Morsowanie – co to znaczy? Jakie efekty daje kąpiel w zimnej wodzie?

19.10.2022

Morsowanie, czyli odbywanie krótkich kąpieli w zimnej wodzie, cieszy się w ostatnich latach sporą popularnością. Wykazuje korzystny wpływ na ciało i ducha, lecz kąpiele w zimnej wodzie nie są dobre dla wszystkich. Powinni z nich zrezygnować m.in. osoby z problemami kardiologicznymi.

Morsowanie.jpg

Spis treści

Morsowanie – co to znaczy?
Czy morsowanie jest dla wszystkich? Przeciwwskazania do zimnych kąpieli
Co daje morsowanie? Efekty morsowania
Co potrzeba do morsowania? Przygotowywanie do zimnych kąpieli

Osoby praktykujące morsowanie mają osobliwe określenia – w Polsce nazywane są morsami, w Finlandii fokami, a w USA niedźwiedziami polarnymi. Morsowanie ma długą tradycję. Pierwsze wzmianki o zimnych kąpielach pochodzą już ze starożytności. Sprawdź, w jaki sposób się morsuje, jakie są tego efekty i kto powinien unikać takich aktywności.


Morsowanie – co to znaczy?

Morsowanie najogólniej określić można jako zanurzenie lub krótkotrwałą kąpiel w zimnej wodzie. Za taką uznawana jest woda o temperaturze od 12 do 8°C. Morsowanie może być realizowane w jeziorze, w rzece, w morzu czy w każdym innym zbiorniku wodnym od jesieni do wiosny. Wykonuje się je w pojedynkę, choć sporą popularnością cieszy się morsowanie w grupie. Najwięcej sympatyków takiej formy aktywności pochodzi z krajów nordyckich i z Europy Wschodniej.


Czy morsowanie jest dla wszystkich? Przeciwwskazania do zimnych kąpieli

Morsowanie, mimo że zapewnia wiele korzyści dla organizmu, nie jest dobre dla wszystkich. Rozpoczęcie takiej formy aktywności powinno być omówione z lekarzem. Tylko po dokładnej ocenie stanu zdrowia specjalista określi, czy kąpiele w zimnej wodzie będą w pełni bezpieczne. Przeciwwskazania do nich stanowią przede wszystkim schorzenia kardiologiczne, takie jak:

  • choroba niedokrwienna serca (zwana też chorobą wieńcową) [link],
  • przerost mięśnia sercowego [link],
  • zespół długiego QT,
  • nieuregulowane nadciśnienie tętnicze krwi,
  • stan po zawale serca lub udarze mózgu.

Morsowanie nie będzie dobrym pomysłem w przypadku: niedoczynności tarczycy, epilepsji, padaczki, schorzeń nerek. Przeciwwskazane jest osobom zmagającym się z ostrymi chorobami infekcyjnymi czy ze schorzeniami przebiegającymi z nietolerancją niskich temperatur (m.in. tzw. zespół Reynauda). Wykluczone jest morsowanie w ciąży i podczas stanów gorączkowych. Kąpiel w wodzie nie powinna mieć miejsca po spożyciu alkoholu, przy dużym zmęczeniu i po niewyspaniu się. Nie można poddawać lodowatym kąpielom dzieci poniżej 6. roku życia, a najlepiej poczekać z nimi do wieku nastoletniego.


Co daje morsowanie? Efekty morsowania

Morsowanie wykazuje korzystny wpływ na zdrowie fizyczne, ale i działa na poprawę ogólnego samopoczucia. Co więcej, morsowanie w grupie pozwala na spełnienie potrzeb socjalizacyjnych i zmienia podejście do życia. Aktywność ta dostarcza energii i jest sposobem na radzenie sobie ze stresem. Kąpiele w zimnej wodzie wykazują działanie przeciwdepresyjne i łagodzą negatywne emocje. Poza tym podnoszą jakość snu, usprawniają spalanie tkanki tłuszczowej i metabolizm.

Morsowanie poprzez poprawę ukrwienia skóry wpływa korzystnie na jej kondycję. Kąpiele w zimnej wodzie hartują organizm i zapewniają lepszą tolerancję niskich temperatur. Uruchamiają procesy obronne, stymulując pracę układu odpornościowego. Spotkać można również opinie na temat zwiększania zakresu ruchomości i łagodzenia dolegliwości bólowych w stawach dzięki regularnemu morsowaniu.


Co potrzeba do morsowania? Przygotowywanie do zimnych kąpieli

Morsowanie wymaga odpowiedniego przygotowania. Kilka miesięcy przed pierwszym wejściem do zimnej wody należy rozpocząć proces oswajania się z nią. W tym celu warto brać zimne prysznice. W przeciwnym razie morsowanie okaże się dla organizmu ogromnym szokiem termicznym. Stan ten, nazywany hipotermią, przejawia się m.in.: zasinieniem ust, nasiloną pracą mięśnia sercowego, spłyceniem i przyspieszeniem oddechu w wyniku skurczu oskrzeli, kłopotami w poruszaniu się. W przypadku takich objawów należy jak najszybciej wyjść z wody, osuszyć mokrą skórę, zapewnić ciepły koc i wezwać pomoc medyczną. Aby rozpocząć morsowanie w danym roku, okres przygotowawczy powinien wystartować latem. Poza przyswajaniem ciała do zimnej wody ważne jest praktykowanie medytacji czy ćwiczeń oddechowych. Te metody relaksacyjne pomogą zredukować lęk, jaki niekiedy towarzyszy zanurzeniu się w zimnej wodzie. Kluczowe okazuje się również przygotowanie pod kątem fizycznym, aby poprawić wydolność organizmu.

Kąpiele w zimnej wodzie odbywają się w odpowiednim stroju. Mors zakłada kostium kąpielowy, a do tego zabezpiecza te części ciała, które najbardziej odczuwają niskie temperatury – na dłonie wkłada rękawiczki, a na głowę czepek kąpielowy i czapkę. Należy mieć na sobie specjalne buty do morsowania w wodzie. Kąpiel poprzedza co najmniej 15-minutowa rozgrzewka. Wejście do wody powinno być zdecydowane, a zanurzanie się – stopniowe. Osoby rozpoczynające przygodę z morsowaniem powinny przebywać w zimnej wodzie przez kilkadziesiąt sekund. Doświadczone morsy mogą pozwolić sobie na kilkuminutową kąpiel, średnio 3-5 min. Podczas coraz głębszego schodzenia pod wodę należy pamiętać o napinaniu mięśni i nabieraniu powietrza.

Po wyjściu z zimnej kąpieli na morsa powinny czekać duży ręcznik, ciepłe ubranie, a najlepiej też koc. Po dokładnym wytarciu się konieczne jest rozgrzanie ciała – intensywne ćwiczenia i ciepłe picie. Przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności morsowanie może być wyjątkowym sposobem spędzania wolnego czasu, który oddziałuje korzystnie na zdrowie.

Źródła
  1. P. Kaniewska, L. Ossowska, Fenomen morsowania w Polsce, „Zeszyty Naukowe Wydziału Nauk Ekonomicznych” 2022, t. 1, nr 25, s. 79–96.
  2. A.S. Manolis, Winter Swimming: Body Hardening and Cardiorespiratory Protection Via Sustainable Acclimation, „Current Sports Medicine Reports”, 2019, t. 18, nr 11, s. 401–415.
  3. M.J. Tipton, Cold Water Immersion: Kill or Cure?, „Experimental Physiology”, 2017, t. 102, nr 11, s. 1335–1355.

Zobacz także

Żylaki na udach (1).jpg
Artykuły -Szpital PuławskaUroda i sport

Skąd biorą się żylaki na udach? Jakie są metody ich leczenia?

Żylaki na udach to powszechny problem zdrowotny, który dotyka zarówno mężczyzn, jak i kobiety. Powiększone, skręcone żyły mogą powodować ból i dyskomfort oraz zwiększać ryzyko wystąpienia poważniejszych komplikacji zdrowotnych. Dowiedz się, jakie są możliwe przyczyny żylaków i metody zapobiegania ich powstawaniu oraz sposoby leczenia.

bol-kregoslupa-szyjnego.jpg
RehabilitacjaPierwsze objawyUroda i sportDiagnostyka

Ból kręgosłupa – rodzaje, przyczyny, badania i leczenie

Ból kręgosłupa jest jedną z częściej zgłaszanych dolegliwości. Przeczytaj, jakie są rodzaje bólu kręgosłupa i jakie stany mogą go powodować. Dowiedz się, jakie badania pozwalają określić przyczynę bólu kręgosłupa i jak się go leczy. Poznaj ćwiczenia, które możesz wykonywać, aby zapobiegać bólom kręgosłupa i wzmocnić mięśnie.

Lifting brwi.jpg
ChirurgiaUroda i sport

Lifting brwi – co to jest? Efekty zabiegu podniesienia brwi

Lifting brwi to zabieg trwałego podniesienia brwi. Przywraca twarzy pogodny wygląd, niweluje wrażenie zmęczonych oczu, sprawia, że stają się one bardziej „otwarte”. Lifting brwi może być przeprowadzony jako osobna procedura lub w połączeniu z innymi zabiegami w celu uzyskania jeszcze lepszych efektów.