Rak piersi – objawy, przyczyny i diagnostyka

Rak piersi to jeden z częściej występujących w populacji kobiet nowotworów złośliwych. Guz  wywodzi się z tkanki nabłonkowej gruczołu piersiowego. Rak piersi zazwyczaj przez długi czas nie daje objawów. Stąd bardzo ważne jest prowadzenie profilaktyki – regularne badanie piersi i samokontrola.

rak-piersi.jpg

Spis treści

Rak piersi – przyczyny
Objawy raka piersi
Diagnostyka raka piersi
Na czym polega leczenie raka piersi?
Profilaktyka raka piersi

Rak piersi to jeden z częściej występujących w populacji kobiet nowotworów złośliwych. Guz  wywodzi się z tkanki nabłonkowej gruczołu piersiowego. Rak piersi zazwyczaj przez długi czas nie daje objawów. Stąd bardzo ważne jest prowadzenie profilaktyki – regularne badanie piersi i samokontrola.

Rak piersi – przyczyny

Do zachorowania na raka piersi dochodzi zwykle w wyniku działania wielu czynników – środowiskowych, genetycznych, związanych ze stylem życia i prokreacją. Najważniejszymi czynnikami ryzyka są starszy wiek oraz nosicielstwo mutacji określonych genów, zwłaszcza BRCA1 i BRCA2. Wśród innych wymienia się rodzinne występowanie raka piersi, szczególnie w młodym wieku, przebieg miesiączkowania – pierwsza miesiączka przed 12. rokiem życia i klimakterium po 55. roku życia, urodzenie dziecka po 35. roku życia lub nierództwo. Na większe ryzyko choroby wpływają ponadto: choroby sutka, ekspozycja na promieniowanie jonizujące, wcześniejsze choroby nowotworowe, nadmierna masa ciała, terapia hormonalna, niezdrowy styl życia – palenie tytoniu, brak aktywności, zła dieta.

Objawy raka piersi

Rak piersi objawia się w różny sposób w zależności od stopnia zaawansowania. Na początkowym etapie choroba może nie dawać żadnych dolegliwości. Wraz z jej rozwojem mogą wystąpić następujące objawy:

  • wyczuwalny guz, zgrubienie,
  • wyciek z brodawki,
  • wciągnięcie brodawki, tzw. pępek rakowy,
  • świąd lub pieczenie brodawki,
  • powiększone węzły chłonne po stronie guza (pachowe, niekiedy szyjno-nadobojczykowe),
  • miejscowy obrzęk limfatyczny,
  • asymetria sutków,
  • owrzodzenie brodawki i skóry piersi,
  • ból,
  • pogrubienie skóry, obraz „skórki pomarańczy”,
  • miejscowe objawy zapalenia – zaczerwienienie, ucieplenie skóry, obrzęk.

Niekiedy zdarza się, że guz piersi zostaje wykryty w momencie, gdy wystąpiły już przerzuty komórek nowotworowych do innych narządów, np. kości (najczęściej do kręgosłupa, żeber, nasady kości długich), mózgu, płuc, wątroby. W zaawansowanej postaci objawy zależą od lokalizacji ognisk przerzutowych i rozległości zmiany pierwotnej.

Diagnostyka raka piersi

Im wcześniej zostaną wykryte zmiany nowotworowe, tym większe są szanse na wyleczenie. Dlatego tak ogromne znaczenie mają badania przesiewowe – samobadanie i diagnostyka obrazowa.

W sytuacji, gdy wyniki badań są niepokojące, kolejnym krokiem jest wykonanie biopsji. Podczas niej nakłuwa się pierś celem pobrania materiału do badania i pod mikroskopem poszukuje się komórek nowotworowych. Analiza histopatologiczna pobranego materiału poinformuje o charakterze zmiany.

Na czym polega leczenie raka piersi?

Leczenie raka piersi ma zazwyczaj charakter skojarzony. Stosowane są metody miejscowe, jak zabiegi chirurgiczne, polegające na usunięciu guza razem z marginesem zdrowej tkanki – niekiedy konieczne są mastektomia, czyli usunięcie piersi, oraz radioterapia. Podejmowane może być też leczenie systemowe, jak hormonoterapia, chemioterapia czy metody biologiczne.

Profilaktyka raka piersi

W celu ograniczenia ryzyka zachorowania na raka piersi należy:

  • zdrowo się odżywiać,
  • być aktywnym fizycznie przez większość dni tygodnia,
  • utrzymywać prawidłową wagę,
  • nie pić alkoholu lub pić go w niewielkich ilościach,
  • ograniczyć stosowanie hormonalnej terapii zastępczej.

Aby jak najwcześniej wykryć nowotwór kobiety od 20. roku życia powinny raz w miesiącu (najlepiej między szóstym a dziewiątym dniem cyklu) wykonywać samobadanie piersi.

Bardzo istotne są przesiewowe badania diagnostyczne. Kobiety w wieku od 45 do 74 roku życia powinny co 2 lata wykonywać mammografię, czyli rentgenowskie badanie piersi. U młodszych kobiet oraz u kobiet po 74 roku życia wykonywanie badań diagnostycznych zależy od indywidualnego ryzyka i należy przedyskutować tę kwestię z lekarzem.

Osoby ze zwiększonym prawdopodobieństwem posiadania mutacji genów BRCA1 lub BRCA2 powinny wykonać badania genetyczne. Ich wyniki wpływają na dalsze postępowanie i mogą być podstawą wdrożenia szczególnych działań profilaktycznych, na przykład mastektomii lub leków zmniejszających ryzyko rozwoju nowotworu.

Źródła
  1. J. Jassem, M. Krzakowski, Rak piersi, „Onkologia w Praktyce Klinicznej – Edukacja” 2018, t. 4, nr 4, s. 210–252.
  2. E. Ośmiałowska, N. Świątoniowska, H. Homętowska, Jakość życia pacjentek z rozpoznaniem nowotworu piersi, „Palliative Medicine in Practice” 2018, t. 12, nr 3, s. 143–150.

Zobacz także

BMI.jpg
DietetykaUroda i sportZdrowie na co dzień

Czym jest wskaźnik BMI? Jak interpretować wyniki?

W ciągu ostatnich lat w polskim społeczeństwie – i nie tylko – wzrósł problem nadwagi i otyłości. Szacuje się, że w naszym kraju na otyłość cierpi ok. 9 mln osób. Statystyki na ten temat bazują na międzynarodowej skali BMI (ang. Body Mass Index), która pozwala oszacować, czy aktualna waga jest prawidłowa, zbyt wysoka lub za niska. Sprawdź, czym jest ten wskaźnik, jak dokonywać obliczeń i interpretować wyniki.

Niedobór magnezu.jpg
Zdrowie na co dzień

Jak objawia się niedobór magnezu? Jakie ma skutki? Kiedy wdrożyć suplementację?

Magnez to ważny minerał dla organizmu człowieka. Pełni on wiele istotnych funkcji: wspiera układ nerwowy i odpornościowy, zapobiega bolesnym skurczom mięśni i zmęczeniu i wraz z wapniem buduje zdrowe kości i zęby etc. Sprawdź, jak objawia się niedobór tego pierwiastka, jakie mogą być jego skutki i kiedy warto rozważyć suplementację.

Płyn w opłucnej.jpg
Zdrowie na co dzień

Czym jest płyn w opłucnej – dlaczego się gromadzi? Jakie daje objawy? Jak się go pozbyć?

Płyn w opłucnej, potocznie zwany „wodą w płucach”, to stan, w którym w przestrzeni między płucami a ścianą klatki piersiowej gromadzi się nadmierna ilość płynu. Może on świadczyć m.in. o chorobach płuc, serca, układu krążenia lub niektórych schorzeniach autoimmunologicznych. Sprawdź, jak rozpoznać nieprawidłowości w obrębie jamy opłucnej, jakie badania wykonać i na czym polega leczenie.

Wszystkie artykuły i poradniki