, „Environmental Medicine” 2016, t. 19, nr 1, s. 43–50.
  4. Pacjent.gov.pl, Dlaczego warto rzucić palenie, online: https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/dlaczego-warto-rzucic-palenie [dostęp: 18.03.2022].

Zobacz także

Zespół Ehlersa-Danlosa – jak go rozpoznać, diagnozować i leczyć?
Zdrowie na co dzień

Zespół Ehlersa-Danlosa – jak go rozpoznać, diagnozować i leczyć?

Zespół Ehlersa-Danlosa (EDS) to złożona grupa dziedzicznych zaburzeń tkanki łącznej, które wynikają z defektów w strukturze i funkcjonowaniu kolagenu. Ta rzadka choroba – po raz pierwszy opisana w XIX wieku – charakteryzuje się szerokim spektrum objawów, od nadmiernej elastyczności skóry po komplikacje naczyniowe zagrażające życiu. Sprawdź, jak ją rozpoznać, diagnozować i leczyć!

Jakie są przyczyny suchości w nosie? Jak jej przeciwdziałać?
LaryngologiaZdrowie na co dzień

Jakie są przyczyny suchości w nosie? Jak jej przeciwdziałać?

Niezależnie od pory roku uczucie suchości w nosie to uciążliwy problem, który nie tylko powoduje dyskomfort, lecz także może prowadzić do poważniejszych komplikacji zdrowotnych. Choć zazwyczaj sucha śluzówka nosa nie jest powodem do niepokoju, w niektórych przypadkach może być oznaką poważniejszej choroby. Sprawdź, jakie są potencjalne przyczyny „suchego nosa” i dowiedz się, jak przeciwdziałać temu kłopotliwemu symptomowi.

Co oznaczają przebarwienia na paznokciach?
Zdrowie na co dzieńDermatologia

Co oznaczają przebarwienia na paznokciach?

Zadbane paznokcie to nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim cenna informacja o stanie zdrowia. Jednak wraz z wiekiem – a także pod wpływem różnorodnych czynników – ich wygląd może ulec niekorzystnym zmianom. Jednym z najczęstszych problemów są przebarwienia płytki paznokciowej. Sprawdź, o czym może świadczyć ten objaw i kiedy należy udać się do specjalisty.